Medal „Za wyzwolenie Warszawy”

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy”
Медаль «За освобождение Варшавы»
	; Awers
	; Rewers
	; Baretka
Ustanowiono	9 czerwca 1945
Wielkość	średnica 32 mm
Kruszec	mosiądz
Wydano	ok. 701 700
Powyżej	Medal „Za wyzwolenie Belgradu”
Poniżej	Medal „Za wyzwolenie Pragi”
	Multimedia w Wikimedia Commons

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy” (ros. Медаль «За освобождение Варшавы») – radzieckie odznaczenie wojskowe.

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy” został ustanowiony dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 9 czerwca 1945 roku dla nagrodzenia wszystkich bezpośrednich uczestników walk o wyzwolenie Warszawy podczas II wojny światowej. Jednocześnie zatwierdzono regulamin i opis odznaki. 31 sierpnia 1945 roku zatwierdzono zasady nadawania medalu.

Zasady nadawania

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy” zgodnie z regulaminem nadawany był:

żołnierzom jednostek, związków taktycznych i instytucji Armii Czerwonej, NKWD i NKGB, biorącym bezpośredni udział w walkach o wyzwolenie Warszawy w okresie od 14 do 17 stycznia 1945 roku,
organizatorom i dowódcom operacji warszawskiej.

Łącznie Medal „Za wyzwolenie Warszawy” otrzymało do 1995 ok. 701 700 osób, w tym żołnierze z 1 Armii Wojska Polskiego.

Dopiero od 1951 medal w razie śmierci odznaczonego pozostawiano rodzinie, bez obowiązku jego zwrotu (podobnie, jak inne radzieckie odznaczenia).

Opis odznaki

Odznaką Medalu za Wyzwolenia Warszawy jest wykonany z mosiądzu krążek o średnicy 32 mm. Na awersie w dolnej części znajduje się mała pięciopromienna gwiazda, od której rozchodzą się w górę promienie. W górnej części medalu na obrzeżu znajduje się napis po rosyjsku: ЗА ОСВОБОЖДЕНИЕ (pol. „ZA WYZWOLENIE”), a nad gwiazdą, na szarfie przesłaniającej promienie, napis: ВАРШАВЫ (pol. „WARSZAWY”). Na rewersie jest data: 17 / ЯНВАРЯ / 1945 (pol. „17 stycznia 1945”), a powyżej pięciopromienna gwiazda. Przed wyborem, rozpatrzono aż ponad 10 projektów medalu, ostatecznie wybrano projekt malarki Kuricynej.

Medal zawieszony jest na metalowej pięciokątnej baretce obciągniętej wstążką koloru granatowego szerokości 24 mm z szerokim czerwonym paskiem pośrodku (szer. 8 mm) i dwoma wąskimi żółtymi paskami na obrzeżach wstążki.

Medal nosi się na lewej stronie piersi, w kolejności po Medalu „Za wyzwolenie Belgradu”, a przed Medalem „Za wyzwolenie Pragi”.

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Medalem „Za wyzwolenie Warszawy”.

Zobacz też

Medal za Warszawę 1939–1945

Bibliografia

Михаил Музалевский, Сергей Шишков: Ордена и медали СССР 1918 – 1991. Ворон, 1996. (ros. • ang.)
Медаль "За освобождение Варшавы" (ros.) w serwisie Ordiena i miedali SSSR (dostęp 10-5-2009)

Tytuły honorowe	Bohater Związku Radzieckiego (Złota Gwiazda) Bohater Pracy Socjalistycznej (Medal Sierp i Młot) Matka-bohater
Ordery	Order „Zwycięstwo” Lenina Rewolucji Październikowej Czerwonego Sztandaru Suworowa Kutuzowa Bohdana Chmielnickiego Aleksandra Newskiego Uszakowa Nachimowa Wojny Ojczyźnianej Czerwonej Gwiazdy Sławy Czerwonego Sztandaru Pracy „Znak Honoru” Przyjaźni Narodów „Za służbę Ojczyźnie w Siłach Zbrojnych ZSRR” Sławy Pracy „Za osobiste męstwo” Macierzyńska sława”
Medale	„Za pracowniczą dzielność” „Za pracowniczą wybitność” „Weteran pracy” „Za Odwagę” Za zasługi bojowe” Uszakowa Nachimowa „Partyzantowi Wojny Ojczyźnianej” „Za wyróżnienie w ochronie granic państwowych ZSRR” „Za wyróżnienie w służbie wojskowej” „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR” „Za umacnianie braterstwa broni” „Za obronę Leningradu” „Za obronę Moskwy” „Za obronę Odessy” „Za obronę Sewastopola” „Za obronę Stalingradu” „Za obronę Kijowa” „Za obronę Kaukazu” „Za obronę Radzieckiego Obszaru Podbiegunowego” „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Za zwycięstwo nad Japonią” „Za zdobycie Budapesztu” „Za zdobycie Królewca” „Za zdobycie Wiednia” „Za zdobycie Berlina” „Za wyzwolenie Belgradu” „Za wyzwolenie Warszawy” „Za wyzwolenie Pragi” „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Za odbudowę przedsiębiorstw metalurgii żelaznej południa” Za odbudowę kopalni węgla Donbasu” „Za rozwój dziewiczych ziem” Za budowę Bajkalsko-Amurskiej Magistrali” „Za przekształcenie Nieczarnoziemów RFSRR” „Za rozwój zasobów mineralnych i rozwój kompleksu nafto-gazowego Zachodniej Syberii” „Za wybitną służbę w ochronie porządku publicznego” „Za odwagę w pożarze” „Za ratowanie tonących” 100-lecia urodzin Lenina „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej” „30 lat Armii Radzieckiej i Floty” „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR” „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR” „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” 70 lat Sił Zbrojnych ZSRR” „50 lat radzieckiej milicji” 800-lecia Moskwy 250-lecia Leningradu 1500-lecia Kijowa Macierzyństwa „Za nienaganną służbę”
Inne	Odznaka za rany

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe