Jelcz 800 – seria samochodów ciężarowych przeznaczonych do zastosowań wojskowych o podwyższonej lub wysokiej mobilności w terenie, zbudowanych w układzie czteroosiowym, produkowanych przez Jelcz, wyposażonych w przystosowane do montażu dodatkowego opancerzenia lub integralnie opancerzone kabiny 2, 4 i 6 osobowe w wykonaniu standardowym lub o obniżonej wysokości.
Jelcz 882 (8x8)
[edytuj | edytuj kod]Jelcz P882 D.43 / P882 D.53
[edytuj | edytuj kod]Produkowane od 2010 podwozie samochodu ciężarowego czteroosiowe z napędem na wszystkie osie (układ jezdny 8x8) o wysokiej mobilności w terenie (przy pojedynczym ogumieniu dla wszystkich osi), w wykonaniu do transportu ADR, przeznaczone pod zabudowy specjalistyczne, w tym zabudowy żurawi oraz systemów samozaładowczych. Maksymalna masa całkowita 32 t (techniczna 35 t). Masa własna podwozia 13-16,5 t w zależności od wersji, długość 11,845 m (podwozie radaru PIT TRS-15M), szerokość 2,55 m i wysokość 3,305 m.
Napęd stanowi turbodiesel Iveco Cursor 10 EURO III o mocy 430 KM, 1900 Nm przy 1050-1590 obr./min (Jelcz P882 D.43) lub Iveco Cursor 13 o mocy 540 KM / 397 kW. (Jelcz P882 D.53), skrzynie biegów mechaniczne 16 biegowe. Wyposażenie opcjonalne to system centralnego pompowania kół (CTIS), urządzenie filtrowentylacyjne, wyciągarka. Kabina opancerzona z osłoną balistyczną na poziomie 1 (według STANAG 4569)
Wojsko Polskie zakupiło w 2010 r. pierwsze 2 samochody P882D.43 z zabudową stacji radiolokacyjnej TRS-15C Odra-C dla Nadbrzeżnego Dywizjonu Rakietowego[1]. Wersja P882D.53 z hakowym systemem samozaładowczym została wybrana jako pojazd amunicyjny dla programu Regina – dział samobieżnych Krab[1]. W 2019 roku wojsko podpisało umowę na dostawę 24 Artyleryjskich Wozów Amunicyjnych na podwoziu P882 D.53 dla moździerzy samobieżnych Rak (po 3 na kompanijny moduł ogniowy)[2]. W 2018 na podwoziu P882 D.53 zbudowano w HSW Pojazd Minowania Narzutowego BAOBAB-K.
Jelcz P882.57
[edytuj | edytuj kod]Dalszą odmianą podwozia 8x8 drugiej generacji stało się podwozie P882.52, opracowane dla programu pocisków przeciwlotniczych Wisła[3]. Podwozie P882.57 T45 stało się podwoziem wyrzutni pocisków rakietowych Homar-K (zamówiono 90 sztuk w 2023 roku)[3]. W wersji P882.57 T21 TS DOW stało się podwoziem wyrzutni pocisków przeciwlotniczych CAMM krótkiego zasięgu programu „mała Narew”, których zamówiono 138 z dostawami począwszy od 2027 roku[3]. Podwozie P882.57 z kabiną dwumiejscową ma być także bazą dla wyrzutni iLauncher38 systemu przeciwlotniczego rakietowo-artyleryjskiego Pilica+ (w 2023 roku zamówiono 38 podwozi)[3].
Jelcz C882.62
[edytuj | edytuj kod]Ciągnik siodłowy w układzie 8x8 dla ciężkich zestawów do transportu czołgów Jak, z naczepą niskopodwoziową[3].
Jelcz P862 D.43 (8x6)
[edytuj | edytuj kod]Podwozie samochodu ciężarowego (wersja ze skrzynią ładunkową oznaczona S862 D.43) czteroosiowe z napędem na trzy z czterech osi (układ jezdny 8x6) o podwyższonej mobilności w terenie (przy bliźniaczym ogumieniu tylnych osi), w wykonaniu ADR, przeznaczone pod zabudowy specjalistyczne, w tym zabudowy żurawi oraz systemów samozaładowczych. Maksymalna masa całkowita 30,05 t. Masa własna podwozia 12,3-14 t w zależności od wersji, długość 9,335 – 11,500 m, szerokość 2,55 m i wysokość 3,305 m.
Napęd stanowi silnik Iveco Cursor 10 o mocy 430 KM, 1900 Nm przy 1050-1590 obr./min (Jelcz P882 D.43), skrzynie biegów mechaniczne 16 biegowe. Kabina wysoka, przystosowana do montażu dodatkowego opancerzenia. Do 2011 Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej zakupiły 61 sztuk.
