 nr rej. A-135 z dnia 17.03.1969[1]
| |||||||||||||
| kościół filialny | |||||||||||||
 Cerkiew z dzwonnicą | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| parafia | |||||||||||||
| Wezwanie |
Narodzenie św. Jana Chrzciciela | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Czarna  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego  | |||||||||||||
 49°17′49″N 22°43′56″E/49,296944 22,732222
| |||||||||||||
Cerkiew Narodzenia Bogurodzicy w Michniowcu – dawna cerkiew parafialna greckokatolicka, wzniesiona w 1863 w Michniowcu.
Od 1971 cerkiew pełni funkcję rzymskokatolickiego kościoła filialnego parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Czarnej. Obiekt włączony do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Obecna cerkiew nie jest pierwszą, jaka powstała w Michniowcu. Wiadomo, że podobny obiekt istniał tu w roku 1557[2]. Obecna cerkiew powstała w roku 1863 lub 1868[3][4]. Większy remont cerkwi odbył się w roku 1924, kiedy wyremontowano zakrystię oraz przedsionek (tzw. kruchtę). Przed wojną dobudowano także chór, obiegający większą część cerkwi, odnowiony w 1983 roku[2]. Po 1951 zamknięta i nieużytkowana. Przez pewien czas służyła jako magazyn na zboże. W 1962 część wyposażenia przewieziono do muzeum w Łańcucie. W 1973 przekazana kościołowi rzymskokatolickiemu. Remontowana w 1981. W 1983 wykonano nową polichromię wnętrza. W 1997 skradziono dzwony[4].
-
Elewacja południowa -
Dzwonnica -
Elewacja północna
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Architektura i wyposażenie
[edytuj | edytuj kod]Cerkiew jest budynkiem drewnianym na kamiennej podmurówce, trójdzielnym, orientowanym. Według specjalistów tego typu układy przestrzenne, jakie wykorzystane zostały w tym budynku, są nieobecne w budownictwie ukraińskim, co sprawia, że cerkiew ta powinna zostać uznana za przedstawiciela odrębnego nurtu. Nawa ma plan ośmioboku, prezbiterium jest zamknięte, trójboczne z zakrystią od strony północnej, a babiniec (prytwor) czworoboczny z przedsionkiem. Cerkiew posiada trzy kopuły, kryte blachą, wszystkie zwieńczone ślepymi latarniami. Nad nawą znajduje się, wsparta na słupach, ośmiopołaciowa, kopuła zrębowa. Nad przedsionkiem i zakrystią znajdują się dachy dwuspadowe[2].
Wewnątrz na ścianach i kopule oraz balustradzie chóru muzycznego współczesna polichromia figuralna. Ikonostas z drugiej połowy XIX w. ma nietypowy półkolisty kształt dostosowany do łuku tęczy. Jego dolne ikony namiestne zawieszone w nawie i ołtarzu bocznym. Carskie wrota zawieszone na ścianie w sanktuarium po obu stronach ołtarza głównego. Wrota diakońskie z pełnych desek[4].
-
Widok od strony zachodniej -
Otoczenie -
Dojście do cerkwi
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Otoczenie
[edytuj | edytuj kod]W 1969 wraz z cerkwią do rejestru zabytków wpisany został położony opodal cmentarz z kilkoma zachowanymi nagrobkami oraz dzwonnica. Dzwonnica zbudowana została w 1904 przez Jakuba Hirba. Budynek o rzadko spotykanej konstrukcji ma trzy kondygnacje i utworzony został na planie kwadratu. Dolna kondygnacja zrębowa, a górna słupowa, kryta gontem. Dzwonnica służyła także jako kostnica dla samobójców[3]. Dzwonnica remontowana w 1997[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2015-12-12].
- ↑ a b c Piotr Szechyński: Cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogurodzicy w Michniowcu (ob. rzymskokatolicki kościół filialny pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela parafii w Czarnej). Twoje Bieszczady. [dostęp 2011-09-07]. (pol.).
- ↑ a b Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2003, s. 195, 196. ISBN 83-89188-08-2.
- ↑ a b c d Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 184. ISBN 978-83-61577-68-3.
