Oreczka

Oreczka
	Orcaella
	J.E. Gray, 1866
	; Oreczka krótkogłowa (O. brevirostris)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	Whippomorpha
Infrarząd	walenie
Parvordo	zębowce
Nadrodzina	Delphinoidea
Rodzina	delfinowate
Podrodzina	Globicephalinae
Rodzaj	oreczka
	Typ nomenklatoryczny
	Orca (Orcaella) brevirostris R. Owen, 1866
Synonimy
	Orcella: J. Anderson, 1871;
	Orcella: J. Anderson, 1871;
Gatunki
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	2 gatunki – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Oreczka^[3] (Orcaella) – rodzaj wodnych ssaków z podrodziny Globicephalinae w obrębie rodziny delfinowatych (Delphinidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w przybrzeżnych wodach wschodniego Oceanu Indyjskiego i zachodnio-środkowego Spokojnego^[4]^[5]^[6].

Morfologia

Długość ciała samic 210–230 cm, samców 270–280 cm, noworodków 100 cm; masa ciała 114–133 kg^[5]^[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1866 roku angielski zoolog John Edward Gray w publikacji własnego autorstwa dotyczącej fok i waleni ze zbiorów Muzeum Brytyjskiego^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) oreczka krótkogłowa (O. brevirostris).

Etymologia

Orcaella (Orcella): rodzaj Orca J.E. Gray, 1846 (orka); łac. przyrostek zdrabniający -ella^[8].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[9]^[7]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[3]	Podgatunki^[5]^[4]^[7]	Rozmieszczenie geograficzne^[5]^[4]^[7]	Podstawowe wymiary^[5]^[7]^[b]	Status IUCN^[10]
	Orcaella brevirostris	(R. Owen, 1866)	oreczka krótkogłowa	gatunek monotypowy	wybrzeża Azji Południowo-Wschodniej (Zatoka Bengalska, Delta Gangesu, Cieśnina Malakka, Zatoka Tajlandzka, szelf Sunda i cieśnina Malampaya), a także rzeki Irawadi, Mekong i Mahakam oraz jeziora Ćilka i Songkhla	DC: do 280 cm MC: 115–130 kg	EN
	Orcaella heinsohni	Beasley, K.M. Robertson & Arnold, 2005	oreczka australijska	gatunek monotypowy	wody przybrzeżne i ujścia rzek na szelfie Sahul w północno-zachodniej i południowej Nowej Gwinei oraz północnej Australii od Broome (Australia Zachodnia) do rzeki Brisbane (Queensland)	DC: około 270 cm MC: 114–135 kg	VU

Kategorie IUCN: VU – gatunek narażony, EN – gatunek zagrożony.

Uwagi

↑ Nieuzasadniona poprawka Orcaella J.E. Gray, 1866.
↑ DC – długość ciała; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b J.E. Gray: Catalogue of seals and whales in the British Museum. London: The Trustees, 1866, s. 285. (ang.).
↑ J. Anderson. Description of a new cetacean from the Irrawaddy River, Burmah. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1871, s. 142, 1871. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 188. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 296. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e J. Wang, K. Riehl & S. Dungan: Family Delphinidae (Ocean Dolphins). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 492–493. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Orcaella. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-01]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 579. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 478, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-08]. (ang.).
↑ Taxonomy: Orcaella – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-08]. (ang.).

[2] Nieuzasadniona poprawka Orcaella J.E. Gray, 1866.

[11] DC – długość ciała; MC – masa ciała

[Gray-1] J.E. Gray: Catalogue of seals and whales in the British Museum. London: The Trustees, 1866, s. 285. (ang.).

[Anderson-3] J. Anderson. Description of a new cetacean from the Irrawaddy River, Burmah. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1871, s. 142, 1871. (ang.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 188. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 296. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Wang&inni-6] J. Wang, K. Riehl & S. Dungan: Family Delphinidae (Ocean Dolphins). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 492–493. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Orcaella. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-04-01]. (ang.).

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 579. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-9] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 478, 1904. (ang.).

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-08]. (ang.).

[12] Taxonomy: Orcaella – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-08]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[b]

[10]