Data i miejsce urodzenia |
27 maja 1938 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
polityk, architekt |
Alma Mater | |
Stanowisko |
posłanka na Sejm I, III i IV kadencji (1991–1993, 1997–2005) |
Halina Maria Nowina Konopka[1][2][a] z domu Wesołowska (ur. 27 maja 1938 w Tarnowie) – polska polityk i architekt, posłanka na Sejm I, III i IV kadencji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1966 ukończyła studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej[2]. W latach 1967–1973 kierowała działem architektury ludowej w nowo otwartym Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, była głównym projektantem tamtejszego Parku Etnograficznego[2][4][5]. W 1974 została starszym wykładowcą w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie[2]. W 1981 wstąpiła do NSZZ „Solidarność”. W latach 1994–1998 zasiadała w olsztyńskiej radzie miasta. W 1995 została wiceprezesem Stowarzyszenia na rzecz Europy Ojczyzn[2]. Członkini olsztyńskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich[6]. Działała w Opus Sanctorum Angelorum[7].
Od 1991 do 1998 działała w Zjednoczeniu Chrześcijańsko-Narodowym. W latach 1991–1993 i 1997–2005 zasiadała w Sejmie I, III i IV kadencji. Była wybierana kolejno z listy Wyborczej Akcji Katolickiej (1991), Akcji Wyborczej Solidarność (1997) i Ligi Polskich Rodzin (2001) w okręgach elbląsko-olsztyńskim i olsztyńskich (nr 29 i nr 35)[8][9][10]. W 1993 nie utrzymała mandatu, startując z ramienia KKW „Ojczyzna”[11].
W marcu 1995 była kandydatką tzw. frakcji narodowców (skupionej wokół Jana Łopuszańskiego) do zarządu ZChN; nie została jednak wybrana do tego gremium[12]. Późnym latem 1995 wraz z Henrykiem Goryszewskim i Janem Łopuszańskim przyłączyła się do tzw. Inicjatywy 44, zrzeszającej w ZChN zwolenników Lecha Wałęsy w wyborach prezydenckich z 1995; inicjatywa ta skłoniła prezesa ZChN Ryszarda Czarneckiego do wycofania poparcia dla Hanny Gronkiewicz-Waltz[13]. W marcu 1998 na zjeździe w Częstochowie została wybrana do zarządu ZChN[14]. W lipcu tego samego roku opuściła klub parlamentarny AWS z grupą posłów należących do Stowarzyszenia „Rodzina Polska”[15]. Doszło do tego po dymisji Ryszarda Czarneckiego ze stanowiska szefa Komitetu Integracji Europejskiej, a pretekstem stała się niezgoda na prywatyzację Stoczni Gdańskiej poprzez jej nabycie przez spółkę z udziałem zagranicznych inwestorów. Została następnie usunięta z ZChN na wniosek grupy działaczy partii (w tym Stefana Niesiołowskiego, Jerzego Kropiwnickiego, Kazimierza Marcinkiewicza i Marcina Libickiego)[15][16]. We wrześniu 1998[17] z Janem Łopuszańskim i innymi secesjonistami z AWS utworzyła w Sejmie eurosceptyczne Nasze Koło. W kwietniu 1999 grupa ta zainicjowała powstanie Porozumienia Polskiego, które zostało przekształcone w partię polityczną[18][15][19]. Halina Nowina Konopka objęła funkcję wiceprezesa nowego ugrupowania[20].
21 grudnia 2000 pomagała posłowi Witoldowi Tomczakowi w usunięciu w galerii Zachęta z instalacji włoskiego rzeźbiarza Maurizia Cattelana La Nona Ora fragmentu symbolizującego meteoryt przygniatający postać papieża Jana Pawła II[21]. W 2002 wraz z 32 innymi posłami wystosowała apel przeciwko emisji przez TVP1 filmu dokumentalnego Jerzego Morawskiego pt. Imperium ojca Rydzyka jako atakowi na Radio Maryja i „zamachowi na naszą narodową wolność”[22].
Koło Porozumienia Polskiego z jej udziałem powołano także w Sejmie IV kadencji[23] (po opuszczeniu KP LPR). W 2005 Halina Nowina Konopka bez powodzenia kandydowała do Senatu z ramienia Porozumienia Polskiego[1]. Weszła w skład komitetu wspierającego kandydaturę Karola Nawrockiego na prezydenta RP w wyborach w 2025[24].
Poglądy
[edytuj | edytuj kod]W trakcie aktywnej działalności politycznej była zaliczana do skrajnej prawicy[25] i określana jako przedstawicielka „nurtu narodowego o zabarwieniu religijnym”[26]. Zyskała pewną rozpoznawalność swoimi wystąpieniami antyaborcyjnymi[20].
