Data i miejsce urodzenia |
21 września 1959 |
---|---|
Prezydent Rumunii (p.o.) | |
Okres |
od 10 lipca 2012 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Przewodniczący Senatu | |
Okres |
od 3 lipca 2012 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Cristian Dumitrescu (p.o.) |
Przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej | |
Okres |
od 20 marca 2009 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
George Crin Laurenţiu Antonescu (ur. 21 września 1959 w Tulczy) – rumuński polityk. Minister ds. młodzieży i sportu w latach 1997–2000, przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej (PNL) w latach 2009–2014, przewodniczący Senatu od 2012 do 2014, pełniący obowiązki prezydenta Rumunii od lipca do sierpnia 2012. Kandydat w wyborach prezydenckich w 2009 i 2025.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Crin Antonescu w 1985 ukończył studia na Wydziale Historii i Filozofii Uniwersytetu Bukareszteńskiego. W latach 1985–1988 był nauczycielem historii w szkołach średnich w Tulczy i Vaslui. W latach 1989–1992 pracował w Muzeum Historii i Archeologii w Tulczy. Od 1990 do 1992 ponownie uczył w szkole w Tulczy[1].
W lutym 1990 wstąpił do Partii Narodowo-Liberalnej. W latach 1995–2002 pełnił funkcję jej wiceprzewodniczącego. W 1992 wszedł po raz pierwszy z jej ramienia w skład Izby Deputowanych i zasiadał w niej do 2008 przez cztery kolejne kadencje. Od 1997 do 28 grudnia 2000 zajmował stanowisko ministra ds. młodzieży i sportu w trzech kolejnych gabinetach premierów Victora Ciorbei, Radu Vasile i Mugura Isărescu. W latach 1996–1997, 2002–2004 oraz 2005–2008 był przewodniczącym klubu parlamentarnego PNL w Izbie Deputowanych[1][2].
W wyborach parlamentarnych w listopadzie 2008 dostał się do Senatu. W grudniu tegoż roku Crin Antonescu został wybrany na wiceprzewodniczącego wyższej izby rumuńskiego parlamentu. Ze stanowiska zrezygnował w 2009 w związku z kampanią przed wyborami prezydenckimi[1]. W marcu 2009 został wybrany na nowego przewodniczącego PNL. W głosowaniu pokonał dotychczasowego jej lidera i byłego premiera Călina Popescu-Tăriceanu[3]. W maju 2009 został mianowany kandydatem PNL w wyborach prezydenckich zaplanowanych na listopad tego samego roku[4]. W I turze głosowania z 22 listopada 2009 zajął trzecie miejsce, uzyskując 20,0% głosów poparcia. Przegrał z urzędującym prezydentem Traianem Băsescu (32,4%) oraz Mirceą Geoaną z PSD (31,2%), któremu udzielił poparcia przed drugą turą[5][6].
W lutym 2011 zawarł porozumienie polityczne z Victorem Pontą, przewodniczącym Partia Socjaldemokratyczna i tworząc wspólnie z nim koalicyjną Unię Socjalno-Liberalną (USL), której celem miało być odsunięcie od urzędującego premiera Emila Boca[7]. W kwietniu 2012 głosami USL uchwalono wotum nieufności wobec rządu Mihaia Răzvana Ungureanu[8], a 7 maja 2012 na jej bazie powstał nowy rząd na czele z Victorem Pontą[9]. 3 lipca 2012 głosami parlamentarzystów USL Crin Antonescu został wybrany na nowego przewodniczącego Senatu w miejsce Vasile'a Blagi[10].
Jako druga osoba w państwie 10 lipca 2012 przejął obowiązki prezydenta po dokonanym cztery dni wcześniej zawieszeniu przez parlament Traiana Băsescu. Na wniosek USL parlament wszczął przeciwko prezydentowi procedurę impeachmentu. Zgodnie z nią prezydent został odsunięty z urzędu do czasu zatwierdzenia tej decyzji w powszechnym referendum. Przyczyną impeachmentu były oskarżenia prezydenta o rzekome nadużycie uprawnień i ingerowanie w kompetencje rządu. Oskarżenia te były rezultatem konfliktu pomiędzy prezydentem a premierem Victorem Pontą[11][12]. W referendum przeprowadzonym 29 lipca 2012 odwołanie prezydenta poparło 88,7% głosujących, jednakże wobec nieprzekroczenia wymaganego progu 50-procentowej frekwencji było ono nieważne[12][13], co 21 sierpnia 2012 oficjalnie potwierdził Sąd Konstytucyjny (frekwencja wyborcza wyniosła 46,2%)[12][14]. 27 sierpnia 2012 parlament zatwierdził tę decyzję, a następnego dnia Traian Băsescu powrócił na stanowisko głowy państwa[15][16]. W okresie wykonywania obowiązków głowy państwa na czele partii tymczasowo zastępował go Daniel Chițoiu[17].
