Conan Barbarzyńca

Conan the Barbarian

król Aquilonii

Conan – wizja artystyczna
Pierwsze wystąpienie	Feniks na mieczu (1932)
Ostatnie wystąpienie	Mortal Kombat 1 (2024) (gra)[1]
Twórca	Robert E. Howard
Grany przez	Arnold Schwarzenegger, Ralf Möller, Jason Momoa
Dane biograficzne
Pochodzenie	cymeryjskie
Płeć	mężczyzna
Miejsce urodzenia	Cymeria
Rodzina	żona Zenobia
Inne informacje
Zajęcie	awanturnik, złodziej, wojownik, najemnik, pirat, król Aquilonii
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Conan z Cymerii, znany także jako Conan Barbarzyńca (ang. Conan the Barbarian) – postać literacka stworzona przez amerykańskiego pisarza Roberta E. Howarda w serii opowiadań fantasy opublikowanych w latach 30. XX wieku w magazynie „Weird Tales”. W okresie od 1932 do 1936 ukazało się siedemnaście opowiadań i jedna powieść o barbarzyńcy.

Po śmierci Howarda, seria kontynuowana była przez: Poula Andersona, Leonarda Carpentera, Lina Cartera, L. Sprague de Campa, Rolanda J. Greena, Johna C. Hockinga, Roberta Jordana, Seana A. Moore’a, Björna Nyberga, Andrew J. Offutta(inne języki), Steve’a Perry’ego, Johna Maddoxa Robertsa, Harry’ego Turtledove’a i Karla Edwarda Wagnera. Lin Carter i L. Sprague de Camp przy pisaniu niektórych ze swoich opowiadań wykorzystali materiały pozostawione przez twórcę postaci Conana.

Powieści z Conanem w roli głównej wydali również pisarze spoza Stanów Zjednoczonych, jednak nie są one powszechnie uznawane za oficjalne przygody tego bohatera, czego dowodem może być fakt, że nie uwzględnia się ich w żadnych zestawieniach mających na celu uporządkowanie biografii Cymeryjczyka^[2].

Powstały również filmy, seriale, komiksy i gry komputerowe, których bohaterem był Conan.

Na początku lat 30. Howard szukał nowej postaci, którą chciał wprowadzić na rynek wydawniczy. W październiku 1931 do magazynu „Strange Tales of Mystery and Terror” przesłał opowiadanie People of the Dark, w którym pojawił się czarnowłosy barbarzyńca o imieniu Conan, wyznawca bóstwa zwanego Cromem. W lutym 1932 Howard spędził wakacje w miasteczku nad rzeką Rio Grande. W tym czasie rozbudował postać Conana i napisał wiersz Cimmeria, fragmentami nawiązujący do Żywotów Plutarcha. Po powrocie z wakacji przerobił, zarzucone wcześniej, opowiadanie „By This Axe I Rule!” z maja 1929, zastępując postać Kulla nowym bohaterem, Conanem i zmieniając tytuł na Feniks na mieczu. W tym samym czasie napisał dwa kolejne opowiadania, Szkarłatna cytadela i Córka lodowego olbrzyma. Opowiadanie Feniks na mieczu ukazało się w grudniu 1932, zaś Szkarłatna cytadela w kolejnym numerze. Redaktor pisma, Farnsworth Wright skłonił Howarda do napisania eseju Era Hyborejska, opisującego fikcyjny świat, w którym żył Conan. Esej ten posłużył potem pisarzowi przy pisaniu następnej historii o herosie, Wieży słonia. Sukces tego opowiadania skłonił Howarda do napisania kolejnych opowieści o Conanie. Do samobójstwa w 1936 Howard napisał 21 pełnych opowiadań, z których 17 zostało opublikowanych, a także kilka innych we fragmentach^[3].

Według książek Howarda, Conan miał żyć około 10 000 lat temu w owianej mgłami tajemnicy erze hyboryjskiej. Urodził się w Cymerii, górzystej krainie zamieszkiwanej przez plemiona barbarzyńców^[4]. Cymeryjczycy byli potomkami starożytnych Atlantydów, jednak po zniszczeniu jej wspaniałej cywilizacji przez kataklizm, ocaleli Atlantydzi nie zdołali odbudować cywilizacji i cofnęli się cywilizacyjnie do epoki kamiennej. Wg map zamieszczanych przy utworach Howarda, Cymeria rozciągała się z grubsza między terenami dzisiejszych Szkocji i Norwegii, przy czym ukształtowanie lądów w czasach Conana znacznie różniło się od obecnego. Cymeryjczycy mieli ciemne włosy i jasne oczy. Żyli w bardzo surowych warunkach, wśród wrzosowisk, gór i lasów. Toczyli nieustanne wojny z otaczającymi ich ludami, a także wewnętrzne walki klanowe. Surowe warunki sprawiły, że byli urodzonymi wojownikami – wysocy, silni, sprawni i odporni. Ród Conana także wywodził się od Atlantydów. Jego dziadek początkowo zamieszkiwał w plemieniu na południu Cymerii, jednak uciekł w obawie przed rodową zemstą i osiedlił się w plemieniu na północy.

