Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
mukdenia | ||
Gatunek |
mukdenia Rossa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Mukdenia rossii (Oliv.) Koidz. Acta Phytotax. Geobot. 4(2): 120–121 1935[3] | |||
Synonimy | |||
|
Mukdenia Rossa[5][6] (Mukdenia rossii) – gatunek roślin z monotypowego rodzaju mukdenia (Mukdenia) należącego do rodziny skalnicowatych. Występuje w północnych Chinach (prowincje Jilin i Liaoning) oraz w Korei. W naturze rośnie w wąwozach i na skalistych zboczach[4]. Gatunek uprawiany jest jako roślina ozdobna (odporna na mrozy i gorące lata), szczególnie atrakcyjna w odmianie 'Crimson Fans' (okazałe liście są od zewnątrz czerwone, w środku zielone latem, a złote jesienią). Kwiaty zdobią tę roślinę od wczesnej wiosny, także już po rozwinięciu liści[7]. W uprawie uzyskano mieszańce z bergenią Bergenia, nazwane × Mukgenia Gress[8].
Nazwa rodzajowa pochodzi od mandżurskiej nazwy „Mukden” oznaczającej współcześnie miasto Shenyang, dawniej stolicę Mandżurii[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Liście
- Wszystkie odziomkowe, długoogonkowe (ogonek do ok. 15 cm długości[4]). Blaszka liściowa w zarysie kolista, o średnicy do niemal 15 cm[4], u nasady sercowata, z 5–7 klapami na brzegach piłkowanymi[9].
- Kwiaty
- Zebrane w okazały, osiągający 45 cm wysokości[7] wierzchotkowaty kwiatostan bez przysadek[9], gruczołowato owłosiony, z rozgałęzieniami o długości do 10 cm[4]. Działek kielicha i płatków korony jest 4–5 i zarówno działki, jak i płatki są białe. Płatki osiągające ok. 2,5 mm długości są nieco krótsze od działek. Pręcików jest 5, 6 lub rzadziej 7 i są one krótsze z kolei od płatków. Zalążnia niemal górna jest dwukomorowa w dole i jednokomorowa w górze, z dwoma szyjkami słupka i zwieńczona dwoma znamionami. W komorach zalążni znajdują się liczne zalążki[9][4].
- Owoce
- Torebki z dwoma odgiętymi dzióbkami o długości ok. 7 mm zawierające liczne i drobne nasiona[9][4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Gatunek jest jedynym przedstawicielem rodzaju mukdenia Mukdenia Koidzumi, Acta Phytotax. Geobot. 4: 120. 30 Mai 1935[10] z rodziny skalnicowatych Saxifragaceae. Z Korei opisany został jako odrębny gatunek Mukdenia acanthifolia Nakai (J. Jap. Bot. 17: 684. 1941), który jednak różni się tak nieznacznie (płycej klapowane liście[7]), że kwestionowana jest jego odrębność[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ Mukdenia rossii (Oliv.) Koidz.. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-12-16].
- ↑ a b c d e f g Mukdenia rossii. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-16].
- ↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 126. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ Mukdenia rossii 'Crimson Fans'. [w:] e-katalog roślin [on-line]. Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2019-12-16].
- ↑ a b c d e Karan Junker: Gardening with Woodland Plants. Portland: Timber Press, 2007, s. 258-259. ISBN 978-0-88192-821-1.
- ↑ David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 604, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d e f Pan Jintang, Douglas E. Soltis: Mukdenia Koidzumi. [w:] Flora of China [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-16].
- ↑ Mukdenia. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. [dostęp 2019-12-16].
- EoL: 2887077
- Flora of China: 200010136
- Flora of North America: 200010136
- GBIF: 7339206
- identyfikator iNaturalist: 542469
- IPNI: 791989-1
- NCBI: 29766
- Plant Finder: 286944
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-29101442
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:791989-1
- identyfikator Tropicos: 29101442
- CoL: 44JSQ