Epitafium Karola Milika w katedrze wrocławskiej | |
Data i miejsce urodzenia |
24 czerwca 1892 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
10 maja 1976 |
Miejsce pochówku | |
Administrator apostolski archidiecezji wrocławskiej | |
Okres sprawowania |
1945–1951 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
26 lipca 1915 |
Odznaczenia | |
Karol Milik (ur. 24 czerwca 1892 w Renardowicach, zm. 10 maja 1976 w Gorzowie Wielkopolskim) – polski duchowny katolicki, pierwszy polski administrator apostolski archidiecezji wrocławskiej (1945–1951).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczęszczał do polskiego gimnazjum w Cieszynie, studiował teologię w Seminarium Duchownym w Widnawie, obronił doktorat praw na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1928 r. Przyjął święcenia kapłańskie 26 lipca 1915 z rąk Adolfa Betrama (biskupa wrocławskiego). Był kapelanem wojskowym (doszedł do rangi majora). Po I wojnie światowej dyrektor Towarzystwa Czytelni Ludowych w Poznaniu, wsławił się wydaniem pocztówki z mapą II RP z przyłączonym do niej Wrocławiem i Szczecinem.[1] W czasie okupacji hitlerowskiej m.in. z powodu widokówki poszukiwany przez gestapo. Działał w konspiracyjnej organizacji „Ojczyzna”. Brał udział w powstaniu warszawskim. Po upadku powstania został schwytany przez hitlerowców pod nazwiskiem swej matki jako Karol Borgieł. Uciekł z transportu.
Po wojnie został rektorem kościoła św. Jana Kantego w Poznaniu. 15 sierpnia 1945 r. prymas Polski, kardynał August Hlond mianował go administratorem apostolskim archidiecezji wrocławskiej. Objął obowiązki 1 września 1945 r. a 14 października 1945 r. odbył swój ingres do bazyliki w Trzebnicy (katedra wrocławska była wówczas w gruzach). Mając uprawnienia biskupa rezydencjalnego rozpoczął tworzenie polskiej administracji diecezji, erygował Wyższe Seminarium Duchowne we Wrocławiu oraz dwa Niższe Seminaria Duchowne: w Żaganiu i Wrocławiu, organizował działalność zakonów i zgromadzeń zakonnych, koordynował odbudowę ok. 200 obiektów sakralnych z katedrą wrocławską na czele, uregulował działalność duszpasterską oraz charytatywną, w 1949 wprowadził we wszystkich kościołach wieczystą adorację[2]. 21 stycznia 1951 został odsunięty przez władze państwowe i internowany w Rywałdzie Królewskim, a jego następcą w randze wikariusza kapitulnego archidiecezji został ks. Kazimierz Lagosz.
Nosił tytuł protonotariusza apostolskiego (infułata). Został pochowany w katedrze we Wrocławiu w kaplicy św. Kazimierza (płd. nawa katedry) obok spoczywających w podziemiach kard. Bolesława Kominka i bpa Wincentego Urbana.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[3]
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)[4]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ziemie Odzyskane, Jacek Grębowiec | Interakcje. Leksykon komunikowania polsko-niemieckiego [online], www.polska-niemcy-interakcje.pl [dostęp 2020-06-24] .
- ↑ Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. III. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, s. 539. ISBN 83-7384-561-5.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za krzewienie czytelnictwa”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pater Józef, Milik Karol, [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, pod redakcją Mieczysława Patera, Katowice 1996, s. 278–281.
- Swastek Józef, Działalność pastoralna księdza infułata dr. Karola Milika, administratora apostolskiego Dolnego Śląska (1945–1951), [w:] Represje wobec Kościoła Katolickiego na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie, 1945–1989, pod red. S. A. Bogaczewicza i S. Krzyżanowskiej, seria „Studia i materiały IPN”, t. 4, Wrocław 2004 r., s. 32–46.