Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszej aktorki

Europejska Nagroda Filmowa dla najlepszej aktorki (ang. European Film Award for Best Actress) − nagroda przyznawana za najlepszą rolę żeńską w filmie europejskim w ramach Europejskich Nagród Filmowych. Przyznawana jest przez członków Europejskiej Akademii Filmowej już od pierwszej edycji rozdania nagród w 1988 roku.

Dwukrotnymi laureatkami nagrody jest jak dotychczas pięć aktorek: Hiszpanka Carmen Maura, Angielka Charlotte Rampling, Francuzki Juliette Binoche i Isabelle Huppert oraz Niemka Sandra Hüller. Najwięcej nominacji w tej kategorii uzyskała Hiszpanka Penélope Cruz (pięć wskazań)^[1]. Czterokrotnie nominowano Binoche i Huppert.

Nominacje do nagrody otrzymało kilka polskich aktorek: Krystyna Janda (1990), Agata Kulesza (2014) i Agata Trzebuchowska (2014). Jedyną laureatką pochodzącą z Polski jest jak dotychczas Joanna Kulig (2018)^[2]^[3].

Laureatki i nominowane

1988-1989

Rok	Aktorka	Rola	Tytuł polski	Tytuł oryginalny
1988	Carmen Maura	Pepa Marcos	Kobiety na skraju załamania nerwowego	Mujeres al borde de un ataque de nervios
	Tinna Gunnlaugsdóttir	Isold	Cień kruka	Í skugga hrafnsins
	Ornella Muti	Anna	Kodeks prywatny	Codice privato
	Carol Scanlan	Teresa	Reefer i jego modelka	Reefer and the Model
1989	Ruth Sheen	Shirley	Wysokie aspiracje	High Hopes
	Sabine Azéma	Irène de Courtil	Życie i nic więcej	La vie et rien d'autre
	Snežana Bogdanović	Badema Kuduz	Kuduz	Kuduz
	Corinna Harfouch	Therese Forster	Treffen in Travers	Treffen in Travers
	Natalja Niegoda	Wiera	Mała Wiera	Malenkaya Vera

1990–1999

Rok	Aktorka	Rola	Tytuł polski	Tytuł oryginalny
1990	Carmen Maura	Carmela	Aj, Carmela!	Ay, Carmela!
	Anne Brochet	Roxane	Cyrano de Bergerac	Cyrano de Bergerac
	Krystyna Janda	Antonina Dziwisz	Przesłuchanie	Przesłuchanie
1991	Clotilde Courau	Nathalie	Mały przestępca	Le petit criminel
	Julie Delpy	Sabeth	Homo Faber	Homo Faber
	Sigríđur Hagalín	Stella	Dzieci natury	Börn náttúrunnar
1992	Juliette Binoche	Michèle Stalens	Kochankowie na moście	Les amants du Pont-Neuf
	Johanna ter Steege	Emma	Kochana Emmo, droga Bobe	Édes Emma, drága Böbe
	Barbara Sukowa	Katharina Hartmann	Europa	Europa
1993	Maia Morgenstern	Nela	Dąb	Balanta
	Carla Gravina	Dr Carla Aldrovandi	Długa cisza	Il lungo silenzio
	Tilda Swinton	Orlando	Orlando	Orlando
1994 1995	Nagrody nie przyznano.
1996	Emily Watson	Bess McNeill	Przełamując fale	Breaking the Waves
1997	Juliette Binoche	Hana	Angielski pacjent	The English Patient
	Katrin Cartlidge	Hannah Mills	Współlokatorki	Career Girls
	Brigitte Roüan	Diane Clovier	Po seksie	Post coïtum animal triste
	Emma Thompson	Frances	Zimowy gość	The Winter Guest
1998	Élodie Bouchez Natacha Régnier	Isabelle Tostin Marie Thomas	Wyśnione życie aniołów	La vie rêvée des anges
	Dinara Drukarowa	Liza	Dziwadła i ludzie	Pro urodov i lyudey
	Annet Malherbe	Keet	Mały Antoś	Kleine Teun
1999	Cecilia Roth	Manuela Echevarria	Wszystko o mojej matce	Todo sobre mi madre
	Nathalie Baye	Ona	Związek pornograficzny	Une liaison pornographique
	Penélope Cruz	Macarena Granada	Dziewczyna marzeń	La niña de tus ojos
	Émilie Dequenne	Rosetta	Rosetta	Rosetta
	Iben Hjejle	Liva Psilander	Mifune	Mifunes sidste sang

