Kudu (łuk indyjski, w języku angielskim również chaitya arch lub chaitya window) – to element zdobniczy charakterystyczny dla architektury indyjskiej wywodzący się od kształtu okna, przybiera formę łuku podkowiastego. Nazwa kudu pochodzi z języka tamilskiego, w sanskrycie nosi nazwę gawaksza (dosłownie „krowie oko”). Charakterystyczne jest, że w jego podłuczu bardzo często są umieszczane rzeźby figuralne przedstawiające wierzenia religijne danej społeczności. Motyw kudu występuje również poza Indiami, np. jest dość częsty w sztuce khmerskiej w Kambodży[1].
Łuk kudu był szczególnie popularny jako forma portalu starożytnych ćajtji buddyjskich wykuwanych w skale np. w Adżancie, Karli itd. Poza tym najczęściej jako motyw występuje na ścianach świątyń. Kudu, jako jeden z głównych ozdobnych motywów, znajdował zastosowanie w architekturze dynastii Guptów[2]. W architekturze południowoindyjskiej pojawia się na gzymsach i okapach.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Illustrated Manuscripts
- ↑ Złoty Wiek Imperium Guptów. W: Marilia Albanese: Starożytne Indie. Natalia Ossowska (tł.). Wyd. 1. T. 1: Starożytne Indie. Historia kultury hinduskiej. Barcelona: Ediciones Folio S.A, 2007, s. 33, seria: Wielkie cywilizacje. ISBN 978-84-413-2748-1.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Roy C Craven, A Concise History of Indian Art, New York: Praeger Pub, 1976, ISBN 0-275-85620-8, OCLC 2197985.
- Andrzej Jakimowicz, Sztuka Indii, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, ISBN 83-214-0829-X, OCLC 297843077.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kudu w sztuce khmerskiej
- Architektura drawidyjska
- Indyjska architektura świątynna. boloji.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-23)].
- Świątynie hinduskie
