Nikolai Frederik Severin Grundtvig

Data i miejsce urodzenia	8 września 1783 Udby, Zelandia
Data i miejsce śmierci	2 września 1872 Kopenhaga
Zawód, zajęcie	pastor, autor psalmów
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Nikolai Frederik Severin Grundtvig (ur. 8 września 1783 w Udby, zm. 2 września 1872 w Kopenhadze) – pisarz i poeta duński, protestancki pastor i teolog, historyk, filozof, nauczyciel, polityk, pamiętany głównie jako autor duńskich psalmów^[1].

Obok Adama Oehlenschlägera główny przedstawiciel duńskiego romantyzmu, autor pierwszego przekładu Beowulfa na język nowożytny. Autor opracowań na temat historii Danii i tekstów o mitologii nordyckiej, miał duży wpływ na rozwinięcie się duńskiego poczucia tożsamości narodowej.

Grundtvig założył uniwersytet ludowy, mający na celu edukację młodzieży chłopskiej; wkrótce podobne placówki zaczęły powstawać na całym świecie, również w Polsce. Pisarz postulował też reformę słynnej Akademii w Sorø, która miała kształcić nie tylko uczonych, ale również zwykłych studentów, którzy swoją wiedzą przyczynialiby się do rozwoju społeczeństwa.

W swych kazaniach i pismach teologicznych występuje jako reformator kościoła w kierunku czystego protestantyzmu, opartego jedynie na Sakramentach i Biblii (tzw. „grundtvigianizm”). W swych przekonaniach politycznych dążył do narodowego odrodzenia Danii, do czego przyczynić się miał założony przez niego pierwszy uniwersytet ludowy. Zmuszony przez przeciwników do złożenia urzędu wikariusza w Kopenhadze, oddawał się przez resztę życia działalności literackiej.

Został odznaczony krzyżem kawalerskim Orderu Danebroga (1840)^[2].

• Nordens Mythologie (1808),
• Christelig Søndagsbog (2 wyd. 1859),
• Nordiske Smaadigte (1838),
• przeróbka Kroniki duńskiej Saxo Grammaticusa i mitologicznych dzieł Snorrisa.

Utwory poetyczne:

• Roskilde-Riim (1814),
• pieśni religijne Sanqvark til den danske Kirke (1837),
• poemat Optrin af Kæmpelivets Udergang i Nord (wyd. 1899).

• Bron-Wojciechowska, A., Grundtvig, Warszawa 1986
• Witkowski, L., N. F. S. Grundtvig: wielki duński wychowawca, myśliciel, poeta i działacz kultury, 1974