Kultura szatelperońska – genezę tej kultury należy wiązać z miejscowym podłożem środkowo paleolitycznym a mianowicie w kulturze mustierskiej z tradycją aszelską. Nazwa kultury związana jest z eponimicznym stanowiskiem w Grotte des Fees w Chatelperon w departamencie Allier. Kultura szatelperońska trwała od ok. 42 do ok. 37 tys. lat temu. Zespół zjawisk kulturowych utożsamianych z kulturą szatelperońską obejmuje obszar południowo-zachodniej Francji – jaskinia Renifera departament Yonne oraz kantabryjskie wybrzeża Hiszpanii. Inwentarz kamienny tej kultury powstawał z wolumetrycznych rdzeni do przewodnich form tej kultury należą ostrza z tylcem łukowo wygiętym. Do produkcji narzędzi kamiennych wykorzystywano także odłupki z których wytwarzano narzędzia o środkowo paleolitycznym rodowodzie czyli zgrzebła. Inwentarz narzędziowy uzupełniany był przez narzędzia wnękowe i zębate. Technikę gładzenia stosowano do produkcji narzędzi kościanych do których należy zaliczyć stożkowate groty, przekłuwacze a także narzędzi motykowatych. Z kości ptaków wytwarzano rurkowate narzędzia których przeznaczenie jest trudne do ustalenia.
Według jednej z hipotez, kultura szatelperońska powstała na skutek oddziaływania Homo sapiens sapiens na kulturę mustierską. Tym samym byłaby to kultura wymierającej populacji Neandertalczyka.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz K. Kozłowski, Wielka Historia Świata, t. I Świat przed „rewolucją” neolityczną, Fogra, Kraków 2004.
- Janusz K. Kozłowski, Archeologia Prahistoryczna, t. I Starsza Epoka Kamienia, Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1972.
- Piotr Kaczanowski, Janusz K. Kozłowski, Wielka Historia Polski, t.1 Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Fogra, Kraków 1998.
- Janusz K. Kozłowski (opracowanie naukowe), Encyklopedia historyczna świata, t. I Prehistoria, Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, Kraków 1999.
- Bolesław Ginter, Janusz K. Kozłowski, Technika obróbki i typologia wyrobów kamiennych paleolitu, mezolitu i neolitu (wyd. III), PWN, Warszawa 1990.
- J. Desmond Clark, Prahistoria Afryki, PWN, Warszawa 1978.
