Chłonka, limfa (łac. lympha) – płyn tkankowy spływający do naczyń chłonnych, tworzących układ naczyń limfatycznych (układ chłonny). Chłonka jest zbierana przez naczynia chłonne aferentne, ślepo zakończone, zaczynające się w tkankach[1]. Transportowana jest do węzłów chłonnych, skąd z kolei przy pomocy naczyń chłonnych eferentnych wyprowadzana jest do krwiobiegu[2].
Istotnym elementem chłonki, poza płynem tkankowym, są komórki układu odpornościowego. W przypadku naczyń aferentnych są to komórki opuszczające daną tkankę i migrujące do węzłów chłonnych w celu pobudzenia układu odpornościowego. Z kolei w chłonce naczyń eferentnych znajdują się głównie komórki już pobudzone lub takie, które przez dłuższy czas nie napotkały pobudzającego je antygenu[3]. Najczęściej występującą populacją leukocytów w chłonce są komórki o wąskim obrzeżu cytoplazmy i dużym jądrze komórkowym. Z tego względu zostały one nazwane limfocytami, czyli „komórkami limfy”[4]. Mimo że limfocyty są obecnie definiowane zupełnie inaczej, są one głównymi komórkami występującymi w chłonce[3].
Skład chemiczny chłonki zależy od tkanki, z której jest ona zbierana. Przykładowo, limfa bierze udział w transporcie tłuszczów pokarmowych z jelita cienkiego, stąd lekko żółtawe zabarwienie chłonki pochodzącej z tego narządu (zawartość tłuszczów 1–2%)[5]. Ogólnie skład chłonki jest podobny do osocza, jednak zawiera ona mniej białek, szczególnie globulin, które z trudnością przedostają się z krwi do tkanek[6]. Zawartość białka w chłonce to 4–6%, z tego względu jej ciśnienie osmotyczne jest niskie i ma ona charakter krystaloidu[2][5]. Skład limfy zależy również od metabolitów uwalnianych przez komórki w danej tkance, może się również czasowo zmieniać pod wpływem innych czynników, np. aktywności fizycznej, snu lub spożywanego pokarmu[1][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Laura Santambrogio: Immunology of the Lymphatic System. Springer, 2013, s. 66. ISBN 1-4614-3235-9.
- ↑ a b N.M. Muthaya: Human Physiology. New Delhi: Jaypee Brothers Publishers, 2002, s. 88–89. ISBN 81-7179-882-9.
- ↑ a b Laura Santambrogio: Immunology of the Lymphatic System. Springer, 2013, s. 55–56. ISBN 1-4614-3235-9.
- ↑ William Alexander Newman Dorland: Dorland’s Illustrated Medical Dictionary. s. 1084. ISBN 1-4160-6257-2.
- ↑ a b Microcirculation. Ronald F. Tuma, Walter N. Duran, Klaus Ley (red.). Academic Press, 2011, s. 133. ISBN 0-08-056993-5.
- ↑ Textbook of Medical Biochemistry. Orient Longman, 2004, s. 542. ISBN 81-250-2071-3.
- ↑ Waldemar Olszewski: Lymph Stasis: Pathophysiology, Diagnosis, and Treatment. Boca Raton: CRC Press, 1991, s. 236–239. ISBN 0-8493-6499-X.