cerkiew parafialna | |||||||
Elewacja boczna (stan 2021) | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie Pruchnika | |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego | |||||||
Położenie na mapie gminy Pruchnik | |||||||
49°54′20,43″N 22°30′47,17″E/49,905675 22,513103 |
Cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Pruchniku – parafialna cerkiew greckokatolicka, znajdująca się w Pruchniku.
Po 1947 opuszczona utraciła funkcje kultowe.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Najstarsze zachowane wzmianki o prawosławnej cerkwi w Pruchniku sięgają 8 kwietnia 1611 gdy Jan Świętosławski i Piotr Broniewski pozwalają wybudować na zakupionym gruncie cerkiew i utrzymywać duchownego[1].
Wybudowano świątynię pod wezwaniem "Zaśnięcia Matki Bożej". Cerkiew obsługiwał pop, utrzymywany przez ludność ruską z własnych środków. Wkrótce potem została zniszczona. Po 1692 roku mieszkańców włączono do unickiej diecezji przemyskiej.
Parafia greckokatolicka rozwijała się w Pruchniku dosyć prężnie. W XVII w dekanacie pruchnickim obrządku łacińskiego istniało 8 cerkwi należących do grekokatolików. W 1785 r. unici (Rusini) stanowili nadal sporą liczbę 8572 (ok 50%) mieszkańców, natomiast w 1888 r. wskutek wyludnienia miasta i postępującego prozelityzmu już tylko 188 co stanowiło (ok 20%) populacji.
Nową murowaną zbudowano dopiero w 1871 roku. Cerkiew nie zachowała się do dnia dzisiejszego w swoim pierwotnym stanie. Wraz ze stopniowym zanikiem wiernych obrządku greko katolickiego parafia dekanatu pruchnickiego odgrywała coraz mniejsze znaczenie. Ostatecznie w wyniku wysiedleń nie łacińskiej mniejszości ukraińskiej cerkiew została przebudowana na Dom Kultury[2]. Do dzisiaj mieszczą się w niej gminna biblioteka i właśnie ośrodek kultury.
-
Elewacja frontowa
-
Elewacja boczna
-
Widok od strony prezbiterium
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maciej Skowroński: Cerkwie Nadsania. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2005, s. 14. ISBN 83-88887-42-4.
- ↑ Zabytki [online], pruchnik.pl [dostęp 2023-03-18] .