| Litoria | |||||
| Tschudi, 1838[1] | |||||
 Przedstawiciel rodzaju – L. verreauxii | |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Podrodzina | |||||
| Rodzaj |
Litoria | ||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
Litoria freycineti Tschudi, 1838 | |||||
| |||||
| Gatunki | |||||
| |||||
Litoria – rodzaj płazów bezogonowych z podrodziny Pelodryadinae w obrębie rodziny rzekotkowatych (Hylidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Nowej Gwinei, Molukach, Małych Wyspach Sundajskich, Timorze, Archipelagu Bismarcka, Wyspach Salomona i w Australii (włącznie z Tasmanią); introdukowane na Nowej Kaledonii, Guam i w Nowej Zelandii[10].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj zdefiniował w 1838 roku szwajcarski przyrodnik i odkrywca Johann Jakob von Tschudi w publikacji własnego autorstwa poświęconej klasyfikacji płazów bezogonowych z uwzględnieniem zwierząt kopalnych[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) L. freycineti.
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]- Litoria: etymologia nieznana, Tschudi nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej[1]; Duméril i Bibron sugerowali, że nazwa ta być może pochodzi od gr. λιθος lithos ‘kamień’ lub łac. litus ‘brzeg morza, wybrzeże’[11].
- Lepthyla: gr. λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’[12]; rodzaj Hyla Laurenti, 1768.
- Pelobius: gr. πηλος pēlos ‘glina, błoto’[13]; βιος bios ‘życie’[14] . Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): „Litoria freycineti A.M.C. Duméril & Bibron” (= Litoria freycineti Tschudi, 1838).
- Hylomantis: rodzaj Hyla Laurenti, 1768; gr. μαντις mantis, μαντεως manteōs ‘żaba drzewna’[15]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Hylomantis fallax Peters, 1880.
- Drymomantis (Dryomantis): gr. δρυμος drumos ‘knieja, zagajnik’[16]; μαντις mantis, μαντεως manteōs ‘żaba drzewna’[15].
- Coggerdonia: Harold George Cogger („Hal” Cogger) (ur. 1935), australijski herpetolog[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla adelaidensis J.E. Gray, 1841.
- Colleeneremia: „honorujemy pannę Colleen Montgomery z Sydney w Nowej Południowej Walii (wcześniej RPA), doceniając jej zainteresowanie ochroną przyrody”[6]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla rubella J.E. Gray, 1842.
- Llewellynura: „honorujemy dr. Leightona Llewellyna, szefa Wildlife Research, Parków Narodowych Nowej Południowej Walii i Wildlife Service, w uznaniu jego poparcia dla wolności badań naukowych przez prywatnych badaczy”[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla dorsalis microbelos Cogger, 1966.
- Mahonabatrachus: Michael Joseph Mahony (ur. 1951), australijski biolog[7]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla meiriana Tyler, 1969.
- Pengilleyia: „honorujemy Davida Pengilleya z Darwin, w Terytorium Północnym, w uznaniu jego zainteresowania wpływem urbanizacji na herpetofaunę”[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Litoria tyleri Martin, Watson, Gartside, Littlejohn & Loftus-Hills, 1979.
- Rawlinsonia: Peter Rawlinson (1943–1991), australijski biolog i ekolog[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla ewingi A.M.C. Duméril & Bibron, 1841.
- Saganura: Carl Edward Sagan (1934–1996), amerykański astronom i popularyzator nauki[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla burrowsi Scott, 1942.
