Jacek Jabłoński

Jacek Jabłoński (przed 1911)
Data urodzenia	17 lipca 1852
Data i miejsce śmierci	10 maja 1912 Sanok
Zawód, zajęcie	lekarz
Narodowość	polska
Tytuł naukowy	doktor wszech nauk lekarskich
Małżeństwo	Helena
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Jacek Stanisław Jabłoński^[a] herbu Jasieńczyk (ur. 17 lipca 1852, zm. 10 maja 1912 w Sanoku) – polski lekarz, doktor wszech nauk lekarskich, c. k. urzędnik, członek rad powiatowych, działacz społeczny.

Jacek Stanisław Jabłoński urodził się 17 lipca 1852^[1]. Legitymował się herbem szlacheckim Jasieńczyk^[2][3]. Wychowywał się w duchu narodowym i niepodległościowym polskim^[4]. Ukończył studia medyczne uzyskując stopień doktora wszechnauk lekarskich. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej od około 1878 do około 1886 był lekarzem w Lubaczowie^[5]. Równolegle od około 1880 do około 1882 oraz ponownie około 1885/1886 sprawował stanowisko lekarza w urzędzie miejskim w Lubaczowie^[6][7]. Następnie był zatrudniony w urzędzie starostwie c. k. powiatu cieszanowskiego, od około 1886 jako asystent sanitarny^[8], a od około 1889 jako lekarz powiatowy^[9]. W tym czasie, od około 1886 do około 1893 praktykował jako lekarz w Cieszanowie^[4][10]. Był członkiem Rady c. k. powiatu cieszanowskiego, około 1881 wybrany z grupy gmin wiejskich, pełnił funkcję zastępcy członka wydziału^[11], później około 1884 wybrany z grupy większych posiadłości nadal pełnił funkcję zastępcy członka wydziału do około 1888^[12][b]. Był członkiem oddziału cieszanowskiego C. K. Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie^[13].

Od około 1893 sprawował stanowisko lekarza powiatowego przy starostwie c. k. powiatu liskiego^[14]. W międzyczasie w czerwcu 1896 został mianowany tamże lekarzem powiatowym w IX klasie rangi^[15]. Równolegle praktykował jako lekarz w Lisku^[16]. Był członkiem Rady c. k. powiatu liskiego od około 1895 do około 1901, wybrany z grupy gmin miejskich, pełnił funkcję członka wydziału^[17]. W Lisku był założycielem gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w 1898^[4][18], w 1899 został członkiem sądu honorowego i II zastępcą prezesa^[19], później był prezesem gniazda^[20]. Aktywnie udzielał się w życiu społecznym Liska, należał do tamtejszej Czytelni Mieszczańskiej^[4]. Działał w towarzystwach zaliczkowych w Lisku (przewodniczący rady nadzorczej^[21]), Cieszanowie i Sanoku^[4], gdzie był założycielem^[2], od 1904 członkiem rady nadzorczej^[22] i prezesem rady nadzorczej (dyrektorem) Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego^[4][23][24] (zastępując Włodzimierza Truskolaskiego)^[25]. Był członkiem i doradcą liskiego biura powiatowego Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża mężczyzn i dam w Galicji^[26].

W marcu 1903 jako lekarz powiatowy został przeniesiony z Liska do Sanoka^[27]. Od tego czasu do końca życia jako cesarsko-królewski urzędnik sprawował stanowisko starszego lekarza przy urzędzie starostwa c. k. powiatu sanockiego^[4][28][29]. W tym charakterze urzędował przy ulicy Jana III Sobieskiego w Sanoku^[30]. Ponadto od tego czasu prowadził prywatną praktykę w Sanoku^[31]. Pracował jako lekarz w szpitalu powiatowym w Sanoku^[32]. Był lekarzem oddziału w Sanoku Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie (ok. 1903/1909, 1912)^[33]. Podczas walnego zgromadzenia Towarzystwa Samopomocy Lekarzy 28 lutego 1903 zgłosił się na członka tej organizacji^[34]. W 1905 był sygnatariuszem odezwy lekarzy polskich o charakterze antyalkoholowym^[35]. Był uczestnikiem X Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie w 1907^[36].