2000–2009

Rok	Aktorka	Rola	Tytuł polski	Tytuł oryginalny
2000	Björk	Selma Ježková	Tańcząc w ciemnościach	Dancer in the Dark
	Bibiana Beglau	Rita Vogt	Legenda Rity	Die Stille nach dem Schuß
	Lena Endre	Marianne	Wiarołomni	Trolösa
	Sylvie Testud	Ariane	Uwięziona	La captive
	Julie Walters	Sandra Wilkinson	Billy Elliot	Billy Elliot
2001	Isabelle Huppert	Erika Kohut	Pianistka	La pianiste
	Ariane Ascaride	Michèle	Miasto jest spokojne	La ville est tranquille
	Laura Morante	Paola	Pokój syna	La stanza del figlio
	Charlotte Rampling	Marie Drillon	Pod piaskiem	Sous le sable
	Stefania Sandrelli	Anna	Ostatni pocałunek	L'ultimo bacio
	Audrey Tautou	Amelia Poulain	Amelia	Le fabuleux destin d'Amélie Poulain
2002	Fanny Ardant Emmanuelle Béart Danielle Darrieux Catherine Deneuve Isabelle Huppert Virginie Ledoyen Firmine Richard Ludivine Sagnier	Pierrette Louise Mamy Gaby Augustine Suzon Pani Chanel Catherine	8 kobiet	8 femmes
	Oksana Akińszyna	Lilja Michajłowa	Lilja 4-ever	Lilja 4-ever
	Emmanuelle Devos	Carla Behm	Na moich ustach	Sur mes lèvres
	Martina Gedeck	Martha Klein	Tylko Marta	Bella Martha
	Laura Morante	Sibilla Aleramo	Podróż o nazwie miłość	Un viaggio chiamato amore
	Samantha Morton	Morvern Callar	Morvern Callar	Morvern Callar
	Kati Outinen	Irma	Człowiek bez przeszłości	Mies vailla menneisyyttä
2003	Charlotte Rampling	Sarah Morton	Basen	Swimming Pool
	Diana Dumbrava	Maria	Maria	Maria
	Helen Mirren	Chris Harper	Dziewczyny z kalendarza	Calendar Girls
	Anne Reid	May	Matka	The Mother
	Katja Riemann	Lena Fischer	Rosenstraße	Rosenstraße
	Katrin Saß	Christiane Kerner	Good bye, Lenin!	Goodbye Lenin!
2004	Imelda Staunton	Vera Drake	Vera Drake	Vera Drake
	Sara Adler	Judith Lerner	Nasza muzyka	Notre musique
	Penélope Cruz	Italia	Namiętność	Non ti muovere
	Sibel Kekilli	Sibel Güner	Głową w mur	Gegen die Wand
	Asi Lewi	Michale	Awanim	Avanim
	Valeria Bruni Tedeschi	Marion	5x2 pięć razy we dwoje	5x2
2005	Julia Jentsch	Sophie Scholl	Sophie Scholl – ostatnie dni	Sophie Scholl – Die letzten Tage
	Juliette Binoche	Anne Laurent	Ukryte	Caché
	Sandra Ceccarelli	Laura / Eleonora	Życie o jakim marzę	La vita che vorrei
	Connie Nielsen	Sarah	Bracia	Brødre
	Natalie Press	Mona	Lato miłości	My Summer of Love
	Audrey Tautou	Mathilde Donnay	Bardzo długie zaręczyny	Un long dimanche de fiançailles
2006	Penélope Cruz	Raimunda	Volver	Volver
	Nathalie Baye	Caroline „Caro” Vaudieu	Młody porucznik	Le petit lieutenant
	Martina Gedeck	Christa-Maria Sieland	Życie na podsłuchu	Das Leben der Anderen
	Sandra Hüller	Michaela Klingler	Requiem	Requiem
	Mirjana Karanović	Esma Halilović	Grbavica	Grbavica
	Sarah Polley	Hanna	Życie ukryte w słowach	The Secret Life of Words
2007	Helen Mirren	Elżbieta II	Królowa	The Queen
	Marion Cotillard	Édith Piaf	Niczego nie żałuję – Edith Piaf	La môme
	Marianne Faithfull	Maggie / Irina Palm	Irina Palm	Irina Palm
	Carice van Houten	Rachel Stein / Ellis de Vries	Czarna księga	Zwartboek
	Anamaria Marinca	Otilia Mihartescu	4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni	4 luni, 3 saptamani si 2 zile
	Ksienija Rappoport	Irena	Nieznajoma	La sconosciuta
2008	Kristin Scott Thomas	Juliette Fontaine	Kocham cię od tak dawna	Il y a longtemps que je t'aime
	Hiam Abbass	Salma Zidane	Drzewo cytrynowe	Etz Limon
	Arta Dobroshi	Lorna	Milczenie Lorny	Le silence de Lorna
	Sally Hawkins	Pauline „Poppy” Cross	Happy-Go-Lucky, czyli co nas uszczęśliwia	Happy-Go-Lucky
	Belén Rueda	Laura	Sierociniec	El orfanato
	Ursula Werner	Inge	W siódmym niebie	Wolke Neun
2009	Kate Winslet	Hanna Schmitz	Lektor	The Reader
	Penélope Cruz	Magdalena "Lena" Rivas	Przerwane objęcia	Los abrazos rotos
	Charlotte Gainsbourg	Ona	Antychryst	Antichrist
	Katie Jarvis	Mia Williams	Fish Tank	Fish Tank
	Yolande Moreau	Séraphine Louis	Serafina	Séraphine
	Noomi Rapace	Lisbeth Salander	Millennium: Mężczyźni, którzy nienawidzą kobiet	Män som hatar kvinnor