Podział systematyczny
[edytuj | edytuj kod]Do rodzaju należą następujące gatunki[10]:
- Litoria adelaidensis (Gray, 1841)
- Litoria albolabris (Wandolleck, 1911)
- Litoria amboinensis (Horst, 1883)
- Litoria amnicola Richards, Tjaturadi, Krey & Donnellan, 2021
- Litoria angiana (Boulenger, 1915)
- Litoria aplini Richards & Donnellan, 2020
- Litoria arfakiana (Peters & Doria, 1878)
- Litoria aurifera Anstis, Tyler, Roberts, Price & Doughty, 2010
- Litoria axillaris Doughty, 2011
- Litoria balatus Rowley, Mahony, Hines, Myers, Price, Shea & Donnellan, 2021
- Litoria becki (Loveridge, 1945)
- Litoria beryllinus Richards & Donnellan, 2023
- Litoria biakensis Günther, 2006
- Litoria bibonius Kraus & Allison, 2004
- Litoria bicolor (Gray, 1842)
- Litoria bulmeri (Tyler, 1968)
- Litoria burrowsi (Scott, 1942)
- Litoria calliscelis (Peters, 1874)
- Litoria capitula (Tyler, 1968)
- Litoria chloristona Menzies, Richards & Tyler, 2008
- Litoria chloronota (Boulenger, 1911)
- Litoria chrisdahli Richards, 2007
- Litoria christianbergmanni Günther, 2008
- Litoria congenita (Peters & Doria, 1878)
- Litoria contrastens (Tyler, 1968)
- Litoria cooloolensis Liem, 1974
- Litoria coplandi (Tyler, 1968)
- Litoria daraiensis Richards, Donnellan & Oliver, 2023
- Litoria darlingtoni (Loveridge, 1945)
- Litoria dentata (Keferstein, 1868)
- Litoria dorsalis Macleay, 1878
- Litoria dorsivena (Tyler, 1968)
- Litoria electrica Ingram & Corben, 1990
- Litoria eurynastes Menzies, Richards & Tyler, 2008
- Litoria everetti (Boulenger, 1897)
- Litoria ewingii (Duméril & Bibron, 1841)
- Litoria fallax (Peters, 1880)
- Litoria flavescens Kraus & Allison, 2004
- Litoria freycineti Tschudi, 1838
- Litoria gasconi Richards, Oliver, Krey & Tjaturadi, 2009
- Litoria gracilis Richards, Donnellan & Oliver, 2023
- Litoria haematogaster Richards, Donnellan & Oliver, 2023
- Litoria hastula Oliver, Iskandar & Richards, 2023
- Litoria havina Menzies, 1993
- Litoria hilli Hiaso & Richards, 2006
- Litoria humboldtorum Günther, 2006
- Litoria inermis (Peters, 1867)
- Litoria iris (Tyler, 1962)
- Litoria jervisiensis (ADuméril & Bibron, 1841)
- Litoria lakekamu Richards & Bickford, 2023
- Litoria latopalmata Günther, 1867
- Litoria leucova (Tyler, 1968)
- Litoria lisae Richards, Donnellan & Oliver, 2023
- Litoria littlejohni White, Whitford & Mahony, 1994
- Litoria lodesdema Menzies, Richards & Tyler, 2008
- Litoria longicrus (Boulenger, 1911)
- Litoria longirostris Tyler & Davies, 1977
- Litoria majikthise Johnston & Richards, 1994
- Litoria mareku Günther, 2008
- Litoria megalops Richards & Iskandar, 2006
- Litoria meiriana (Tyler, 1969)
- Litoria microbelos (Cogger, 1966) – australorzekotka miniaturowa[17]
- Litoria micromembrana (Tyler, 1963)
- Litoria modica (Tyler, 1968)
- Litoria mucro Menzies, 1993
- Litoria multiplica (Tyler, 1964)
- Litoria mystax (Van Kampen, 1906)
- Litoria naispela Richards, Donnellan & Oliver, 2023
- Litoria nasuta (J.E. Gray, 1842)
- Litoria nigrofrenata (Günther, 1867)
- Litoria nigropunctata (Meyer, 1875)
- Litoria oenicolen Menzies & Zweifel, 1974
- Litoria ollauro Menzies, 1993
- Litoria olongburensis Liem & Ingram, 1977
- Litoria pallida Davies, Martin & Watson, 1983
- Litoria paraewingi Watson, Loftus-Hills & Littlejohn, 1971
- Litoria peronii (Tschudi, 1838) – australorzekotka srebrnooka[18]
- Litoria personata Tyler, Davies & Martin, 1978
- Litoria pinocchio Oliver, Günther, Mumpuni & Richards, 2019
- Litoria pratti (Boulenger, 1911)
- Litoria pronimia Menzies, 1993
- Litoria prora (Menzies, 1969)
