| |
 podporucznik rezerwy piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
30 marca 1908 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1930–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca plutonu |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
| Późniejsza praca |
naczelnik III Oddziału Izby Skarbowej we Lwowie |
Józef Mieczysław Nycz (ur. 30 marca 1908 w Klimkówce, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski prawnik, urzędnik, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 30 marca 1908 w Klimkówce w nauczycielskiej rodzinie jako syn Pawła i Leontyny z domu Szatyńskiej. Jego ojciec był kierownikiem Szkoły Powszechnej w Klimkówce[1], a matka nauczycielką. Miał pięcioro rodzeństwa. Józef Nycz pobierał nauki w szkole klimkowskiej, następnie w Gimnazjum Męskim w Sanoku. Naukę gimnazjalną wraz z uzyskaniem matury dokończył we Lwowie. Tam przeniosła się jego rodzina z uwagi na wyższy poziom szkolnictwa i perspektywy edukacyjne dla dzieci. Wsparcia udzielił wówczas rodzinie Nyczów ks. prof. Kazimierz Wais, wykładowca i rektor Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie i rektor Lwowskiego Seminarium Duchownego. Józef Nycz ukończył studia prawnicze na Wydziale Prawa i Umiejętności Politycznej Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie
Służbę wojskową odbył w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 w Krakowie, którego był absolwentem w 1932. Otrzymał awans do stopnia podporucznika ze starszeństwem od 1 stycznia 1934. Został przydzielony do 26 pułku piechoty. Następnie w jego szeregach odbywał ćwiczenia wojskowe na stanowisku dowódcy plutonu.
Zawodowo pracował jako naczelnik III Oddziału Izby Skarbowej we Lwowie.
W 1939 zmobilizowany, walczył w kampanii wrześniowej, uczestniczył w obronie Lwowa. Po agresji ZSRR na Polskę i kapitulacji Lwowa przed Armią Czerwoną został wbrew warunkom kapitulacji miasta wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku[2]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 i pogrzebany w bezimiennej zbiorowej mogile w Piatichatkach[3], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[4]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2423[3].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[5] – mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[6][7]. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[8][9][10].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]14 kwietnia 2012, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy cmentarzu rzymskokatolickm parafii św. Wawrzyńca w Rymanowie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Józefa Nycza[11][12][13].
Na Cmentarzu Parafialnym w Klimkówce (sektor IV grób 639) znajduje się ufundowana przez Sołectwo Klimkówka płyta pamiątkowa poświęcona por. Józefowi Nyczowi[14].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 22.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 333. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ a b Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 380.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 193 [dostęp 2024-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Uroczystości Katyńskie. rymanow.pl, 6 marca 2014. [dostęp 2014-04-19].
- ↑ Pamiętamy o ofiarach tragedii katyńskiej. lorymanow.pl, 29 kwietnia 2013. [dostęp 2014-04-19].
- ↑ 72. rocznica Katynia. Uroczysta Msza święta oraz posadzenie dębów katyńskich i odsłonięcie pamiątkowej tablicy 14.04.2012r.. rymanow.przemyska.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 września 2012)].
- ↑ Cmentarz Parafialny w Klimkówce [online], mogily.pl [dostęp 2021-04-12].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Klimkowscy żołnierze walczący o wolność naszego kraju. [dostęp 2014-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 marca 2014)].
- Józef Nycz. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-02-11].
