Katastrofa lotnicza na Radom Air Show 2007

Katastrofa lotnicza na Radom Air Show 2007
	; Spadające szczątki samolotu po wypadku
Państwo	Polska
Miejsce	Radom
Data	1 września 2007
Godzina	15:51
Rodzaj	Zderzenie samolotów
Przyczyna	Błąd pilota
Ofiary śmiertelne	2 osoby
	1. Statek powietrzny
Typ	Zlin Z-526F
Użytkownik	AZL Żelazny
Numer	SP-CDF
Liczba załogi	1 osoba
Ofiary śmiertelne	1 osoba
	2. Statek powietrzny
Typ	Zlin Z-526AFS
Użytkownik	AZL Żelazny
Numer	SP-ELE
Liczba załogi	1 osoba
Ofiary śmiertelne	1 osoba
	Położenie na mapie Radomia miejsce zdarzenia
	Położenie na mapie Polski miejsce zdarzenia
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego miejsce zdarzenia
	51°23′19″N 21°12′39″E/51,388611 21,210833
	Multimedia w Wikimedia Commons

Katastrofa lotnicza podczas Radom Air Show w 2007 roku – wypadek do którego doszło 1 września 2007 roku, o godzinie 15:51 podczas pokazów lotniczych Radom Air Show.

Przebieg katastrofy

Uczestnikami wypadku byli piloci grupy akrobacyjnej AZL Żelazny. Kolizja nastąpiła w trakcie wykonywania na trzech maszynach pętli z rozejściem u szczytu – tzw. "rozety" (inaczej też nazywanej "różyczką"). Samoloty miały minąć się w najniższym punkcie manewru w odległości około 10 metrów od siebie. Maszyny leciały z prędkością około 300 kilometrów na godzinę. W trakcie wykonywania manewru niespodziewanie samolot Lecha Marchelewskiego (Zlin 526F o znakach rejestracyjnych SP-CDF) zderzył się z samolotem Piotra Banachowicza (Zlin 526AFS o znakach SP-ELE). Oba samoloty uległy niemal całkowitemu zniszczeniu, a piloci zginęli w momencie kolizji. Szczątki samolotów spadły obok pobliskiego lasu na teren lotniska, na którym odbywał się pokaz. Trzeci samolot (Zlin 526AFS SP-CSU) pilotowany przez Krzysztofa Kossińskiego (znajdujący się w bezpośredniej bliskości punktu zderzenia) wylądował bezpiecznie na lotnisku. W związku z tragedią w Radomiu i Zielonej Górze wprowadzono trzydniową żałobę.

Ofiary tragedii

Piotr Banachowicz (ur. 4 marca 1982 r. w Zielonej Górze) – polski inżynier pilot, członek Grupy Akrobacyjnej Żelazny, reprezentant Aeroklubu Ziemi Lubuskiej między innymi na Mistrzostwach Polski w Akrobacji Samolotowej. Syn redaktora muzycznego Radia Zachód – Eugeniusza Banachowicza. Karierę pilota zaczynał jeszcze jako 16-latek. Był absolwentem Uniwersytetu Zielonogórskiego. Startował między innymi na Mistrzostwach Polski w Akrobacji Szybowcowej i Samolotowej Radom 2004, a na Akrobacyjnych Mistrzostwach Polski w 2001 r., zajął trzecie miejsce w klasie średniej. Wylatał 541 godzin.
Lech Marchelewski (ur. 5 lutego 1947 r.) – polski pilot i instruktor szybowcowy, oraz samolotowy, podpułkownik rezerwy, magister inżynier, dyrektor Aeroklubu Ziemi Lubuskiej, pomysłodawca i założyciel zespołu akrobacyjnego AZL Żelazny, pilot liniowy w firmie Sky Express, a od 2006 r. pilot w linii lotniczej Jet Air. Wylatał ponad 3352 godziny.

Pogrzeb

Pożegnanie pilotów miało miejsce 7 września na lotnisku AZL w Przylepie koło Zielonej Góry. W ceremonii uczestniczyli gen. Gromosław Czempiński, a także dowódca Sił Powietrznych gen. Andrzej Błasik, zmarłych lotników pożegnali także członkowie grupy "Biało-Czerwone Iskry" z Dęblina. Piotr Banachowicz został pośmiertnie odznaczony Złotą odznaką pilota.

Następstwa katastrofy

Przyczyny tragedii badały prokuratura i Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych. Jako najbardziej prawdopodobną przyjęły hipotezę o błędzie pilota, Lecha Marchelewskiego^[1].

30 czerwca 2008 r. Państwowa Komisja Badania Wypadków Lotniczych opublikowała raport końcowy dotyczący wypadku, w którym stwierdza, że decydujący wpływ na błąd pilota i katastrofę mogło mieć słabe zdrowie lidera grupy, Lecha Marchelewskiego, który przyjmował leki na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, o czym nie informował w czasie obowiązkowych okresowych badań dla pilotów^[2]. Stwierdzono również, że drugi z uczestników kolizji, Piotr Banachowicz, mimo iż był dobrze przygotowany do wykonywanych zadań i nie popełnił błędów, nie posiadał upoważnienia do wykonywania pokazów lotniczych^[3].

