Ta osoba nosi chińskie nazwisko Hanyue.

Hanyue Fazang (chiń. 漢月法藏, pinyin Hànyuè Fǎzāng; kor. 한월법장 Hanwŏl Pŏpchang; jap. Kangetsu Hōzō; wiet. Hán Nguyệt Pháp Tàng; ur. 1573, zm. 1635) – chiński mistrz chan z odgałęzienia yangqi szkoły linji, poeta. Znany także jako Hanyue Sanfeng. Był też mistrzem Winai oraz rytuałów ezoterycznych.

Urodził się w rodzinie intelektualistów w Wuxi. W wieku 9 lat postanowił wstąpić do zakonu buddyjskiego po przeczytaniu eseju Zhuhonga o uwalnianiu zwierząt. W wieku 15 lat został nowicjuszem w lokalnym klasztorze Deqing. W wieku 23 lat był już szeroko znanym mnichem, mającym olbrzymią wiedzę o klasyce konfucjańskiej oraz o Winai, którą zaczął studiować w wieku 29 lat. Wiadomo także, że zajmował się rytuałami buddyzmu ezoterycznego. W wieku 28 lat zorientował się, że studiowanie klasyki konfucjańskiej nigdy nie doprowadzi go do oświecenia. Od tej pory całkowicie poświęcił się praktyce medytacji i studiowaniu u znanych mistrzów buddyjskich^[1].

Jako mistrz Winai był uczniem mistrza Guxina Ruxina (1541–1615). Propagował tzw. Potrójną Platformę Ordynacyjną^[a], która była stosunkowo często wykonywana również w klasztorach chan.

Jego myśl ukształtowała się pod wpływem dwóch wczesnych mistrzów chan: Juefana Huihonga (1071–1128) i Gaofenga Yuanmiao (1238–1295). Jego „samotne ograniczenie” (chiń. biguan) jest imitacją praktyki Gaofenga. Z kolei dzieło Juefana Linji zongzhi (Zasada szkoły Linji), które skupia się na mistrza chan Fenyanga Shanzhao (947–1024) opracowaniu nauk mistrza Linji Yixuana o „trzech tajemnicach i trzech zasadach”, bezpośrednio zainspirowało Hanyuego do sformułowania jego poglądów o zasadach. Inna praca na ten sam temat – Zhizheng zhuan (Pisma o mądrości i urzeczywistnieniu) także mistrza Juefana – była ulubionym tekstem do nauczania. Przeczytał ten tekst w 1616 roku i natychmiast zaczął go używać w nauczaniu swoich uczniów^[2].

Swoje pierwsze doświadczenie oświecenia przeżył w 1613 roku podczas intensywnego 100-dniowego samotnego odosobnienia medytacyjnego (chiń. biguan). Miał wtedy 40 lat. W tym czasie był już sławny, nawet tak znani intelektualiści jak Qianyi Qian prowadzili z nim rozmowy na tematy duchowe. Konfucjańscy uczeni, tacy jak np. Xiancheng Gu (1550–1612) i Yiben Qian (1539–1610), którzy należeli do politycznego kręgu szkoły Donglin, podziwiali go^[1].

Podczas pobytu na górze Yushan w Suzhou przyciągnął do klasztoru dużą liczbę intelektualistów.

Jednym z jego unikalnych wkładów do historii chanu, był podział buddyzmu chan na Chan patriarchalny (chiń. zushi chan) i Chan Tathagaty (chiń. Rulai chan). Hanyue wskrzesił ten dawny, bo powstały w czasach Huinenga temat, i użył go jako polemicznego narzędzia, aby wypromować swoje zrozumienie buddyzmu chan. Jak powiedział:

Hanyue po raz pierwszy spotkał mistrza Miyuna Yuanwu w 1624 roku w klasztorze Jinsu. Hanyue miał wtedy 52 lata i był dużo bardziej znany od Miyuna, co ich relacje uczyniło mało harmonijnymi, bowiem dzieliło ich także podstawowe rozumienie nauk mistrza Linji. Ponieważ jego poglądy na temat chanu i praktyki różniły się od poglądów Miyuna Yuanwu, przyjął przekaz Dharmy od niego w latach 30. XVII wieku dość niechętnie^[b]. Doszło między nimi do pierwszej XVII-wiecznej kontrowersji. Gdy Miyun wprowadził do chanu uderzenia i okrzyki w latach 20. XVII wieku, Hanyue zaczął podważać mistrza interpretację chanu linji. Uważał, iż doświadczenie oświecenia powinno być raczej przedmiotem uwierzytelnienia przez „zasadę” (chiń. zongzhi) nauk Linji Yixuana, a nie przez uderzenia i okrzyki. W 100 lat później, bo w roku 1733, cesarz Yongzheng (雍正, pan. 1722-1735) ostatecznie rozwiązał dyskusję na ten temat opowiadając się w swoim dziele Jianmo bianyi lu (揀魔辨異錄; Księga selekcji demonów i rozróżniania herezji) po stronie mistrza Miyuna^[4][5]. Spowodowało to zdelegalizowanie linii przekazu Hanyuego i jej członkowie nie mogli piastować stanowisk opatów. Dopiero po śmierci cesarza w 1735 roku linia została uprawomocniona i przetrwała do lat 40. XX wieku^[4].