W wyborach z grudnia 2012 Crin Antonescu z powodzeniem ubiegał się o senacką reelekcję, ponownie także stanął na czele tej izby[18]. Zrezygnował jednak 4 marca 2014[19]. Przeforsował następnie w partii decyzję o przejściu do Europejskiej Partii Ludowej, co umożliwiło nawiązanie ścisłej współpracy z Partią Demokratyczno-Liberalną. 26 maja 2014 zrezygnował z kierowania partią, rekomendując na swojego następcę Klausa Iohannisa[20].
W 2025 kandydował w wyborach prezydenckich (rozpisanych na skutek unieważnienia poprzednich wyborów przed drugą turą). Poza PNL poparły go Partia Socjaldemokratyczna oraz Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii[21]. W trakcie kampanii wyborczej formalnie wystąpił z PNL[22]. W pierwszej turze głosowania z 4 maja 2025 otrzymał 20,1% głosów, zajmując trzecie miejsce[23].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Crin Antonescu był żonaty z Aurelią Antonescu, z którą miał córkę Irinę (ur. 2001). W 2004 jego zmagająca się z chorobą nowotworową żona popełniła samobójstwo[24]. W 2009 ogłosił zamiar powtórnego małżeństwa z partyjną koleżanką, Adiną Vălean, która rok wcześniej rozwiodła się z mężem[25]. 25 września 2009 wstąpił z nią w związek małżeński[26].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c George Crin Laurenţiu Antonescu. cdep.ro. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Biografia unui viitor presedinte. crinantonescu.ro. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).
- ↑ Romanian liberals pick new leader. setimes.com, 25 marca 2009. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Romania's Antonescu, Tudor join presidential race. setimes.com, 11 maja 2009. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Situatia Vorturilor Valabil Exprimate Presidentele Romaniei. bec2009p.ro, 24 listopada 2009. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).
- ↑ Romania's Basescu wins re-election, rival calls foul. reuters.com, 7 grudnia 2009. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Ponta şi Antonescu au semnat protocolul de înfiinţare a Uniunii Social-Liberale. romanialibera.ro, 5 lutego 2011. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).
- ↑ Romanian government falls in no-confidence vote. bbc.com, 27 kwietnia 2012. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Romania's PM-designate Victor Ponta unveils new cabinet. bbc.com, 1 maja 2012. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Crin Antonescu elected Romanian senate president. xinhuanet.com, 3 lipca 2012. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Romanian parliament votes to suspend President Basescu. bbc.com, 6 lipca 2012. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ a b c July 2012. rulers.org. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ Romania's Traian Basescu survives impeachment vote. bbc.com, 30 lipca 2012. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Traian Basescu: Romanian impeachment vote ruled invalid. bbc.com, 21 sierpnia 2011. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Romanian president, Traian Basescu, back in office again. balkanchronicle.com, 28 sierpnia 2012. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ August 2012. rulers.org. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Daniel Chitoiu este noul presedinte al PNL. Crin Antonescu s-a retras din partid. stirileprotv.ro, 9 lipca 2012. [dostęp 2021-01-10]. (rum.).
- ↑ George-Crin-Laurenţiu Antonescu. senat.ro. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).
- ↑ Romania Senate speaker Crin Antonescu resigns. hotnews.ro, 4 marca 2014. [dostęp 2015-01-04]. (ang.).
- ↑ Antonescu si-a prezentat demisia din fruntea PNL, dar va asigura in continuare interimatul. hotnews.ro, 26 maja 2014. [dostęp 2015-01-04].
- ↑ BREAKING: Crin Antonescu a fost propus candidat comun la prezidențiale de șefii coaliției. Cine e Crin Antonescu, șomer de lux timp de zece ani după puciul din 2012. g4media.ro, 23 grudnia 2024. [dostęp 2025-05-05]. (rum.).
- ↑ Crin Antonescu și-a anunțat demisia din Partidul Național Liberal și și-a depus candidatura la BEC. digi24.ro, 9 marca 2025. [dostęp 2025-05-22]. (rum.).
- ↑ AEP – rezultate finale: George Simion – 40,96%; Nicușor Dan – 20,99%. agerpres.ro, 5 maja 2025. [dostęp 2025-05-05]. (rum.).
- ↑ Crin Antonescu, despre sinuciderea sotiei sale: „Este un cosmar intim”. phg.ro, 3 lipca 2004. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).
- ↑ Crin Antonescu: Ma voi casatori cu Adina Valean. hotnewsv.ro, 25 czerwca 2009. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).
- ↑ Adina Vălean şi Crin Antonescu s-au căsătorit. mediafax.ro, 26 września 2009. [dostęp 2015-01-04]. (rum.).