Filip Vujanović

Филип Вујановић

Filip Vujanović (2015)
Data i miejsce urodzenia	1 września 1954 Belgrad
Prezydent Czarnogóry
Okres	od 22 maja 2003 do 20 maja 2018
Przynależność polityczna	Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry
Poprzednik	Dragan Kujović (p.o.) i Rifat Rastoder (p.o.)[1]
Następca	Milo Đukanović
Prezydent Czarnogóry (p.o.)
Okres	od 25 listopada 2002 do 19 maja 2003
Przynależność polityczna	Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry
Poprzednik	Milo Đukanović
Następca	Dragan Kujović (p.o.) i Rifat Rastoder (p.o.)[1]
Premier Czarnogóry
Okres	od 5 lutego 1998 do 5 listopada 2002
Przynależność polityczna	Demokratyczna Partia Socjalistów Czarnogóry
Poprzednik	Milo Đukanović
Następca	Dragan Đurović (p.o.)[2]
Multimedia w Wikimedia Commons

Filip Vujanović, cyr. Филип Вујановић (ur. 1 września 1954 w Belgradzie^[3]) – czarnogórski polityk i prawnik, minister, w latach 1998–2002 premier Czarnogóry, przewodniczący Zgromadzenia Czarnogóry i p.o. prezydenta od 2002 do 2003, prezydent Czarnogóry w latach 2003–2018.

Kształcił się w Nikšiciu^[3]. W 1978 ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Belgradzie^[4]. Pracował jako urzędnik prokuratury w Belgradzie (1978–1980) i jako urzędnik sądowy w Titogradzie (1980–1981). Uzyskał uprawnienia adwokata, po czym w latach 1982–1993 praktykował w tym zawodzie^[4].

Na początku lat 90. zaangażował się w działalność polityczną. Nawiązał współpracę z prezydentem Momirem Bulatoviciem, wstąpił do powołanej przez niego postkomunistycznej Demokratycznej Partii Socjalistów Czarnogóry (DPS), doszedł do stanowiska wiceprzewodniczącego tego ugrupowania^[3]. Od marca 1993 do maja 1995 sprawował urząd ministra sprawiedliwości w rządzie Mila Đukanovicia, następnie do lutego 1998 był ministrem spraw wewnętrznych w jego gabinecie^[4]. Gdy doszło do konfliktu w ramach DPS między premierem a prezydentem, Filip Vujanović ostatecznie opowiedział się po stronie pierwszego z nich. W styczniu 1998 Milo Đukanović, który został głową państwa, wysunął jego kandydaturę na urząd premiera^[3]. Na czele rządu Filip Vujanović stał od lutego 1998 do listopada 2002, kiedy to został wybrany na przewodniczącego Zgromadzenia Czarnogóry^[4]. W tym samym miesiącu został też pełniącym obowiązki głowy państwa^[5]. Od końca lat 90., podobnie jak Milo Đukanović, stał się zwolennikiem stopniowego dochodzenia do niepodległości Czarnogóry^[3].

W grudniu 2002 i w lutym 2003 kandydował dwukrotnie w wyborach prezydenckich, zwyciężał w nich ze znaczną przewagą, jednak wybory okazywały się nieważne z uwagi na frekwencję poniżej 50%^[3]. Wystartował w kolejnych wyborach w maju 2003, w których wymóg określonej frekwencji dla ich ważności został zniesiony, wygrywając w pierwszej turze^[3]. Urząd głowy państwa objął w tym samym miesiącu^[5]. Kandydował z powodzeniem także w dwóch kolejnych wyborach, przeprowadzanych już po uzyskaniu przez kraj pełnej niepodległości – w 2008 w pierwszej turze otrzymał 51,9% głosów, a w 2013 w pierwszej turze poparło go 51,2% głosujących^[6][7]. Zakończył urzędowanie po trzech kadencjach w maju 2018^[5].

Żonaty z prawniczką Svetlaną, ma troje dzieci: Tatjanę, Ninę i Danila^[8].

• Krzyż Wielki Orderu Daniły I (2005)^[9]
• Krzyż Wielki Orderu Franciszka I (2012)^[10]