W marcu 1992 była sprawozdawczynią złożonego przez posłów prawicy projektu ustawy „o ochronie prawnej dziecka poczętego”, który wskazywał Kościół katolicki na pierwszym miejscu jako instytucję odpowiednią do opieki nad kobietami w ciąży, a także przewidywał ograniczenie możliwości przerwania ciąży do sytuacji zagrożenia życia kobiety. Projekt stał się następnie punktem wyjściowym dla ustawy z 7 stycznia 1993[27]. W 2005 podczas debaty sejmowej nad projektem ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie skrytykowała rząd Marka Belki za nakładanie na wspólnoty religijne obowiązku współpracy z rządem w przedmiocie tej ustawy[28].
W lutym 1999 razem z innymi posłami PP zagłosowała przeciwko ratyfikacji traktatu północnoatlantyckiego[29]. Należała także do przeciwników przystąpienia Polski do Unii Europejskiej[30]; nawoływała do głosowania na „nie” w referendum w 2003[31]. W 2004 sprzeciwiała się wprowadzeniu zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach na mocy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, sugerując, że ułatwi on uzasadniane historycznie roszczenia majątkowe obywateli innych krajów na terenie Polski[32].
W wywiadzie z 2017 wyjaśniła, że jej zdaniem akcesja do NATO i UE oznaczała postawienie obcych interesów ponad narodowymi. Skrytykowała politykę Prawa i Sprawiedliwości jako „całkowicie” uzależnioną od amerykańskiej. Uznała Kompleksową Umowę Gospodarczo-Handlową z 2016 za przekazanie polskiej gospodarki pod kontrolę międzynarodowych korporacji. Negatywnie oceniła powstawanie wielkoobszarowych gospodarstw i uzależnienie rolnictwa od instytucji finansowych na skutek wspólnej polityki rolnej UE, uznając samą UE za utopijny projekt ujednolicenia modelu gospodarczego. Opowiedziała się za zachowaniem małych gospodarstw rolnych, które gwarantowałyby Polsce samowystarczalność w zakresie wyżywienia. Wyraziła poparcie dla programu 500+[33].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Córka inżyniera Jerzego Wesołowskiego (1907–1999) i dentystki Haliny z Borettich (1907–1999), odznaczonych w 2016 tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata za ocalenie od zagłady w rodzinnym Tarnowie żydowskiej lekarki Augusty Mandel, co uczynili mimo przekonań narodowych i antysemickich[34]. Jej ojciec był budowniczym pierwszej w Polsce linii energetycznej wysokiego napięcia 150 kV z Elektrowni Rożnów do Huty Stalowa Wola, zaplanowanej w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego i ukończonej pod okupacją niemiecką[34][35][36].
Siostra Mariusza Wesołowskiego, posła I kadencji z ramienia Unii Demokratycznej[37]. Zamężna z Dominikiem[38], szwagierka Piotra Nowiny-Konopki. Matka siedmiorga dzieci[38][39], teściowa Ewy z domu Sołowiej[40], redaktor naczelnej „Naszego Dziennika”[30][41].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 września 2005 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 25 września 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 195, poz. 1627).
- ↑ a b c d e Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. IV kadencja. Przewodnik, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2002, s. 151, ISBN 83-7059-571-5 .
- ↑ Posłowie III kadencji: Halina Nowina Konopka [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Ryszard Brykowski, Anna Kisielewska , Sprawozdanie z posiedzenia Rady Muzealnej Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku w dniach 24–25 maja 1968 r. (fragmenty), „Ochrona Zabytków”, 21 (4), 1968, s. 60 .
- ↑ Halina Wesołowska-Konopczyna , Plan zabudowy Parku Etnograficznego MBL oraz jego realizacja, „Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku”, 10, 1969, s. 67–73 .
- ↑ Lista członków SARP O. Olsztyn, olsztyn.sarp.org.pl, 18 grudnia 2024 [zarchiwizowane 2025-03-06] .
- ↑ Jan Paweł M. Bagdziński , 27-29.09.2010 r. [online], Archiwum Archidiecezjalne w Szczecinie [zarchiwizowane z adresu 2025-03-09] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 1991 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 1997 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 2001 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Wybory do Sejmu w 1993 r. [online], kbw.gov.pl [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Olech 2011 ↓, s. 96.
- ↑ Olech 2011 ↓, s. 99.
- ↑ Olech 2011 ↓, s. 110.
- ↑ a b c Olech 2011 ↓, s. 111.
- ↑ Aleks Szczerbiak , The Impact of the 1998 Local Elections on the Emerging Polish Party System, „Journal of Communist Studies and Transition Politics”, 15 (3), 1999, s. 86, DOI: 10.1080/13523279908415414 (ang.).
