Państwo działania | |
---|---|
Data urodzenia | |
Profesor nauk fizycznych | |
Specjalność: fizyka doświadczalna i fizyka plazmy | |
Alma Mater |
Uniwersytet Warszawski Wydział Fizyki i Politechnika Warszawska Wydział Elektryczny |
Doktorat | |
Habilitacja |
1976 |
Profesura |
1988 |
Polska Akademia Nauk | |
Status |
członek Komitetu Fizyki |
Praca zawodowa | |
Instytut | |
Stanowisko |
Profesor do 31 marca 2022 |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Marek Jan Sadowski (ur. 1937[1]) – polski fizyk eksperymentator, profesor nauk fizycznych, specjalista w dziedzinie fizyki plazmy i badań nad kontrolowanymi reakcjami syntezy jądrowej[2].
Kariera naukowa
[edytuj | edytuj kod]W 1960 ukończył studia wyższe w zakresie fizyki na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1963 – w zakresie elektrotechniki na Politechnice Warszawskiej. Stopień doktora nauk fizycznych uzyskał w 1969 w Instytucie Badań Jądrowych, a w 1976 ten sam instytut, na podstawie rozprawy pt. „Badania wytwarzaniem, diagnostyką i utrzymaniem plazmy wysokotemperaturowej”, nadał mu stopień doktora habilitowanego nauk fizycznych. Tytuł profesora nauk fizycznych uzyskał w 1988[2].
Od tego czasu jest zatrudniony jako profesor w Instytucie Problemów Jądrowych przekształconym w roku 2011 w Narodowe Centrum Badań Jądrowych[3].
W latach 2004–2020 pracował na części etatu w Instytucie Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy im. Sylwestra Kaliskiego (IFPiLM) jako profesor wizytujący[2][3].
W latach 1990–1998 był członkiem międzynarodowej Grupy Roboczej UNESCO ds. zorganizowania International Centre for Dense Magnetized Plasmas (ICDPM)[4], które zostało oficjalnie otwarte przy IFPiLM w Warszawie w 1998. Od tamtego czasu jest członkiem Międzynarodowego Komitetu Naukowego tego centrum[3][4].
W latach 1992–2019 był promotorem 13 prac doktorskich[2].
Jest autorem lub współautorem ponad 400 publikacji w czasopismach naukowych o zasięgu międzynarodowym[5][2]
Zainteresowania badawcze
[edytuj | edytuj kod]Jego zainteresowania naukowe obejmują badania w dziedzinie fizyki plazmy i kontrolowanej syntezy jądrowej oraz wybrane zagadnienia z dziedziny technologii plazmowych. W szczególności – opracowywanie i stosowanie w eksperymentach nowych metod diagnostyki plazmy, badania gorącej i namagnetyzowanej plazmy wytwarzanej w układach typu Plasma-Focus (PF) i Z-Pinch, badania emisji szybkich elektronów z gorącej plazmy w układach typu tokamak, a także rozwój metod wykorzystania plazmy do celów technologicznych, m.in. do modyfikacji różnych materiałów[3].
Udział w pracach badawczych
[edytuj | edytuj kod]Uczestniczył w wielu eksperymentach typu PF w kraju (w Świerku i Warszawie) oraz za granicą (w Stuttgarcie, Buenos Aires i Tandil), a także w eksperymentach typu tokamak (w Pradze, Cadarache i Frascati). Jest członkiem zespołów prowadzących badania na dużym układzie PF-1000 w Warszawie oraz zespołów realizujących pomiary tzw. „runaway electrons” w różnych tokamakach za granicą[3].
Przynależność do organizacji naukowych
[edytuj | edytuj kod]Polskie Towarzystwo Fizyczne – członek od 1967; Polskie Towarzystwo Zastosowań Magnetyzmu – członek prezydium w latach 1990–1994; Moscow Physical Society – członek w latach 1996–1998; The Institute of Physics (London, UK) – fellow od 2004[6].
W latach 1992–2011 przewodniczący Sekcji Fizyki Plazmy Komitetu Fizyki PAN, a po przeniesieniu tej Sekcji do Polskiego Towarzystwa Fizycznego (PTF) w 2012 – jej przewodniczący do 2017.
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (w 1981) oraz Krzyżem Kawalerskim (w 2005)[7][8][9] i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (w 2015)[10][11].
Otrzymał trzy nagrody Państwowej Rady ds. Pokojowego Wykorzystania Energii Jądrowej: zespołową II stopnia – 1966, indywidualną II stopnia – 1970, zespołową II stopnia – 1973 oraz nagrodę zespołową Rady Atomistyki I stopnia – 1983[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sadowski, Marek 1937- [online], viaf.org [dostęp 2023-05-21] .
- ↑ a b c d e Prof. dr hab. Marek Jan Sadowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-10-15] .
- ↑ a b c d e f Prof. dr hab. Marek Sadowski [online], Narodowe Centrum Badań Jądrowych [dostęp 2020-11-02] .
- ↑ a b International Centre for Dense Magnetised Plasmas (ICDMP)
- ↑ Publikacje M. Sadowskiego [online], Google Scholar [dostęp 2020-10-15] .
- ↑ [Złota Księga Nauk Ekonomicznych, Prawnych i Ścisłych 2005]
- ↑ „Odznaczenia dla zasłużonych pracowników naukowych Instytutów Atomistyki”
- ↑ 50 LAT INSTYTUTU BADAŃ JĄDROWYCH [online], www.ichtj.waw.pl [dostęp 2022-01-21] .
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 czerwca 2005 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2005 r. nr 66, poz. 920).
- ↑ „Odznaczenia z okazji 60-lecia powstania Instytutu Badań Jądrowych”.
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 czerwca 2015 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2015 r. poz. 840).