Mette-Marit

Mette-Marit (2013)
Księżna koronna Norwegii (norw. Kronprinsesse)
Okres	od 25 sierpnia 2001
Dane biograficzne
Dynastia	Glücksburgowie
Data i miejsce urodzenia	19 sierpnia 1973 Kristiansand
Ojciec	Sven Olav Bjarte Høiby
Matka	Marit Tjessem
Mąż	Haakon Glücksburg
Dzieci	Marius Borg Høiby (z poprzedniego małżeństwa) Ingrid Aleksandra Sverre Magnus
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Norweska rodzina królewska

JKM Król JKM Królowa JKW Książę koronny JKW Księżna koronna JKW Księżniczka Ingryda Aleksandra JW Książę Sverre Magnus JW Księżniczka Marta Ludwika JW Księżniczka Astryda

Mette-Marit, księżna koronna Norwegii (ur. 19 sierpnia 1973 w Kristiansand jako Mette-Marit Tjessem Høiby) – żona następcy tronu Norwegii, księcia Haakona. Ma z nim dwoje dzieci – Ingrid Aleksandrę (ur. 2004) i Sverre’a Magnusa (ur. 2005), którzy zajmują kolejno drugie i trzecie miejsce w linii sukcesji do norweskiego tronu^[1][2].

Mette-Marit Tjessem Høiby urodziła się 19 sierpnia 1973 w Kristiansand.

Jej rodzicami są Sven Olaf Bjarte Høiby (zm. 2007), norweski dziennikarz i jego pierwsza żona, Marit Tjessem, urzędniczka bankowa.

Została ochrzczona w wierze luterańskiej.

Jest matką chrzestną przynajmniej dwóch osób:

• książę Krystian Waldemar Henryk Jan z Danii (ur. 2005), syn pary królewskiej Danii^[3];
• Oskar Karol Olaf, książę Skanii (ur. 2016), syn księcia Västergötlandu i księżnej koronnej Szwecji^[4].

W latach 2002–2003 kontynuowała swoją edukację w Londynie na SOAS, Uniwersytecie Londyńskim^[5].

W 2012 ukończyła studia na Norwegian Business School^[6].

13 stycznia 1997 urodziła syna, Mariusa Borga Høiby, którego ojcem jest jej ówczesny partner, Morten Borg.

W połowie lat 90. w czasie festiwalu muzycznego w Kristiansand poznała Haakona, księcia koronnego Norwegii, syna Haralda V, króla Norwegii i Sonji, królowej Norwegii. Zostali parą po kolejnym spotkaniu w 1999, a wkrótce zamieszkali razem. Ich zaręczyny ogłoszono 1 grudnia 2000. Mette-Marit otrzymała pierścionek, który wcześniej należał do Marty, księżnej koronnej Norwegii i do królowej Sonji.

23 sierpnia 2001 narzeczeni zorganizowali przyjęcie z udziałem przedstawicieli zagranicznych rodzin królewskich, w czasie którego król Harald V podarował im posiadłość Skaugum.

25 sierpnia Mette-Marit i Haakon zawarli związek małżeński w wierze luterańskiej. Ceremonia miała miejsce w katedrze w Oslo. Funkcję świadka pełnił Fryderyk, książę koronny Danii, natomiast świadkową została Linda Tånevik, przyjaciółka panny młodej. Tjessem Høiby otrzymała tytuł Jej Królewskiej Wysokości Księżnej Koronnej Norwegii.

Para spędziła miesiąc miodowy w Stanach Zjednoczonych. Marius, syn Mette-Marit, zamieszkał razem z matką na dworze królewskim.

Pod koniec 2002 książę i księżna przeprowadzili się do Londynu, gdzie mieszkali przez rok i kontynuowali swoją edukację^[7].

4 lipca 2003 podano do wiadomości, że książę i księżna spodziewają się narodzin pierwszego wspólnego dziecka^[8][9]. Potomek, niezależnie od płci, miał zająć drugie miejsce w linii sukcesji norweskiego tronu i zostać w przyszłości władcą państwa. 21 stycznia 2004 w Oslo University Hospital urodziła się księżniczka Ingrid Aleksandra^[10].

25 kwietnia 2005 Pałac Królewski ogłosił kolejną ciążę księżnej^[11]. Książę Sverre Magnus przyszedł na świat 3 grudnia 2005 w Oslo i został pierwszym norweskim księciem w dziejach, który nie wyprzedził swojej starszej siostry w kolejności dziedziczenia tronu^[12].

22 lipca 2011 jej przybrany brat, Trond Berntsen, policjant, zginął w atakach terrorystycznych na wyspie Utøya^[13].

12 stycznia 2017 księżna wydała oświadczenie, w którym skrytykowała media za naruszanie prywatności jej starszego syna^[14]. Marius podjął naukę w Stanach Zjednoczonych i zdecydował, że nie będzie pełnił oficjalnych obowiązków w rodzinie królewskiej.

Norweska rodzina królewska

JKM Król JKM Królowa JKW Książę koronny JKW Księżna koronna JKW Księżniczka Ingryda Aleksandra JW Książę Sverre Magnus JW Księżniczka Marta Ludwika JW Księżniczka Astryda

Po ślubie z księciem Mette-Marit otrzymała tytuł Jej Królewskiej Wysokości Księżnej Koronnej Norwegii. Od tej pory bierze udział w oficjalnych wystąpieniach, reprezentując norweskiego monarchę.

Odznaczona m.in. Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2003)^[15].

W 2006 została ogłoszona Międzynarodowym Ambasadorem Dobrej Woli UNAIDS, z czym związana jest część jej działań^[16]. Uczestniczy w wydarzeniach dotyczących zakażenia wirusem HIV oraz chorobą AIDS i odbywa podróże zagraniczne, promując wiedzę wśród ludzi (Szwajcaria w kwietniu 2006, Nikaragua w listopadzie 2007 i Ukraina w październiku 2008).

•  Wielka Brytania – w maju 2001, jako narzeczona księcia Haakona, brała udział w dyplomatycznej wizycie królowej Elżbiety II;
•  Rosja – w październiku 2003 Mette-Marit razem z mężem udała się do Moskwy i Sankt Petersburga^[17];
•  Włochy – we wrześniu 2004 w Oslo przebywał prezydent Włoch z żoną;
•  Japonia – w maju 2005 uczestniczyła w wizycie do Norwegii cesarza i cesarzowej Japonii;
•  Polska – w maju 2005 para książęca i królowa Norwegii przybyli do Polski; zostali powitani przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, odwiedzili Warszawę i Kraków^[18];
•  Wielka Brytania – w październiku 2005 norweska rodzina królewska przebywała z wizytą w Wielkiej Brytanii z okazji setnej rocznicy uzyskania przez Norwegię niepodległości od Szwecji;
•  Korea Południowa – w maju 2007 Haakon i Mette-Marit odbywali wizytę dyplomatyczną do tego kraju;
•  Meksyk – w marcu 2009 para książęca udała się z wyprawą stanową do Meksyku;
•  Rosja – w kwietniu 2010 w Oslo przebywał prezydent państwa z żoną;
•  Holandia – w czerwcu 2010 do Norwegii przybyli przedstawiciele holenderskiej rodziny królewskiej;
•  Szwajcaria – w październiku 2010 brała udział w dyplomatycznej wizycie prezydent tego kraju;
•  Litwa – w kwietniu 2011 w Norwegii gościła prezydent kraju;
•  Ghana – w kwietniu 2011 para książęca udała się z wizytą do Ghany;
•  Luksemburg – w maju 2011 księżna uczestniczyła w oficjalnej wizycie do Norwegii wielkiego księcia i wielkiej księżnej;
•  Południowa Afryka – w sierpniu 2011 do Oslo przyjechała delegacja z Republiki Południowej Afryki;
•  Wielka Brytania – w marcu 2012 do Oslo przybyli książę Walii i księżna Kornwalii;
•  Finlandia – w październiku 2012 gościła w Oslo prezydenta, pierwszą damę i premiera Finlandii;
•  Wietnam – w marcu 2014 księżna i książę przebywali z oficjalną wizytą w państwie;
•  Indie – w październiku 2014 do Oslo przyjechał prezydent Indii;
•  Wielka Brytania – w lutym 2018 gościła w kraju księcia i księżną Cambridge.

• Jest patronem Norweskiego Czerwonego Krzyża^[19].
• Jest patronem festiwalu filmowego Amandus, w którym wzięła udział w 2010 i 2017^[20].