- Litoria pygmaea (Meyer, 1875)
- Litoria quadrilineata Tyler & Parker, 1974
- Litoria quiritatus Rowley, Mahony, Hines, Myers, Price, Shea & Donnellan, 2021
- Litoria revelata Ingram, Corben & Hosmer, 1982
- Litoria richardsi Dennis & Cunningham, 2006
- Litoria ridibunda Donnellan, Catullo, Rowley, Doughty, Price, Hines & Richards, 2023
- Litoria rivicola (Günther & Richards, 2005)
- Litoria rothii (De Vis, 1884) – australorzekotka czerwonooka[18]
- Litoria rubella (Gray, 1842)
- Litoria rubrops Kraus & Allison, 2004
- Litoria scabra Günther & Richards, 2005
- Litoria sibilus Parkin, Rowley, Elliott-Tate, Mahony, Sumner, Melville & Donnellan, 2024
- Litoria singadanae Richards, 2005
- Litoria spaldingi (Hosmer, 1964)
- Litoria spartacus Richards & Oliver, 2006
- Litoria spectabilis Richards & Donnellan, 2023
- Litoria staccato Doughty & Anstis, 2007
- Litoria timida Tyler & Parker, 1972
- Litoria tornieri (Nieden, 1923)
- Litoria tyleri Martin, Watson, Gartside, Littlejohn & Loftus-Hills, 1979
- Litoria umarensis Günther, 2004
- Litoria umbonata Tyler & Davies, 1983
- Litoria verae Günther, 2004
- Litoria verreauxii (Duméril, 1853)
- Litoria viranula Menzies, Richards & Tyler, 2008
- Litoria vivissimia Oliver, Richards & Donnellan, 2019
- Litoria vocivincens Menzies, 1972
- Litoria wapogaensis Richards & Iskandar, 2001
- Litoria watjulumensis (Copland, 1957)
- Litoria watsoni Mahony, Moses, Mahony, Lemckert & Donnellan, 2020
- Litoria wisselensis (Tyler, 1968)
- Litoria wollastoni (Boulenger, 1914)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 36, 77. (niem.).
- ↑ Duméril i Bibron 1841 ↓, s. 504.
- ↑ L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 31. (łac.).
- ↑ W.C.H. Peters. Über neue oder weniger bekannte Amphibien des Berliner Zoologischen Museums (Leposoma dispar, Monopeltis (Practogonus) jugularis, Typhlops depressus, Leptocalamus trilineatus, Xenodon punctatus, Elapomorphus erythronotus, Hylomantis fallax). „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1880, s. 223, 1881. (niem.).
- ↑ W.C.H. Peters. Über eine neue Batrachier der Gattung Hyperolius und Limnodytes (Hylorana) aus Africa. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. Jahrgang 1882, s. 8, 1882. (niem.).
- ↑ a b c d Wells i Wellington 1985 ↓, s. 4.
- ↑ a b c d Wells i Wellington 1985 ↓, s. 5.
- ↑ a b c d e f Wells i Wellington 1985 ↓, s. 6.
- ↑ A.M. Bauer, R. Günther & M. Klipfel: Synopsis of taxa. W: A.M. Bauer, R. Günther & M. Klipfel (red. red.): Herpetological Contributions of W.C.H. Peters (1815–1883). Oxford, Ohio: Society for the Study of Amphibians and Reptiles, 1995, s. 37, 41, 684. (ang.).
- ↑ a b D. Frost: Litoria Tschudi, 1838. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-06-20]. (ang.).
- ↑ Duméril i Bibron 1841 ↓, s. 503.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 139.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 186.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 36.
- ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 149.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 86.
- ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 441. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ a b E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 48, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 8. Paris: Roret, 1841, s. 1–792. (fr.).
- R.W. Wells & C.R. Wellington. A classification of the Amphibia and Reptilia of Australia. „Australian Journal of Herpetology”. Supplementary Series. 1, s. 1–61, 1985. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
