Magnon (od magnetyzmu) – kwazicząstka opisująca elementarny kwant propagujących się wzbudzeń spinowych w krysztale.
Oddziałujące spiny w sieci krystalicznej mogą tworzyć propagujące się jak fale wzbudzenia, które nazywamy falami spinowymi. Fale spinowe są kolektywnymi wzbudzeniami układu spinów w krysztale. Wzbudzenia te mogą (zgodnie z mechaniką kwantową) być skwantowane podobnie jak fala elektromagnetyczna. Kwantem fali elektromagnetycznej jest foton.
Kwant fali spinowej nazywamy magnonem. Propagujący się magnon posiada kwazipęd ( jest wektorem falowym), energię
Zależność dyspersyjna dla magnonów ma postać:
gdzie:
- – stała sieci,
- – całka wymiany,
- – wartość spinu,
- sumowanie odbywa się po najbliższych sąsiadach.
W ferromagnetykach magnony zachowują się jak bozony (w pierwszym przybliżeniu) o pewnej masie efektywnej. Układ oddziałujących spinów opisuje model Heisenberga.
Podobnymi kwazicząstkami są: ekscytony, fonony, polarony i polarytrony.
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- J. Garbarczyk, Wstęp do fizyki ciała stałego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2000, ISBN 83-7207-176-4.
- Ch. Kittel, Wstęp do fizyki ciała stałego, PWN, Warszawa 1999.
- J.M. Ziman, Wstęp do fizyki ciała stałego, PWN, Warszawa 1977.