We wrześniu 2008 r. Prokuratura Okręgowa w Radomiu umorzyła śledztwo w sprawie katastrofy z powodu śmierci Lecha Marchelewskiego, który zdaniem prokuratury nieumyślnie spowodował zderzenie dwóch samolotów^[4].

Zobacz też

Katastrofa lotnicza na Radom Air Show 2009

Przypisy

↑ Piotr Żytnicki, Maja Sałwacka, Monika Firlej: Los ściga lotnika. Gazeta.pl, 10 września 2007. [dostęp 2007-09-11].
↑ Pilot wiedział, że zginie. Zdążył jeszcze krzyknąć "Jezu!". Gazeta.pl, 2 lipca 2008. [dostęp 2008-07-02].
↑ Raport końcowy – Zdarzenie nr: 383/07. [zarchiwizowane z tego adresu].
↑ Śledztwo ws. katastrofy "Żelaznych" umorzone

Bibliografia

Artykuł Mai Sałwackiej Całe niebo należy do lotników grupy Żelazny w "Gazecie Wyborczej – Zielona Góra"
Janusz Petz: Śmierć pilotów Na Air Show. Echo dnia, 2 września 2007. [dostęp 2017-07-08].
Internetowy Serwis Informacyjny Wiadomości. Onet.pl (PAP/TVN24, ML /01.09.2007, godz. 16:01)
Internetowy Serwis Informacyjny Wiadomości. Wp.pl (01.09.2007)

[1] Piotr Żytnicki, Maja Sałwacka, Monika Firlej: Los ściga lotnika. Gazeta.pl, 10 września 2007. [dostęp 2007-09-11].

[2] Pilot wiedział, że zginie. Zdążył jeszcze krzyknąć "Jezu!". Gazeta.pl, 2 lipca 2008. [dostęp 2008-07-02].

[3] Raport końcowy – Zdarzenie nr: 383/07. [zarchiwizowane z tego adresu].

[4] Śledztwo ws. katastrofy "Żelaznych" umorzone

[1]

[2]

[3]

[4]

1990–2000	katastrofa górnicza w kopalni Halemba (1990) katastrofa kolejowa w Ursusie (1990) katastrofa lotnicza w okolicach Cisnej (1991) pożar lasu koło Kuźni Raciborskiej (1992) pożar lasu koło Żagania (1992) pożar nadleśnictwa Kłobuck koło Kamińska (1992) pożar Puszczy Noteckiej (1992) katastrofa lotu Lufthansa 2904 (1993) katastrofa tramwajowa w Poznaniu (1993) katastrofa autobusu w Gdańsku (1994) wypadek drogowy w Krzeczowie (1994) katastrofa lotnicza w Dolinie Olczyskiej (1994) pożar w hali Stoczni Gdańskiej (1994) wybuch gazu w Gdańsku (1995) katastrofa kolejowa w Reptowie (1997) powódź tysiąclecia (1997) katastrofa lotnicza na jeziorze Śniardwy (1998) katastrofa kolejowa w Żurawicy (2000)
2001–2010	powódź w Polsce (2001) lawina na Szpiglasowej Przełęczy (2001) katastrofa górnicza w kopalni Jas-Mos (2002) wichura na Mazurach (2002) katastrofa lotnicza Mi-24 w Drawsku Pomorskim (2003) katastrofa rządowego Mi-8 pod Piasecznem (2003) lawina w Tatrach (2003) katastrofa autokaru w Jeżewie (2005) zderzenie pociągów pod Żywcem (2005) katastrofa budowlana na Śląsku (2006) katastrofa górnicza w kopalni Halemba (2006) orkan Britta (2006) burza na Mazurach (2007) katastrofa lotnicza na Radom Air Show (2007) orkan Kyrill (2007) katastrofa górnicza w kopalni Borynia (2008) katastrofa lotnicza w Mirosławcu (2008) orkan Emma (2008) seria trąb powietrznych w Polsce (2008) katastrofa górnicza w kopalni Wujek – Ruch Śląsk (2009) katastrofa lotnicza na Radom Air Show (2009) katastrofa lotnicza w Babich Dołach (2009) powódź w Europie Środkowej (2009) pożar hotelu socjalnego w Kamieniu Pomorskim (2009) katastrofa drogowa pod Nowym Miastem nad Pilicą (2010) powódź w Europie Środkowej (2010)
2011–2020	katastrofa kolejowa w Babach (2011) katastrofa kolejowa pod Szczekocinami (2012) orkan Ksawery (2013) wybuch gazu w Jankowie Przygodzkim (2013) katastrofa lotnicza w Topolowie (2014) katastrofa budowlana w Świebodzicach (2017) nawałnice w Polsce (2017) katastrofa górnicza w kopalni Zofiówka (2018) pożar w escape roomie w Koszalinie (2019) burza w Tatrach (2019) wybuch gazu w Szczyrku (2019) pandemia COVID-19 w Polsce (2020–2023)
2021–2030	pożar Archiwum Urzędu Miasta Krakowa (2021) katastrofa górnicza w kopalni Pniówek (2022) katastrofa górnicza w kopalni Zofiówka (2022) katastrofa ekologiczna na Odrze (2022) eksplozja rakiety w Przewodowie (2022) katastrofa na lądowisku Chrcynno (2023) powódź w Europie Środkowej (2024)