Franciszek Sobkowiak

Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1913 lub 3 października 1914 Friedberg lub Essen
Data i miejsce śmierci	30 października 1942 między Hellerenem a Refslandem, Norwegia
Wzrost	170 cm
Pozycja	pomocnik
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole Polonia Poznań 1934–1939 Warta Poznań 61 (0)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1938  Polska 1 (0)
↑ Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Sobkowiak (ur. 19 sierpnia 1913 we Friedbergu lub 3 października 1914 w Essen^[1], zm. 30 października 1942 w okolicach Egersundu) – polski piłkarz, w czasie II wojny światowej pilot wojskowy, kawaler Virtuti Militari.

Był piłkarzem Warty Poznań, który grał w meczach ligowych tej drużyny na pozycji napastnika i pomocnika. W reprezentacji Polski wystąpił tylko raz, w rozegranym 25 września 1938 spotkaniu z Łotwą, które Polska przegrała 1:2^[2][3].

Podczas kampanii wrześniowej służył w 3 pułku lotniczym w stopniu sierżanta. Jako pilot 31. eskadry rozpoznawczej wykonywał loty na rzecz Armii „Karpaty”. 3 września wykrył niemieckie kolumny pancerne wkraczające na teren Polski ze Słowacji^[4]. 6 września wziął udział w dwukrotnym nalocie na niemieckie kolumny poruszające się szosą Jędrzejów—Kije^[5]. Następnego dnia, podczas lądowania na lądowisku Cieszanów k. Rawy Ruskiej, uszkodził podwozie Czapli. W tej kraksie nie odniósł obrażeń. 9 września, w załodze z ppor. obs. Adamem Szjdzieckim bezskutecznie poszukiwał sztabu Armii „Karpaty^[6].

Po zakończeniu walk w Polsce przedostał się na Zachód. W Wielkiej Brytanii wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF 780420^[7]. W 1940 r. otrzymał przydział do dywizjonu 301, po ukończeniu w 1941 r. tury lotów bojowych trafił do 138 dywizjonu specjalnego przeznaczenia RAF^[8]. W nocy 7 na 8 listopada 1941 był członkiem załogi pierwszego „polskiego” samolotu w barwach RAF, który wykonał lot nad okupowaną Polskę. Pilotowany przez niego samolot typu Halifax musiał przymusowo lądować w Szwecji, załoga została internowana. Na początku 1942 Sobkowiaku powrócił do Anglii^[9].

Poległ w locie bojowym w Norwegii. Samolot Halifax o znakach NF-S W-7773 rozbił się w nocy z 29 na 30 października w okolicy Egersund. Na pokładzie oprócz załogi znajdowali się także trzej cichociemni. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Pochowany we wspólnym grobie nr 11-B-8 na cmentarzu w Egersund (Norwegia)^[10].

Za swą służbę otrzymał odznaczenia^[11]:

• Krzyż Srebrny Virtuti Militari nr 9628,
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
• Medal Lotniczy.

• Piotr Hodyra: 301 Dywizjon Bombowy 1940-1943. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2016. ISBN 978-83-7020-664-2. OCLC 971435802.
• Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
• Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w Wojnie Obronnej 1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0795-7. OCLC 830072566.
• Jarosław Owsiański, Tomasz Siwiński "Historia futbolu wielkopolskiego", wydawnictwo - Zibigrafia, Poznań 2013
• Andrzej Gowarzewski Mistrzostwa Polski. Ludzie 1918-1939. 100 lat prawdziwej historii (1), wyd. gia, Katowice 2017 (sic!), s. 180
• Radosław Nawrot Warciarz, który cichociemnych woził (dostęp 25 października 2010)
• Kawalerowie Orderu Virtuti Militari