Bundesadler | |
Warianty | |
Bundesschild[1] | |
Informacje | |
W oryginale |
Bundeswappen Deutschlands |
---|---|
Wprowadzono |
20 stycznia 1950 |
Opis |
Czarny orzeł na złotej tarczy |
Odznaczenie |
Herb Niemiec – jeden z obowiązujących symboli Niemiec, obok m.in. flagi i hymnu[2]. Kolorystyka państwowego herbu niemieckiego odpowiada fladze Republiki Federalnej Niemiec.
Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec nie wspomina o herbie. Stosowanie w tym charakterze wizerunku orła, mające długą tradycję, zostało usankcjonowane obwieszczeniem prezydenta z 20 stycznia 1950[2].
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Herb przedstawia czarnego orła z głową odwróconą w prawo (heraldycznie), czerwonym dziobem i szponami tego koloru, na złotej tarczy. Skrzydła orła uniesione są do wysokości głowy, jednocześnie mając skierowane w dół lotki.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Orzeł jako godło historią sięga starożytności, kiedy był symbolem cesarzy rzymskich. Również pierwszy frankijski średniowieczny cesarz rzymski, Karol Wielki, gromadzący w swym rozległym imperium narody germańskie, na szczycie pałacu w Akwizgranie – według relacji Richera z Reims i Thietmara z Merseburga – umieścił rzeźbę orła[3]. Ten metalowy, prawdopodobnie pozłacany orzeł, miał przetrwać do czasów cesarza Henryka IV.
Po rozpadzie Imperium Karolińskiego czarny, dwugłowy orzeł na złotej tarczy herbowej pozostał znakiem niemieckich cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego. W pierwszym okresie był to złoty orzeł na czarnej tarczy, cesarz Fryderyk II odwrócił barwy herbowe, od tego momentu orzeł był czarny, a pole było koloru złotego. Jeden z jego następców, Zygmunt Luksemburski, zastąpił orła jego dwugłowym odpowiednikiem, co dodatkowo miało podkreślać wyjątkowość władzy cesarskiej.
Zobacz też:Herb ten obowiązywał do roku 1806. Po rozwiązaniu Świętego Cesarstwa Rzymskiego symbol dwugłowego, czarnego orła na złotym tle przejęli Habsburgowie, jako herb Austrii, z tą różnicą, że dziób i szpony orła były złote. Zmodyfikowany herb Cesarstwa Austrii miał podkreślać prawa Wiednia do schedy po I Rzeszy.
Zobacz też:Na kongresie wiedeńskim w 1815 w miejsce I Rzeszy utworzono Związek Niemiecki, na którego czele stała Austria. W marcu 1848, podczas Wiosny Ludów zmodyfikowany orzeł cesarski stał się symbolem niemieckiego dążenia do zjednoczenia, będąc herbem Związku.
Zobacz też:Gdy nastąpiło zjednoczenie Niemiec w 1871 i gdy powstała II Rzesza, za godło przyjęto czarnego, jednogłowego orła w polu białym, Prus i dynastii Hohenzollernów. Orzeł ten został obrany za herb w 1701 przez elektora brandenburskiego, Fryderyka III podczas koronacji w Królewcu na „Króla w Prusach”. Według przypuszczeń może on pochodzić od śląskiego godła obecnego w należącym do Hohenzollernów śląskim księstwie krośnieńskim. Bardziej prawdopodobne wydaje się jednak nawiązanie do herbu Księstwa Pruskiego, nadanego przez jego suwerena, króla polskiego Zygmunta I Starego, podczas hołdu pruskiego 1525. W czasie koronacji Fryderyk III ustanowił także Order Orła Czarnego.
Zobacz też:Po upadku II Rzeszy w Niemczech powstała republika. Od 1919 czarny, jednogłowy orzeł był herbem Republiki Weimarskiej, orzeł ten miał opuszczone lotki, co wyrażało nieimperialistyczne zamierzenia nowego państwa.
Zobacz też:Po dojściu w 1933 do władzy narodowych socjalistów herb Republiki Weimarskiej zastąpiony został od 1935 przez symbol NSDAP – czarnego orła z szeroko rozpostartymi skrzydłami, trzymającego w szponach wieniec z liści dębu, w którego środku znajduje się swastyka. Symbol ten obowiązywał do upadku III Rzeszy w 1945.
Zobacz też:Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Herb Akwizgranu, miasta koronacyjnego królów niemieckich
-
Pierwszy herb Republiki Weimarskiej
Współczesność
[edytuj | edytuj kod]Po II wojnie światowej powstały dwa państwa niemieckie: zachodnia Republika Federalna Niemiec i wschodnia Niemiecka Republika Demokratyczna. Władze NRD zerwały z tradycją godła niemieckiego i wprowadziły symbolikę socjalistyczną. Młot symbolizował robotników, cyrkiel – naukowców i inteligencję, a kłosy – chłopów.
Zobacz też:Tradycyjnego orła jako znak niemieckiej tradycji i historii w 1950 przywróciła RFN. Nawiązano do herbu Republiki Weimarskiej wprowadzając jedynie drobne zmiany. Zmodyfikowane wersje obecnego herbu widnieją także na flagach rządowych, sztandarze prezydenckim oraz w emblematach instytucji federalnych. Istnieje również jeszcze jedna wersja Orła Federalnego obecna w głównej sali posiedzeń Bundestagu w budynku Reichstagu, a także na monetach o nominałach 1 i 2 Euro; potocznie nazywana Fette Henne, po polsku – tłusta kura.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Bundesadler instytucji federalnych
-
Godło Niemiec przy wjeździe do Willi Hammerschmidt – siedziby Prezydenta Republiki; orzeł zwrócony niestandardowo – w lewo
-
Orzeł Federalny Bundesratu
-
Orzeł Federalny Bundestagu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Używany na fladze państwowej, banderze oraz sztandarach (m.in. Bundesdienstflagge).
- ↑ a b Zob. Bundeszentrale für politische Bildung (niem): Staatssymbole im Handwörterbuch des politischen Systems der Bundesrepublik Deutschland, na portalu bpb.de, dostęp z 20 września 2021
- ↑ Arno Gaier: Adler, Heer- und Königsfahnen – Herrschaftszeichen im hoch- und spätmittelalterlichen Imperium. GRIN Verlag, München 2013, ISBN 978-3-656-37875-4, s. 6.