Jego linia przekazu rozrastała się. Najwybitniejszym uczniem był Jiqi Hongchu (1605–1672). Cechą charakterystyczną tej linii była wielka liczba kobiet, które zostały mistrzyniami chan^[4].

Mistrz chan Hanyue Fazang zmarł w 1635 roku.

• Hongjie fayi (Rytuał i procedura dla szerzenia ordynacji)
• Zhizheng zhuan tiyu (Sugestie i uwagi o „Zhizheng zhuan”) – praca ta powstała w 1620 roku z wykładów mistrza zanotowanych przez jego uczniów i przez nich wydana.
• Sanfeng Zang heshang yulu (Zapisane wypowiedzi czcigodnego mnicha Sanfenga Zanga)

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń mistrzów od 1 Patriarchy indyjskiego Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od 28/1 Bodhidharmy, 28 Patriarchy Indii i 1 Patriarchy Chin.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w danym kraju.

• 39/29. Huanyou Zhengchuan (1549–1614)
  • 40/30. Xuejiao Yuanxin postanowił zrekreować szkołę yunmen
  • 40/30. Tianyin Yuanxiu (1575–1635)
    • 41/31. Ruo’an Tongwen (1604–1655)
    • 41/31. Shanci Tongji (1608–1645)
    • 41/31. Yulin Tongxiu (1614–1675)
      • 42/32. Maoxi Xingsen (1614–1677)
      • 42/32. Baisong Xingfeng (1612–1674)
      • 42/32.
        • 43/33. Meng’an Chaoge (1639–1708)
          • 44/34. Jialing Xingyin (1671–1726)
  • 40/30. Miyun Yuanwu (1566–1642) 12 spadkobierców
    • 41/31. Shiche Tongsheng (1593–1638) 3 spadkobierców
      • 42/32. Xigan Xingyuan (1609–1679)
      • 42/32. Qiyuan Xinggang (1597–1654) mistrzyni chan, 7 spadkobierczyń
        • 43/33. Yikui Chaochen (1625–1679) mistrzyni chan
    • 41/31. Chaozong Tongren (1604–1648)
    • 41/31. Muyun Tongmen (1599–1671
    • 41/31. Poshan Haiming (1577–1666)
      • 42/32. Zhangrue Tongzui (1610–1693)
    • 41/31. Hanyue Fazang (1573–1635)
      • 42/32. Tanji Hongren (1599–1638)
      • 42/32. Jiqi Hongchu (1605–1672)
        • 43/33. Baochi Jizong (ur. 1606) mistrzyni chan
        • 43/33. Zukui Jifu mistrzyni chan
        • 43/33. Renfeng Jiyin (bd) mistrzyni chan
        • 43/33. Jiyin Xiangyu (bd)
      • 42/32. Liu Daozhen (bd)
      • 42/32. Dingmu Hongche (1588–1648))
      • 42/32. Jude Hongli (1600–1667)
        • 43/33. Huishan Jiexian (1610–1672)
        • 43/33. Bo’an Zhengzhi (1599–1676) (Xiong Kaiyuan)
    • 41/31. Muchen Daomin (1596–1674)
      • 42/32. Yuan’an Benli (1622–1682)
        • 43/32. Gulu Fan (bd)
          • 44/34. Ziyong Chengru (ur. ok. 1645) mistrzyni chan
      • 42/32. Shouzun Yuanzhao (1647–1729)
        • 43/33/1. Wietnam tradycja Nguyên Thiều w ramach szkoły lâm tế (czyli linji)
    • 41/31. Wanru Tongwei (1594–1657)
      • 42/32. Jizong Xingche (ur. 1606) mistrzyni chan
        • 42/33. Renhua Fa (bd) mistrzyni chan
    • 41/31. Feiyin Tongrong (1593–1661) 64 spadkobierców
      • 42/32. Hanpu Xingcong (1610–1666)
      • 42/32. Baichi Xingyuan (1611–1662)
      • 42/32. Shujian Huihai (bd)
      • 42/32. Gengxin Xingmi (bd)
        • 43/33. Daozhe Chaoyuan (1602–1662) Japonia, Nagasaki.
          • 44/34/1. Bankei Yōtaku (1622–1793) był jego uczniem przez rok, otrzymał nawet inka, ale nie został jego spadkobiercą
      • 42/32. Yinyuan Longqi (1592–1673) szkoła ōbaku
        • 43/33. Yelan Xinggue (1613–1651)
        • 43/33. Yiran Xingrong (1601–1668)
        • 43/33. Huimen Rupei (1615–1664)
    • 41/31. Shiqi Tongyun (1594–1663)
      • 42/32. Weiji Xingzhi (zm. 1672) mistrzyni chan
        • 43/33. Jingnuo Chaoyue (bd) mistrzyni chan

• Jiang Wu: Enlightenment in Dispute. The Reinvention of Chan Buddhism in Seventeenth-Century China. Oxford: Oxford University Press, 2008, s. 457. ISBN 978-0-19-533357-2. OCLC 156891956. (ang.).