Exclusivus („my” ekskluzywne) – forma językowa pierwszej osoby liczby mnogiej, odpowiadająca polskiemu „my” z wykluczeniem odbiorcy (słuchacza) – my bez ciebie.
Forma ta jest typowa dla języków austronezyjskich, występuje też w niektórych językach papuaskich (zwłaszcza tych, które znalazły się pod wpływem austronezyjskim)[1]. Spotykana jest również w językach indiańskich, austroazjatyckich oraz w językach grupy tungusko-mandżurskiej i w języku nama. Ma ona charakter recesywny (wymierający)[2].
Przykłady
[edytuj | edytuj kod]| Język | Inclusivus | Exclusivus |
|---|---|---|
| amis[3] | [k]ita | [k]ami |
| czeczeński[4] | вай (vay) | тхо (txo) |
| keczua[5] | ñuqanchik | ñuqayku |
| malajski[6] | kita | kami |
| odżibwa[2] | kīnuwi | nīnuwi |
| sahu[7] | ngene | ngomi |
| tok pisin[8] | yumi | mipela |
| wietnamski[9] | chúng ta | chúng tôi |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Klamer, Reesink i van Staden 2008 ↓, s. 108, 114–115.
- ↑ a b Milewski 2004 ↓, s. 172.
- ↑ Donohue i Smith 1998 ↓, s. 67.
- ↑ Gieorgij Andriejewicz Klimow, Michaił Jegorowicz Aleksiejew, Tipołogija kawkazskich jazykow, Moskwa: Nauka, 1980, s. 271, OCLC 7008082 (ros.).
- ↑ Anne Lambright, Andean Truths: Transitional Justice, Ethnicity, and Cultural Production in Post-shining Path Peru, Liverpool: Liverpool University Press, 2015 (Liverpool Latin American studies 14), s. 167, DOI: 10.5949/liverpool/9781781382516.001.0001, ISBN 978-1-78138-251-6, ISBN 978-1-78138-437-4, ISBN 978-1-78694-547-1, OCLC 932594670, JSTOR: j.ctt1gpcbmx (ang.).
- ↑ Donohue i Smith 1998 ↓, s. 68.
- ↑ Leontine E. Visser, Clemens L. Voorhoeve, Sahu-Indonesian-English dictionary and Sahu grammar sketch, Dordrecht: Foris Publications, 1987 (Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde 126), s. 39, DOI: 10.1163/9789004487574, ISBN 90-6765-222-9, ISBN 978-90-04-48757-4, OCLC 17209362 (ang.).
- ↑ John W.M. Verhaar, Toward a Reference Grammar of Tok Pisin: An Experiment in Corpus Linguistics, Honolulu: University of Hawaiʻi Press, 1995 (Oceanic Linguistics Special Publication 26), s. 354, ISBN 0-8248-1672-2, OCLC 32051403, JSTOR: 20006762 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
- ↑ Bac Hoai Tran, Courtney Norris, Vietnamese-English, English-Vietnamese Dictionary & Phrasebook, New York: Hippocrene Books, 2004, s. 19, ISBN 0-7818-0991-6, OCLC 55055396 [dostęp 2023-05-07] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Milewski, Językoznawstwo, wyd. 7, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, ISBN 83-01-14244-8, OCLC 749429940.
- Marian Klamer, Ger Reesink, Miriam van Staden, East Nusantara as a linguistic area, [w:] Pieter Muysken (red.), From Linguistic Areas to Areal Linguistics, Amsterdam–Philadelphia: John Benjamins Publishing, 2008 (Studies in Language Companion Series 90), s. 95–149, DOI: 10.1075/slcs.90.03kla, ISBN 978-90-272-3100-0, OCLC 648344504 (ang.).
- Mark Donohue, John Charles Smith, What’s Happened to Us? Some Developments in the Malay Pronoun System, „Oceanic Linguistics”, 37 (1), 1998, s. 65–84, DOI: 10.2307/3623280, ISSN 0029-8115, OCLC 6015221139, JSTOR: 3623280 [dostęp 2023-02-11] (ang.).
Encyklopedie internetowe (pojęcie w językoznawstwie):