W Sanoku był współzałożycielem i działaczem Towarzystwa „Kółek Rolniczych” w Sanoku^[2][4][37], w ramach zarządu powiatowego w Sanoku Towarzystwa „Kółek Rolniczych” z siedzibą we Lwowie 27 maja 1904 został wybrany członkiem zarządu^[38], a od końca 1909 był I-ym wiceprezesem^[39]. Po przenosinach do Sanoka był członkiem sanockiego gniazda „Sokoła” (1906)^[4][40][41] (członek wydziału od 1905)^[42]. Należał także do koła Towarzystwa Szkoły Ludowej w Lisku^[2] i w Sanoku^[4]. Na początku marca 1905 został wybrany prezesem sekcji Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich w Sanoku^[43], ponownie wybrany 24 marca 1906^[44]; pełnił tę funkcję do końca życia^[45][2][46]. Od 1903 był członkiem Rady c. k. powiatu sanockiego, wybrany z grupy większych posiadłości, pełnił funkcję członka wydziału powiatowego^[47], ponownie wybrany od 1907, pozostawał członkiem wydziału powiatowego^[2][48], działał w komisji zdrowotnej^[49]. Mandat tej rady pełnił niezgodnie z przepisami równolegle piastując funkcję publiczną c. k. radcy powiatowego^[50]. Był członkiem Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka^[3], w 1905, 1906, 1910 był wybierany członkiem komisji rewizyjnej TUMS^[51][52][53]. 27 października 1905 i w listopadzie 1906 był wybierany członkiem wydziału Towarzystwa Pomocy Naukowej w Sanoku^[54][55], w ramach którego udzielał nieodpłatnej pomocy lekarskiej wychowankom^[56]. W 1905, 1907, 1910 był wybierany członkiem wydziału „Towarzystwa Bursy”, sprawującego pieczę nad Bursą Jubileuszową im. Cesarza Franciszka Józefa w Sanoku^[57][58][59]. Od około 1908 był delegatem Wydziału Krajowego do wydziału fachowej szkoły uzupełniającej w Sanoku^[60]. Był wieloletnim prezesem Towarzystwa Kasyna w Sanoku^[4][61], a 18 lutego 1912 otrzymał tytuł jego honorowego członka^[62]. W 1910 został wybrany członkiem rady nadzorczej Towarzystwa Kredytowego Urzędników i Sług Państwowych w Sanoku^[63]. W grudniu 1911 został wybrany do składu komisji szacunkowej podatku osobisto-dochodowego w okręgu Sanok^[64]. Był członkiem oddziału sanockiego C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego^[65]. Był także współzałożycielem „Tygodnika Ziemi Sanockiej”, wydawanego od maja 1910^[4]. W każdym ze swoich miejsc pracy angażował się w działalność społeczną na rzecz dobra narodowego^[2]. W 1905 podjęto uchwałę, aby zakupić część jego działki nr 366 celem poszerzenia ulicy Sobieskiego^[66].

Otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka^[67] oraz tytuł honorowego obywatela Lubaczowa^[29].

W połowie marca 1912 wyjechał na kurację zdrowotną do Abbazyi^[68]. Zmarł 10 maja 1912 w Sanoku w wieku 60 lat^[69][2][4]. Został pochowany w grobowcu rodzin Zollnerów, Jabłońskich, Seifertów i Grandowskich na cmentarzu Głównym w Przemyślu^[1]. Jego żoną od około 1881 była Helena z domu Seifert^[69][70][71] (działaczka Towarzystwa św. Wincentego à Paulo w Sanoku^[72][73], żyjąca w latach 1864–1936 i pochowana wraz z mężem^[74]).

austro-węgierskie

• Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (przed 1911)^[29]
• Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (przed 1911)^[29]