Samochód został zaprezentowany i wprowadzony do produkcji w 2001 roku[4]. Stanowił od tej pory jeden z najpopularniejszych ciężkich transporterów logistycznych Sił Zbrojnych RP[4]. W 2014 roku 12 samochodów P862 D.43 z systemem załadowczym Multilift Mk IV przekazano dla potrzeb Eurokorpusu[5].
Jelcz P842 D.43 (8x4)
[edytuj | edytuj kod]Podwozie samochodu ciężarowego (wersja ze skrzynią ładunkową oznaczona S842 D.43) czteroosiowe z napędem na dwie z czterech osi (układ jezdny 8x4), szosowe, w wykonaniu ADR, przeznaczone pod zabudowy specjalistyczne, w tym zabudowy żurawi oraz systemów samozaładowczych. Maksymalna masa całkowita 30,05 t (techniczna 38t). Masa własna podwozia 12,3-13 t w zależności od wersji, długość 9,335 – 11,500 m, szerokość 2,55 m i wysokość 3,305 m.
Napęd stanowi silnik Iveco Cursor 10 o mocy 430 KM, 1900 Nm przy 1050-1590 obr./min (Jelcz P842 D.43), w starszych wersjach również silniki Steyr (MAN), skrzynie biegów mechaniczne 16 biegowe. Kabina wysoka zwykła lub przystosowana do montażu dodatkowego opancerzenia.
Jelcz P883.57 (8x8)
[edytuj | edytuj kod]Jesienią 2023 roku zaprezentowano prototyp podwozia w układzie 8x8 trzeciej generacji, w wersji P883.57 T80 TS do przewozu kontenerów[3]. Charakteryzuje się ono obniżoną wysuniętą do przodu kabiną wagonową i umieszczeniem silnika za kabiną. Przekonstruowano także tamę podwozia, wprowadzając niezależne zawieszenie osi ze sprężynami śrubowymi[3]. W prototypie zastosowano silnik MTU 6R1500V40 o mocy 578 KM i maks. momencie obrotowym 2800 Nm[3]. Przewidywano zastosowanie ich w pierwszym rzędzie w wersji 883.57 T85 jako podwozi dla wyrzutni Homark-K[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Paweł Malicki. Jelcz przed sprzedażą. „Raport - Wojsko Technika Obronność”. 09/2011. s. 62-69. ISSN 1429-270X.
- ↑ Kompanie Rak otrzymają wozy amunicyjne. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2019, s. 4-5, wrzesień 2019. ISSN 1230-1655.
- ↑ a b c d e f g h i Andrzej Kiński. Kolejny pracowity rok Jelcza. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2024, s. 23-26, luty 2024. Warszawa.
- ↑ a b Jarosław Brach. Czy Wojsko Polskie potrzebuje niskopodwoziowych przyczep o ładowności do 35 ton?. „Wojsko i Technika”. Nr 2/2024, s. 47, luty 2024. Warszawa.
- ↑ Mariusz Cielma, Polskie Jelcze w Eurokorpusie, "Nowa Technika Wojskowa" nr 9/2014, s.8
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Nowa Technika Wojskowa nr 4/2009 "Zakupy pojazdów użytkowych klasy średniej przez siły zbrojne RP w roku 2008"
- Nowa Technika Wojskowa nr 5/2008 "Zakupy pojazdów użytkowych klas średniej i ciężkiej przez siły zbrojne RP w roku 2007"
- Nowa Technika Wojskowa nr 5/2010 "Zakupy pojazdów użytkowych klasy średniej i ciężkiej przez SZ RP w 2009 roku"
- Nowa Technika wojskowa nr 5/2011 "Zakupy pojazdów użytkowych klasy średniej i ciężkiej przez Siły Zbrojne RP w roku 2010"
- Nowa Technika Wojskowa nr 9/2011 "Jelcz 882.53 8x8" str. 126-128
- Nowa Technika Wojskowa nr 6/2012 "Zakupy średnich i ciężkich ciężarówek przez siły zbrojne RP w 2011 roku" str 42-46
- Nowa Technika Wojskowa nr 6/2012 "Jelcz-Komponenty wreszcie "na prostej"" str 47-49
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona Jelcz Sp. z o.o.
- Publiczna premiera Jelcza P882D43. altair.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-03)]. [Dostęp 2012-08-31]
- Premiera Jelcza 882D53. altair.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. [Dostęp 2012-08-31]