| katedra | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||
| Adres |
1085 Rue de la Cathédrale | ||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||
| archidiecezja |
Archidiocèse de Montréal | ||||||||||||||||||
| bazylika mniejsza • nadający tytuł |
od 1919 | ||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Montrealu  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Kanady  | |||||||||||||||||||
Położenie na mapie Quebecu  | |||||||||||||||||||
 45°29′57,10″N 73°34′06,10″W/45,499194 -73,568361
| |||||||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||||||
Bazylika katedralna Matki Bożej Królowej Świata w Montrealu (fr. Basilique-cathédrale Marie-Reine-du-Monde de Montréal; (pełna nazwa: Basilique-Cathédrale Marie-Reine-du-Monde et Saint-Jacques-le-Majeur de Montréal) – Bazylika katedralna Matki Bożej Królowej Świata i św. Jakuba Większego w Montrealu) – kościół rzymskokatolicki, położony w Montrealu w dzielnicy Ville-Marie przy 1085 rue de la Cathédrale. Zbudowana w latach 1870–1894 na wzór bazyliki św. Piotra. Pełni rolę katedry archidiecezji montrealskiej[1]. 21 listopada 1999 wpisana na listę National Historic Sites of Canada/Lieux historiques nationaux du Canada jako narodowy pomnik historyczny (National Historic Site of Canada)[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Obecna katedra jest szóstą z kolei katedrą diecezji montrealskiej. Pierwszą była Bazylika Notre-Dame (1821–1822), drugą – kaplica l'Hôtel-Dieu (1822–1825), trzecią – kościół przy zbiegu ulic Sainte-Catherine i Saint-Denis (1825–1852), który spłonął w pożarze miasta 9 lipca 1852, czwartą – kaplica l'Asile de la Providence (1852–1855) i piątą – kaplica na wzgórzu Saint-Joseph (1855–1894). Inicjatorem budowy obecnej, szóstej katedry był biskup Montrealu, Ignace Bourget. W celu sporządzenia planów katedry wysłał on do Rzymu architektów Victora Bourgeau (w 1857) i Josepha Michauda (w 1858); mieli oni na miejscu przestudiować założenia architektoniczne bazyliki św. Piotra.
Kamień węgielny pod budowę katedry położono 28 sierpnia 1870. Z powodu kłopotów finansowych prace budowlane posuwały się wolno, a w 1878 zostały przerwane[1]. Katedra była budowana w czasach, gdy rewolucyjno-liberalne idee zderzyły się z kościelnym konserwatyzmem. Biskup Bourget był zwolennikiem i propagatorem ultramontanizmu. Chciał on, aby projekt świątyni stanowił wyraz dominacji Kościoła nad sferami społecznymi i rządowymi[2]. W 1876 biskup Bourget ustąpił ze stanowiska; zastąpił go biskup Édouard-Charles Fabre. W 1885 wznowiono prace budowlane, które zakończyły się w 1894. 25 marca 1894, w święto Wielkanocy biskup Fabre dokonał konsekracji katedry. Prace wykończeniowe trwały do roku 1900; zbudowano wówczas baldachim pod kopułą. W 1903 w katedrze zbudowano pomnik-mauzoleum biskupa Bourgeta. 30 kwietnia 1904 biskup Paul Bruchési erygował parafię katedralną, która objęła części parafii Notre- Dame i św. Józefa. W 1919 na prośbę biskupa Paula Bruchési papież Benedykt XV nadal katedrze tytuł bazyliki mniejszej.
W latach 1955–1955 katedra przeszła szereg ważnych zmian; m.in. na prośbę arcybiskupa Paula-Émile'a Légera papież Pius XII nadał katedrze wezwanie Matki Bożej Królowej Świata (fr. Marie-Reine-du-Monde). 20 sierpnia 1951 katedrę odwiedził Giovanni-Battista Montini, przyszły papież Paweł VI. 31 sierpnia 1969 jej progi przekroczył kardynał Karol Wojtyła; powrócił tu raz jeszcze, już jako papież Jan Paweł II, 10 września 1984 podczas swej 23 podróży apostolskiej[1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]
Bazylika katedralna Matki Bożej Królowej Świata to imponujący budynek zbudowany w drugiej połowie XIX w. w stylu neobarok owym na planie krzyża łacińskiego, liczący prawie 4 700 m² powierzchni. Za wzór architektoniczny posłużyła, w zmniejszonej skali, bazylika św. Piotra na Watykanie, najbardziej znaczący symbol katolicyzmu. Neobarokowy styl katedry stanowił zerwanie ze stylem neogotyckim panującym w tamtym okresie w architekturze protestanckich i katolickich kościołów Montrealu. Mury katedry zbudowano z wapienia. Nawa została nakryta dwuspadowym, miedzianym dachem. Fasada świątyni jest zwieńczona 13 posągami[a], a skrzyżowanie naw i transeptu – monumentalną kopułą, mającą prawie 77 m wysokości. Obecnie katedra, otoczona przez dwa obszary zieleni, Place du Canada i Square Dorchester, sąsiaduje z tak renomowanymi budynkami miasta, jak wieżowiec Sun Life, hotel Le Reine Elizabeth i główny dworzec kolejowy Gare centrale de Montréal[2].
Wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Dekoracje wnętrza katedry zostały wykonane w stylu neobarokowym; dotyczy to takich elementów wyposażenia, jak kolumny, słupki balustrad schodowych, kapitele kolumn w porządku korynckim, gzymsy, rzeźby i obrazy[2].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nie są to jednak figury apostołów, jak w przypadku bazyliki św. Piotra, ale figury patronów montrealskich parafii, por.: GrandQuebec.com: Cathédrale Marie-Reine-du-Monde. [dostęp 2012-12-17]. (fr.)..
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Marie-Reine-Du-Monde: Histoire. [dostęp 2012-12-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (fr.).
- ↑ a b c d Canadian Register of Historic Places: Marie-Reine-du-Monde Cathedral National Historic Site of Canada. [dostęp 2012-12-17]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Bazylika katedralna Matki Bożej Królowej Świata w Montrealu: strona oficjalna. www.cathedralecatholiquedemontreal.org. [dostęp 2012-12-17]. (fr.).
- Opis katedry (fr.)
- Archiwalne zdjęcia katedry
