Białe noce – cykliczne zjawisko astronomiczne występujące na dużych szerokościach geograficznych (powyżej 57° N lub S), polegające na tym, że w pewnym okresie roku w nocy nie zapadają całkowite ciemności[1], czyli zmierzch przechodzi bezpośrednio w świt.
Podczas białych nocy tarcza słoneczna chowa się pod horyzontem, ale dość płytko. Zjawisko rozproszenia światła w górnych warstwach atmosfery sprawia, że niebo pozostaje jasne.
Białe noce można zaobserwować wiosną i latem w strefach podbiegunowych oraz w tych częściach stref umiarkowanych, które położone są w pobliżu kół podbiegunowych. Nie ma ostrej granicy strefy, w której zjawisko białych nocy jest obserwowane.
W północnych rejonach Polski w okolicach przesilenia letniego występują tzw. białe noce żeglarskie, gdy Słońce chowa się za horyzontem mniej niż 12°. Matematycznie zjawisko to występuje podczas przesilenia letniego począwszy od Gdyni (powyżej szerokości 54°34'N), jednak w praktyce, z uwagi na ukształtowanie terenu (nawet oddalony pas lasu od strony północnej skutecznie zasłania szczątkowe światło), najlepszym punktem do obserwacji tego zjawiska w Polsce są klify Jastrzębiej Góry[2]. Natomiast na terenie całej Polski latem występują białe noce astronomiczne, gdy nie występuje noc astronomiczna, tj. Słońce chowa się za horyzontem mniej niż 18°. Stanowi to utrudnienie dla obserwacji astronomicznych[3].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ białe noce. [w:] Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2016-03-01].
- ↑ Tomasz Larczyński , Bałtyckie białe noce, Izabela Dachtera-Walędziak (red.), „Rowertour” (3), 2017, s. 10 .
- ↑ Michał Matraszek: Białe noce. news.astronet.pl, 2002-05-16. [dostęp 2018-06-05].