 nr rej. A/240 z 11 listopada 1983[1]
| |
.jpg) Fasada budynku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. św. Jakuba 20a |
| Styl architektoniczny | |
| Rozpoczęcie budowy |
koniec XIV wieku |
| Ważniejsze przebudowy |
XIX w., 2008–2010 |
| Pierwszy właściciel |
benedyktynki/cysterki |
| Kolejni właściciele |
protestanci (1557–1667) |
| Obecny właściciel |
Muzeum Okręgowe w Toruniu (od 2010) |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°00′42″N 18°36′47″E/53,011667 18,613056
| |
| Strona internetowa | |
Budynek przy ul. św. Jakuba 20a w Toruniu – wczesnogotycki główny budynek klasztorny mieszczący się na Nowym Mieście w Toruniu[2][3], zbudowany pod koniec XVI wieku[4]. Ze względu na zniszczenie większości archiwów nie wiadomo, czy w klasztorze mieścił się żeński zakon cysterek, benedyktynek czy jedno, tzw. cysterki-benedyktynki. Trudności w ustaleniu zakonu wynikają z naprzemiennego stosowania w dokumentach nazw obu zgromadzeń, które znajdowały się pod opieką biskupów chełmińskich, a nie zwierzchnictwa zakonnego, i swobodnie mieszały tradycję benedyktyńskie i cysterskie[2].
Na przestrzeni lat budynek był kilkakrotnie przebudowywany[5]. W 1557 roku budynek przejęli protestanci, w 1667 roku budynek wraz z kościołem i szpitalem przeszedł na własność benedyktynek[6]. Po kasacji zakonu w 1833 roku budynek przeszedł na własność wojska pruskiego. W latach 60. XIX wieku budynek pełnił funkcję koszar więziennych i aresztu, w następnych latach pełnił funkcję biurowe. Instytucje wojskowe mieściły się tu również po włączeniu Torunia do Polski. Po 1945 roku instytucje wojskowe przeniesiono do Bydgoszczy, budynek przy św. Jakuba przystosowano do celów mieszkaniowych[2]. Na początku XXI wieku pełnił funkcję mieszkalne, był w złym stanie technicznym. W lipcu 2008 roku rozpoczęła się modernizacja budynku za kwotę ponad 7,4 mld zł[5]. Remont zakończył się w 2010 roku[3]. 9 kwietnia 2010 roku władze Torunia uroczyście przekazały wyremontowany budynek Muzeum Okręgowemu w Toruniu, które założyło w nim Bibliotekę Naukową oraz Dział Archeologii[5][7]. Wyremontowany budynek otrzymał tytuł „Obiekt Roku”[8].
Zachowały się szczyty oraz podziemia gotyckie ze sklepieniami krzyżowymi. Są one wspierane na czterech filarach[2]. Część reliktów pochodzi z czasów nowożytnych[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków. torun.wkz.gov.pl. s. 28. [dostęp 2024-09-16].
- ↑ a b c d Klasztor cysterek-benedyktynek przy kościele św. Jakuba. toruntour.pl. [dostęp 2024-01-30].
- ↑ a b Sulkowska-Tuszyńska 2022 ↓, s. 12.
- ↑ Klasztor benedyktynek. zabytek.pl. [dostęp 2024-01-30].
- ↑ a b c d Nowy budynek dla Muzeum Okręgowego. torun.pl, 2010-04-09. [dostęp 2024-01-30].
- ↑ Sulkowska-Tuszyńska 2022 ↓, s. 11.
- ↑ Biblioteka. muzeum.torun.pl. [dostęp 2024-01-30].
- ↑ Laureaci, edycja 2009-2010. torun.pl. [dostęp 2024-01-30].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krystyna Sulkowska-Tuszyńska: Kościół św. Jakuba w Toruniu. Historia w ziemi zapisana. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, 2022. ISBN 978-83-947396-7-6. [dostęp 2024-01-30].
| Biblioteki |
|
|---|---|
| Inne |
