Herb Austro-Węgier w dużej wersji składa się z dwóch jednakowych wielkości tarcz herbowych:
- po prawej herbowej duży herb Cesarstwa Austrii
- po lewej herbowej duży herb Królestwa Węgier
Pomiędzy nimi znajduje się herb rodowy Domu Habsbursko-Lotaryńskiego, czyli trójdzielna tarcza herbowa, na której widnieją po herbowej prawej lew czerwony z błękitną koroną i takimi pazurami na złotym (Habsburg); na środkowym na czerwonym srebrny pas (Austria); po lewej herbowej na złotym pas skośny czerwony, na którym trzy srebrne orły (Lotaryngia). Herb rodowy otoczony jest Orderem Złotego Runa. Poniżej znajdują się inne ordery Austro-Węgier – m.in. Order Marii Teresy oraz Order Świętego Stefana. U podstawy herbu widnieje szarfa z łacińskim napisem „Indivisibiliter ac Inseparabiliter” – „Niepodzielna i Nierozdzielna” – będącym ostatnią dewizą Austro-Węgier (a właściwie dewizą cesarza Karola I).
Widoczny herb duży używany był w latach 1915–1918. Wprowadzony został Obwieszczeniem c.k. Prezydenta Ministrów z dnia 3 listopada 1915 r. w sprawie herbu, przeznaczonego do używania we wspólnych instytucyach austryacko-węgierskiej Monarchii[1]. Mały wspólny herb został zmieniony Obwieszczeniem c. k. Prezydenta Ministrów z dnia 27 kwietnia 1916 r. w sprawie ustanowienia nowej formy małego wspólnego herbu, przeznaczonego dla instytucyi Monarchii austryacko-węgierskiej[2].
Herb mały z 1916 po prawej herbowej miał mały herb Austrii – dwugłowego orła z tarczą w kolorach arcyksięstwa Austrii (dawne barwy Babenbergów i późniejsze Republiki), po lewej mały herb Węgier – do symboli węgierskich dodano chorwacką szachownicę. Pośrodku – trójdzielna tarcza herbowa Habsburgów. W herbie małym nie występują herby poszczególnych królestw i krajów koronnych (z wyjątkiem wspomnianej Chorwacji), nie ma też orderów.
W poprzednim okresie herb Austrii i Węgier najczęściej występowały osobno. Wspólnie pojawiały się na nielicznych dokumentach, szczególnie często od 1915.
Protoplaści Herbu Austro-Węgier
[edytuj | edytuj kod]Cesarstwo
-
Herb Fryderyka III
-
Herb Maksymiliana I
-
Herb Karola V
-
Herb Ferdynanda I, Maksymiliana II i Józefa I
-
Herb Rudolfa II, Macieja i Ferdynanda II
-
Herb Ferdynanda III
-
Herb Leopolda I
-
Herb Karola VI
-
Herb Karola VI
-
Herb Franciszka I
-
Herb Józefa II
-
Herb Józefa II
-
Herb Leopolda II i Franciszka II
-
Herb Leopolda II i Franciszka II
Królestwo Węgier
-
Mały herb Królestwa Węgier
-
Duży herb Królestwa Węgier
Wielki herb z 1850
[edytuj | edytuj kod]-
1 Herb Węgier
-
2 Herb Jerozolimy
-
3 Herb Czech
-
4 Herb Wenecji
-
5 Herb domu Habsbursko-Lotaryńskiego
-
6 Herb Galicji
-
7 Herb Lodomerii
-
8 Herb Tyrolu
-
9 Herb Siedmiogrodu
Wielki herb z 1867
[edytuj | edytuj kod]-
I Herb Węgier
-
II Herb Galicji
-
III Herb Dolnej Austrii
-
IV Herb Salzburga
-
V Herb Styrii
-
VI Herb Tyrolu
-
VII Herb Karyntii
-
VII Herb Krajny
-
VIII Herb Moraw
-
VIII Herb Śląska
-
IX Herb Siedmiogrodu
-
X Herb Ilirii
-
XI Herb Czech
Wielki herb z 1915
[edytuj | edytuj kod]Cesarstwo Austrii
-
I Herb Galicji
-
II Herb Czech
-
III Herb Dalmacji
-
IV Herb Śląska
-
V Herb Salzburga
-
VI Herb Moraw
-
VII Herb Tyrolu
-
VIII Herb Bukowiny
-
IX Herb Vorarlbergu
-
X Herb Istrii
-
XI Herb Gorycji
-
XII Herb Gradyski
-
XIII Herb Bośni
-
XIV Herb Triestu
-
XV Herb Dolnej Austrii
-
XVI Herb Górnej Austrii
-
XVII Herb Styrii
-
XVIII Herb Krainy
-
XIX Herb Karyntii
-
XX Herb Austrii właściwej
Królestwo Węgier
-
I Herb Dalmacji
-
II Herb Chorwacji
-
III Herb Slawonii
-
IV Herb Siedmiogrodu
-
V Herb Bośni
-
VI Herb Fiume
-
VII Herb Węgier właściwych