Była gościem ceremonii zaślubin: księcia Konstantyna z Holandii z Laurencją Brinkhorst (Haga, 2001^[21]), Willema-Aleksandra, księcia Oranii z Maksymą Zorreguiettą (Amsterdam, 2002^[22]), Filipa, księcia Asturii z Letycją Ortiz Rocasolano (Madryt, 2004^[23]), Fryderyka, księcia koronnego Danii z Marią Donaldson (Kopenhaga 2004^[24]), księcia Joachima z Danii z Marią Cavallier (Mogeltonder, 2008^[25]), Daniela Westlinga z Wiktorią, księżną koronną Szwecji (Sztokholm, 2010^[26]), Alberta II, księcia Monako z Charlene Wittstock (Monako, 2011^[27]), Wilhelma, dziedzicznego wielkiego księcia Luksemburga z hrabianką Stefanią de Lannoy (Luksemburg, 2012^[28]), Christophera O’Neill z Magdaleną, księżną Hälsinglandu i Gästriklandu (Sztokholm, 2013^[29]) i Karola Filipa, księcia Värmlandu z Zofią Hellqvist (Sztokholm 2015^[30]).

Reprezentowała dwór norweski w czasie uroczystości pogrzebowych: Klausa, księcia Niderlandów (Delft, 2002^[31]), hrabiego Fleminga z Rosenborga (Kopenhaga, 2002^[32]) i księcia Karola Bernadotte (Daneryd, 2003^[33]).

Jest matką chrzestną między innymi księcia Krystiana z Danii i Oskara, księcia Skanii.

W maju 2003 razem z mężem wzięła udział w sesji zdjęciowej dla Vanity Fair, której autorem był Mario Testino.

W sierpniu 2006 zrealizowano program dokumentalny, skupiony wokół życia księżnej, zatytułowany The Cinderella of Our Time^[34]. Program wyemitowała norweska stacja TV2.

Związek Mette-Marit z następcą norweskiego tronu wywołał kontrowersje z powodu tego, że kobieta nie miała szlacheckiego pochodzenia, była samotną matką, jej poprzedni partner zamieszany był w handel narkotykami, a dodatkowo zamieszkała z Haakonem jeszcze przed ślubem^[35]. W sierpniu 2001 Tjessem przeprosiła przyszłych poddanych za swoje działania z przeszłości.

4 grudnia 2019 księżna wydała oświadczenie, w którym przyznała, że żałuje swoich kontaktów z Jeffreyem Epsteinem, amerykańskim biznesmenem, oskarżonym o przestępstwa seksualne^[36]. Dodała, że spotykała się z nim kilkakrotnie w latach 2011–2013. Wypowiedź księżnej miała miejsce kilka dni po tym, gdy Andrzej, książę Yorku z powodu znajomości z mężczyzną wycofał się z życia publicznego i pełnienia oficjalnych obowiązków^[37].

29 października 2018 rodzina królewska wydała oświadczenie, w którym poinformowali, że u księżnej koronnej rozpoznano idiopatyczne włóknienie płuc^[38].

• Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Świętego Olafa (2016)^[39][40]
• Medal 100-lecia Domu Królewskiego (2005)^[40][41]
• Medal 100-lecia Olafa V (2003)^[40]
• Medal Jubileuszowy Króla Haralda V (2016)^[40]
• Order Domowy Haralda V^[40]

• Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2002)^[40][42]
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 2003)^[40][43]
• Krzyż Wielki Orderu Infanta Henryka (Portugalia, 2004)^[40][44]
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 2004)^[40][45]
• Wielka Wstęga Orderu Drogocennej Korony (Japonia, 2005)^[40]
• Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja, 2006)^[40]
• Krzyz Wielki Orderu Izabeli Karolickiej (Hiszpania, 2006)^[40][46]
• Order Stara Płanina I klasy ze wstęgą (Bułgaria, 2006)^[40][47]
• Wielka Złota na Wstędze Odznaka Honorowa za Zasługi dla Republiki Austrii (2007)^[40][48]
• Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia, 2007)^[40][49]
• Krzyż Wielki Orderu Witolda Wielkiego (Litwa, 2011)^[40][50]
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi Adolfa Nassauskiego (Luksemburg, 2011)^[40][51]
• Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii (Finlandia, 2012)^[40]
• Order Słonia (Dania, 2014)^[40][52]
• Order Gwiazdy Białej I klasy (Estonia, 2014)^[40][53]
• Krzyż Uznania I klasy (Łotwa, 2015)^[40][54]
• Krzyż Wielki Orderu Sokoła Islandzkiego (Islandia, 2017)^[40][55]

• Oficjalna strona norweskiej rodziny królewskiej. kongehuset.no. [zarchiwizowane z tego adresu (2002-08-02)].