2010–2019

Rok	Aktorka	Rola	Tytuł polski	Tytuł oryginalny
2010	Sylvie Testud	Christine	Lourdes	Lourdes
	Zrinka Cvitešić	Luna	Jej droga	Na putu
	Sibel Kekilli	Umay	Obca	Die Fremde
	Lesley Manville	Mary Smith	Kolejny rok	Another Year
	Lotte Verbeek	Annie	Nic osobistego	Nothing Personal
2011	Tilda Swinton	Eva Khatchadourian	Musimy porozmawiać o Kevinie	We Need to Talk About Kevin
	Kirsten Dunst Charlotte Gainsbourg	Justine Claire	Melancholia	Melancholia
	Cécile de France	Samantha	Chłopiec na rowerze	Le gamin au vélo
	Nadieżda Markina	Elena	Elena	Jelena
2012	Emmanuelle Riva	Anne Laurent	Miłość	Amour
	Émilie Dequenne	Murielle	Nasze dzieci	À perdre la raison
	Nina Hoss	Barbara Wolff	Barbara	Barbara
	Margarete Tiesel	Teresa	Raj: miłość	Paradies: Liebe
	Kate Winslet	Nancy Cowan	Rzeź	Carnage
2013	Veerle Baetens	Elise Vandevelde / Alabama	W kręgu miłości	The Broken Circle Breakdown
	Luminița Gheorghiu	Cornelia Keneres	Pozycja dziecka	Poziția copilului
	Keira Knightley	Anna Karenina	Anna Karenina	Anna Karenina
	Barbara Sukowa	Hannah Arendt	Hannah Arendt	Hannah Arendt
	Naomi Watts	Maria Bennett	Niemożliwe	Lo imposible
2014	Marion Cotillard	Sandra Bya	Dwa dni, jedna noc	Deux jours, une nuit
	Marian Álvarez	Ana	Tylko ja	La herida
	Valeria Bruni Tedeschi	Carla Bernaschi	Kapitał ludzki	Il Capitale umano
	Charlotte Gainsbourg	Joe	Nimfomanka	Nymphomaniac
	Agata Kulesza Agata Trzebuchowska	Wanda Gruz Anna / Ida Lebenstein	Ida	Ida
2015	Charlotte Rampling	Kate Mercer	45 lat	45 Years
	Margherita Buy	Margherita	Moja matka	Mia madre
	Laia Costa	Victoria	Victoria	Victoria
	Alicia Vikander	Ava	Ex Machina	Ex Machina
	Rachel Weisz	Lena Ballinger	Młodość	Youth
2016	Sandra Hüller	Ines Conradi	Toni Erdmann	Toni Erdmann
	Valeria Bruni Tedeschi	Beatrice Morandini Valdirana	Zwariować ze szczęścia	La pazza gioia
	Trine Dyrholm	Anna	Komuna	Kollektivet
	Isabelle Huppert	Michèle Leblanc	Elle	Elle
	Emma Suárez Adriana Ugarte	Julieta Arcos Młoda Julieta Arcos	Julieta	Julieta
2017	Alexandra Borbély	Mária	Dusza i ciało	Teströl és lélekröl
	Paula Beer	Anna	Frantz	Frantz
	Juliette Binoche	Isabelle	Isabelle i mężczyźni	Un beau soleil intérieur
	Isabelle Huppert	Anne Laurent	Happy End	Happy End
	Florence Pugh	Katherine Lester	Lady M.	Lady Macbeth
2018	Joanna Kulig	Zuzanna „Zula” Lichoń	Zimna wojna	Zimna wojna
	Marie Bäumer	Romy Schneider	3 dni w Quiberon	3 Tage in Quiberon
	Halldóra Geirharðsdóttir	Halla	Kobieta idzie na wojnę	Kona fer í stríð
	Bárbara Lennie	Petra	Petra	Petra
	Eva Melander	Tina	Granica	Gräns
	Alba Rohrwacher	Antonia	Szczęśliwy Lazzaro	Lazzaro felice
2019	Olivia Colman	Anna Stuart	Faworyta	The Favourite
	Trine Dyrholm	Anne	Królowa kier	Dronningen
	Adèle Haenel Noémie Merlant	Héloïse Marianne	Portret kobiety w ogniu	Portrait de la jeune fille en feu
	Wiktoria Miroszniczenko	Ija Siergiejewna	Wysoka dziewczyna	Dyłda
	Helena Zengel	Benni	Błąd systemu	Systemsprenger

