| |
 kapitan lekarz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
7 października 1907 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
ordynator oddziału chirurgii |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
lekarz |
| Narodowość |
polska |
| Uczelnia | |
| Wydział |
Lekarski |
| Stanowisko |
ordynator oddziału chirurgii |
| Pracodawca |
szpital w Wilnie |
| Rodzice |
Michał, Wiktoria (z d. Kabza) |
| Małżeństwo |
Zofia (z d. Żukowska) |
| Dzieci |
Dagny, Maria |
| Krewni i powinowaci |
Michał, Maria Jałowska, Stefania Weber (rodzeństwo) |
Marian Alojzy Kosiba (ur. 7 października 1907 w Ustrobnej, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski lekarz chirurg, kapitan lekarz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie nauczycielskiej jako syn Michała i Wiktorii, z domu Kabza. Jego przodkowie ze strony matki uczestniczyli w powstaniach i zrywach niepodległościowych w XIX wieku i zostali upamiętnieni pomnikiem w wielkopolskiej wsi Golejewko.
Nieopodal w Rawiczu Marian Kosiba ukończył gimnazjum typu klasycznego. W 1934 ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie studiów odbywał służbę wojskową w Centrum Wyszkolenia Sanitarnego. Tam też ukończył Szkoły Podchorążych Rezerwy Sanitarnych. Pełnił funkcję naczelnego lekarza 8 batalionu saperów w Toruniu. W 1938 został przeniesiony do Szpitala Obszaru Warownego „Wilno”. 19 marca 1939 został awansowany do stopnia kapitana. 16 czerwca 1939 otrzymał awans na ordynatora oddziału chirurgii w dzielnicy Antokol.
W 1939, wobec zagrożenia konfliktem zbrojnym, został zmobilizowany. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej był dowódcą konnego plutonu sanitarnego nr 91 Suwalskiej Brygady Kawalerii. Po agresji ZSRR na Polskę został wzięty do niewoli sowieckiej w okolicach Włodzimierza Wołyńskiego. W tym czasie miał możliwość ucieczki z transportu, zaoferowaną przez jego siostrę Marię Jałowską pracującą jako sanitariuszka, lecz nie skorzystał z niej. Był przetrzymywany w obozie w Starobielsku[1]. Stamtąd nadesłał korespondencję do rodziny. Wiosną 1940 wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Pogrzebano go potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1][2], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[3]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1513[1].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Jego brat Michał brał udział w II wojnie światowej, zginął w obronie Lwowa 16 września 1939. Miał też brata Piotra. Jego siostrami były Stanisława Targańska, Maria Jałowska, Jadwiga Lipińska-Skarżewska, Stefania Weber i Barbara Szurkowska.
Jego żoną była Zofia, z domu Żukowska (ślub 1 września 1934), z którą miał dwie córki: Dagny (ur. 1935) i Marię (ur. 1939).
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kampanii Wrześniowej (pośmiertnie, Londyn 15 sierpnia 1985, nr leg. 11034)
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (pośmiertnie, nr 4-97-90).
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[4][5][6]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[7][8][9].
13 kwietnia 2011 w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia” przy Szkole Podstawowej im. Bohaterów Monte Cassino w Ustrobnej posadzono Dąb Pamięci honorujący Mariana Kosibę[10][11]. Ponadto w Ustrobnej analogicznie uhonorowany został Marian Sanok, także ofiara zbrodni katyńskiej. Obu oficerów upamiętnia także pomnik katyński w Ustrobnej[12][13].
11 listopada 2012 w kościele Świętego Jana Kantego parafii pod tym wezwaniem w Ustrobnej została odsłonięta tablica upamiętniająca ofiary drugiej wojny światowej pochodzące z Ustrobnej, na której wymieniony został Marian Kosiba[14].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 246.
- ↑ Lekarze pochowani na cmentarzu w Charkowie. oil.org.pl. [dostęp 2014-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 kwietnia 2014)].
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 41 [dostęp 2024-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ „KATYŃ - PAMIĘTAMY” - uroczystość posadzenia Dębu Pamięci majora Franciszka Szafrana przy Szkole Podstawowej w Bratkówce. „Miesięcznik informacyjny Gminy Wojaszówka”, s. 2, Nr 50 (maj 2011). Gmina Wojaszówka.
- ↑ Pamiętamy. spustrobna.pl. [dostęp 2014-04-09].
- ↑ Grażyna Szepieniec: Wizyta Rodziny majora Mariana Kosiby. spustrobna.pl, 7 października 2012. [dostęp 2014-04-09].
- ↑ Gminne obchody Święta Niepodległości. wojaszowka.pl, 3 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-09].
- ↑ Narodowe Święto Niepodległości. spustrobna.pl, 21 listopada 2012. [dostęp 2014-04-09].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Profil Mariana Kosiby na stronie katyn-pamietam.pl. katyn-pamietam.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Profil Mariana Kosiby na stronie ogrodywspomnien.pl