- ↑ Arkadiusz Lewandowski , Akcja Wyborcza „Solidarność” – prawica zjednoczona, prawica rozbita, „Dialogi Polityczne”, 11, 2009, s. 120 .
- ↑ Jarosław Tomasiewicz, Ugrupowania neoendeckie w III Rzeczypospolitej, Toruń: Adam Marszałek, 2003, s. 92, ISBN 83-7322-668-0 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Krystyna Paszkiewicz (red.), Partie i koalicje polityczne III Rzeczypospolitej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2000, s. 79, ISBN 83-229-2148-9 .
- ↑ a b Nowina-Konopka Halina [online], Encyklopedia Internautica [dostęp 2025-03-08] [zarchiwizowane z adresu 2025-03-08] .
- ↑ Roman Pawłowski , 20 lat z cenzurą? [online], wyborcza.pl, 4 czerwca 2009 [dostęp 2022-02-26] .
- ↑ Posłowie i Radio Maryja protestują przeciwko filmowi o o. Rydzyku [online], Wirtualne Media, 26 listopada 2002 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-09] .
- ↑ Posłowie IV kadencji: Halina Nowina Konopka [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Komitet poparcia Karola Nawrockiego 2025 [online], wszystkoconajwazniejsze.pl, 1 stycznia 2025 [dostęp 2025-03-08] .
- ↑ Magdalena Fudala , Sejmowa karuzela [online], tygodnikprzeglad.pl, 15 października 2001 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-29] .
- ↑ Danuta Waniek, Ruch narodowy w Polsce wczoraj i dziś. Ideologia, organizacja, praktyka działania, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2014, s. 74, ISBN 978-83-8017-029-2 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Michał Sutowski, Aleksander Kwaśniewski. Biografia polityczna, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2024, s. 345–346, ISBN 978-83-68267-04-4 .
- ↑ Katarzyna Zielińska, W walce o hegemonię? Religia w polskiej sferze publicznej na przykładzie debat sejmowych, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 225, ISBN 978-83-233-4405-6 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Roch Kowalski , Łukasz Mężyk , Posłanka PiS 20 lat temu głosowała przeciw wejściu Polski do NATO. Dziś nie chce o tym rozmawiać [online], 300polityka.pl, 15 marca 2019 [dostęp 2022-02-26] .
- ↑ a b Tomasz Molga , Powiązał Tuska z Hitlerem. Kim jest nowa gwiazda „Wiadomości” TVP [online], wp.pl, 6 maja 2019 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-06] .
- ↑ Zyta Gilowska i Halina Nowina-Konopka: związek między euro a wartościami chrześcijańskimi [online], wp.pl, 5 czerwca 2003 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Halina Nowina Konopka , 4 kadencja, 78 posiedzenie, 1 dzień (30.06.2004). 6 punkt porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece (druk nr 2908) [online], sejm.gov.pl, 30 czerwca 2004 [zarchiwizowane z adresu 2022-08-21] .
- ↑ Eliza Olczyk , Halina Nowina Konopka: Unia to utopia [online], Rzeczpospolita, 12 lutego 2017 [zarchiwizowane z adresu 2025-03-08] .
- ↑ a b Halina i Jerzy Wesołowscy uhonorowani tytułem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata [online], twoja-praga.pl, 1 lipca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-07-06] .
- ↑ Andrzej Grzybowski , Energetycy dla Niepodległej, „Energia Elektryczna” (10), 2018 .
- ↑ Marian Drozdowski, Geneza i rozwój Centralnego Okręgu Przemysłowego, „Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z Okresu 1914–1939”, 2, 1959, s. 60–61 .
- ↑ Andrzej Stankiewicz, Rafał Zychal , Lista agentów – ćwierć wieku później [online], onet.pl, 4 czerwca 2017 [dostęp 2025-03-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-04] .
- ↑ a b Marek Minakowski, Halina Maria Wesołowska [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Bianka Mikołajewska, Agnieszka Zagner , Poseł, połowica plus gromadka [online], polityka.pl, 22 grudnia 2001 [dostęp 2025-03-06] .
- ↑ Marek Minakowski , Ewa Sołowiej [online], sejm-wielki.pl [dostęp 2025-03-05] .
- ↑ Daniel Gąsiorowski , Rydzyk holding – wielki biznes bez podatków, money.pl, 13 kwietnia 2006 [zarchiwizowane 2009-10-12] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Posłowie IV kadencji: Halina Nowina Konopka [online], sejm.gov.pl [dostęp 2025-03-06] .
- Halina Nowina-Konopczyna, „Ludzie Wprost” [zarchiwizowane 2013-05-04] .
- Jakub Olech , Polskie partie narodowo-katolickie w latach 1989–2007 jako specyficzna odmiana skrajnej prawicy, Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 2011 .