2020–2029

Rok	Aktorka	Rola	Tytuł polski	Tytuł oryginalny
2020	Paula Beer	Undine Wibeau	Undine	Undine
	Natalia Bierieżnaja	Natasza	DAU. Natasza	DAU. Natasha
	Andrea Bræin Hovig	Anja	Nadzieja	Håp
	Nina Hoss	Lisa	Moja młodsza siostra	Schwesterlein
	Marta Nieto	Elena	Matka	Madre
	Ane Dahl Torp	Alice	Nie tak miało być	Charter
2021	Jasna Đuričić	Aida Selmanagić	Aida	Quo Vadis, Aida?
	Seidi Haarla	Laura	Przedział nr 6	Hytti nro 6
	Carey Mulligan	Cassandra „Cassie” Thomas	Obiecująca. Młoda. Kobieta.	Promising Young Woman
	Renate Reinsve	Julie	Najgorszy człowiek na świecie	Verdens verste menneske
	Agathe Rousselle	Alexia / Adrien	Titane	Titane
2022	Vicky Krieps	Elżbieta Bawarska	W gorsecie	Corsage
	Penélope Cruz	Janis Martínez	Matki równoległe	Madres paralelas
	Zar Amir Ebrahimi	Arezoo Rahimi	Holy Spider	Holy Spider
	Meltem Kaptan	Rabiye Kurnaz	Rabiye	Rabiye Kurnaz gegen George W. Bush
	Léa Seydoux	Sandra	Piękny poranek	Un beau matin
2023	Sandra Hüller	Sandra Voyter	Anatomia upadku	Anatomie d'une chute
	Leonie Benesch	Carla Nowak	Pokój nauczycielski	Das Lehrerzimmer
	Eka Czawleiszwili	Etero	Czarny kos, czarna jeżyna	Shashvi shashvi maq'vali
	Sandra Hüller	Hedwig Höss	Strefa interesów	The Zone of Interest
	Mia McKenna-Bruce	Tara	How to Have Sex	How to Have Sex
	Alma Pöysti	Ansa	Opadające liście	Kuolleet lehdet
2024	Karla Sofía Gascón	Emilia Pérez	Emilia Pérez	Emilia Pérez
	Renate Reinsve	Elisabeth	Armand	Armand
	Trine Dyrholm	Dagmar	Dziewczyna z igłą	Pigen med nålen
	Vic Carmen Sonne	Karoline	Dziewczyna z igłą	Pigen med nålen
	Tilda Swinton	Martha Hunt	W pokoju obok	La habitación de al lado

