Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu

nr rej. A-552[1] z dnia 29.05.1968
cerkiew parafialna
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Chotyniec
Wyznanie	katolickie
Kościół	greckokatolicki
Parafia	Narodzenia NMP w Chotyńcu
Wezwanie	Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy
Historia Data zakończenia budowy ok. 1600 Poprzednie wyznanie 1. Kościół greckokatolicki w Polsce do 1947 r. 2. rzymskokatolicki do 1990
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno Liczba naw 1
Położenie na mapie gminy wiejskiej Radymno Chotyniec, cerkiew
Położenie na mapie Polski Chotyniec, cerkiew
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Chotyniec, cerkiew
Położenie na mapie powiatu jarosławskiego Chotyniec, cerkiew
49°57′10,8″N 23°00′09,2″E/49,953000 23,002556
Multimedia w Wikimedia Commons

Drewniane cerkwie regionu karpackiego w Polsce i na Ukrainie^[a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Polska
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	III, IV
Numer ref.	1424
Region[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	2013 na 37. sesji
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu – drewniana greckokatolicka cerkiew parafialna, znajdująca się w Chotyńcu, zbudowana w 1615^[2].

W 2013 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie. Włączona do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Pierwsza zachowana w dokumentach wzmianka o budowli pochodzi z 1671^[3]. Cerkiew ta jest jedną z nielicznych czynnych świątyń greckokatolickich w Polsce, które szczęśliwie przetrwały wojnę i powojenną likwidację związaną z akcjami deportacyjnymi. Pierwotnie mogła to być budowla trójdzielna z dwiema lub trzema kopułami na tamburach. Nad babińcem znajdowała się kaplica pw. Zwiastowania z zewnętrznymi galeriami. Cerkiew wielokrotnie poddawana była remontom i istotnym przekształceniom m.in. w 1733, 1858 i 1925. Po wysiedleniach 1947 roku została zamknięta, a następnie przekazana kościołowi rzymskokatolickiemu. W latach 80. XX wieku zamknięto ją ponownie, ze względu na zły stan techniczny. W 1990 świątynia przejęta została przez pierwotnego właściciela – kościół greckokatolicki. Wtedy stała się świątynią odrodzonej parafii greckokatolickiej. W latach 1991–1994 dokonano kompleksowej renowacji obiektu, głównie siłami miejscowych parafian.

Cerkiew wyróżnia się oryginalną, bardzo harmonijną bryłą. Jest to budowla jednonawowa, czwórdzielna, wykonana całkowicie z drewna, o konstrukcji zrębowej. W podziale wewnętrznym wyróżnia się prezbiterium, nawę, babiniec i przedsionek. Prezbiterium, nawa i babiniec nakryte są kopułami na ośmiobocznych bębnach, a przedsionek dwuspadowym dachem. Babiniec ma trzy kondygnacje, zaś prezbiterium dwie. Boczne ściany drugiej kondygnacji babińca tworzą galeryjki arkadowe. Pod okapem dolnej kondygnacji znajdują się soboty. Drewniana dzwonnica z XVII wieku została przeniesiona w 1993 ze wsi Torki koło Medyki. Oryginalna dzwonnica zniszczona została podczas I wojny światowej.

We wnętrzu zachowała się polichromia figuralno-ornamentalna z 1735 i 1772 ze szczególnie interesującym malowidłem Sąd Ostateczny na południowej ścianie nawy. Po latach zaniedbania wyposażenie jest niekompletne, ale zachował się odnowiony ostatnio ikonostas, zapewne z 1671, w którym umieszczono cudowną ikonę Matki Boskiej. Inna ikona przedstawia świętego Mikołaja.

• 
  Widok ogólny
• 
  Cerkiew od frontu
• 
  Od północy
• 
  Od wschodu
• 
• 
  Pomnik
• 
  Wnętrze
• 
  Wnętrze
• 
  Dzwonnica

• Dmytro Błażejowski: Istorycznyj szematyzm Peremyskoji Eparchiji z wkluczennjam Apostolśkoji Administratury Łemkiwszczyny (1828-1939), Lwów 1995, ISBN 5-7745-0672-X

• Informacje o świątyni w "Cerkiewniku"
• Ikony Narodzenia NMP w Chotyńcu