Miejscem narodzin Conana było pole bitwy, podczas walki plemienia z hordą najeźdźców z Vanaheimu. Od najmłodszych lat Conan odznaczał się wielką siłą. W wieku piętnastu lat wziął udział w najeździe na aquilońską fortecę Venarium. W późniejszym okresie brał udział w walkach z Vanirami i Hyperborejczykami. Podczas jednej z kampanii został wzięty do niewoli przez Hyperborejczyków, skąd udało mu się zbiec. Uciekając, dotarł do miasta Arenjunu w Zamorze, zwanego Miastem Złodziei. Zafascynowany miastem i cywilizacją osiedlił się tam zarabiając na życie jako złodziej. Później wędrował i zwiedzał także inne kraje kontynuując karierę złodzieja, a niekiedy płatnego zabójcy (opowiadanie Dom pełen łotrów). Ostatecznie zaciągnął się jako najemnik do armii Turanu. Brał udział w wielu bitwach i awansował na oficera. Służył też władcy Turanu jako dyplomata. W końcu porzucił służbę turańską i znów rozpoczął wędrówkę. Niekiedy pędził żywot bandyty, czasem zaciągał się do armii któregoś z krajów jako najemnik. Stoczył wiele walk z ludźmi wszystkich narodów oraz potworami, które licznie zamieszkiwały wtedy Ziemię.

Szczytem jego kariery była służba w armii aquilońskiej, która przyniosła mu prestiż i sławę. Kiedy wybuchł bunt przeciwko królowi Aquilonii, Conan stanął na jego czele, obalił i zabił króla i ogłosił się władcą. Pod jego burzliwymi, pełnymi wojen rządami Aquilonia stała się najpotężniejszym krajem w zachodnim świecie^[4].

^[5]

Robert E. Howard pozostawił również szkice i fragmenty, które nigdy nie zostały wykorzystane przez innych twórców. Wszystkie one zostały opublikowane w trylogii Conan of Cimmeria, będącej kompletnym wydaniem autorskich wersji opowiadań i powieści o Conanie napisanych przez Howarda (polski przekład to: Conan i pradawni bogowie^[6], Conan i skrwawiona korona^[7], Conan i miecz zdobywcy^[8]).

^[9]

• Jeffrey Archer (pseudonim nieznanego rosyjskiego autora)
• Tim Donnell (pseudonim nieznanego rosyjskiego autora)
• Andre Oldman (pseudonim nieznanego rosyjskiego autora)
• Torn Seszele Stewart (pseudonim nieznanego rosyjskiego autora)
• Oscar Wocknitt (pseudonim nieznanego rosyjskiego autora)
• Juraj Červenák pod pseudonimami George Callahan i Thorleif Larssen
• Jacek Piekara pod pseudonimem Jack De Craft
• Dariusz Domagalski^[10]

• 
  Królowa Czarnego Wybrzeża (maj 1934)
• 
  Ludzie Czarnego Kręgu (wrzesień 1934)
• 
  Wiedźma się rodzi (grudzień 1934)
• 
  Ludożercy z Zambouli (listopad 1935)
• 
  Godzina Smoka (grudzień 1935)
• 
  Czerwone ćwieki (lipiec 1936)

• 
  Królowa Czarnego Wybrzeża (Hugh Rankin)
• 
  Stalowe cienie pod księżycem (Hugh Rankin)
• 
  Ludzie Czarnego Kręgu (Hugh Rankin)
• 
  Ludzie Czarnego Kręgu (Hugh Rankin)
• 
  Ludzie Czarnego Kręgu (Hugh Rankin)
• 
  Wiedźma się rodzi (Hugh Rankin)
• 
  Za Rzeką Czarną (Hugh Rankin)
• 
  Za Rzeką Czarną (Hugh Rankin)
• 
  Czerwone ćwieki (Harold S. Delay)
• 
  Czerwone ćwieki (Harold S. Delay)
• 
  Czerwone ćwieki (Harold S. Daley)

• Conann
• Conan (seria wydawnicza)

• Oficjalna strona internetowa (ang.)