Przypisy

↑ Penélope Cruz is having a great time: she is nominated for best actress at the European Film Awards. News Rebeat, 08.11.2022. [dostęp 2022-12-28]. (ang.).
↑ Jacek Świąder: Europejskie Nagrody Filmowe 2018: "Zimna wojna" i "Jeszcze dzień życia" nagrodzone. Paweł Pawlikowski królem wieczoru!. "Gazeta Wyborcza", 15.12.2018. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).
↑ Joanna Kulig z Europejską Nagrodą Filmową dla najlepszej aktorki. "Gazeta Prawna", 15.12.2018. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Strona oficjalna

[1] Penélope Cruz is having a great time: she is nominated for best actress at the European Film Awards. News Rebeat, 08.11.2022. [dostęp 2022-12-28]. (ang.).

[2] Jacek Świąder: Europejskie Nagrody Filmowe 2018: "Zimna wojna" i "Jeszcze dzień życia" nagrodzone. Paweł Pawlikowski królem wieczoru!. "Gazeta Wyborcza", 15.12.2018. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).

[3] Joanna Kulig z Europejską Nagrodą Filmową dla najlepszej aktorki. "Gazeta Prawna", 15.12.2018. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

1988-1999	Carmen Maura (1988) Ruth Sheen (1989) Carmen Maura (1990) Clotilde Courau (1991) Juliette Binoche (1992) Maia Morgenstern (1993) Emily Watson (1996) Juliette Binoche (1997) Élodie Bouchez Natacha Régnier (1998) Cecilia Roth (1999)
2000-2019	Björk (2000) Isabelle Huppert (2001) Catherine Deneuve Isabelle Huppert Emmanuelle Béart Fanny Ardant Virginie Ledoyen Danielle Darrieux Ludivine Sagnier Firmine Richard (2002) Charlotte Rampling (2003) Imelda Staunton (2004) Julia Jentsch (2005) Penélope Cruz (2006) Helen Mirren (2007) Kristin Scott Thomas (2008) Kate Winslet (2009) Sylvie Testud (2010) Tilda Swinton (2011) Emmanuelle Riva (2012) Veerle Baetens (2013) Marion Cotillard (2014) Charlotte Rampling (2015) Sandra Hüller (2016) Alexandra Borbély (2017) Joanna Kulig (2018) Olivia Colman (2019)
2020-	Paula Beer (2020) Jasna Đuričić (2021) Vicky Krieps (2022) Sandra Hüller (2023) Karla Sofía Gascón (2024)

Obecnie przyznawane nagrody	Film Reżyser Scenarzysta Aktor Aktorka Operator Kompozytor Odkrycie roku Prix ARTE Prix UIPu Za Osiągnięcia Życia Nagroda Publiczności - najlepszy film Prix EUROIMAGE Za Osiągnięcia w Światowej Kinematografii Film animowany Montaż
Nagrody nieistniejące	Prix d’Excellence Film spoza Europy (Prix Screen International) Nagroda Publiczności - reżyser Nagroda Publiczności - aktorka Nagroda Publiczności - aktor Prix FIPRESCI
Ceremonie wręczenia nagród	1988 (1) 1989 (2) 1990 (3) 1991 (4) 1992 (5) 1993 (6) 1994 (7) 1995 (8) 1996 (9) 1997 (10) 1998 (11) 1999 (12) 2000 (13) 2001 (14) 2002 (15) 2003 (16) 2004 (17) 2005 (18) 2006 (19) 2007 (20) 2008 (21) 2009 (22) 2010 (23) 2011 (24) 2012 (25) 2013 (26) 2014 (27) 2015 (28) 2016 (29) 2017 (30) 2018 (31) 2019 (32) 2020 (33) 2021 (34) 2022 (35) 2023 (36) 2024 (37)