 1920 | |
 podpułkownik artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
29 czerwca 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca dywizjonu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Paweł Piotr Filipowicz (ur. 29 czerwca 1897 w Przemyślu, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]
Syn Antoniego i Justyny z Derpowskich. Był młodszym bratem Juliana, generała brygady, i Tadeusza Justyna, podpułkownika artylerii, także zamordowanego w 1940 roku, w Charkowie. W 1914 roku, po ukończeniu Szkoły Realnej we Lwowie, rozpoczął studia weterynaryjne w Wiedniu[1].
10 lutego 1915 roku zgłosił się do Legionów Polskich i został przydzielony do 2 szwadronu kawalerii[1]. 24 marca 1917 roku został mianowany chorążym weterynaryjnym[2].
W 1918 roku zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego został skierowany do 5 pułku artylerii polowej, w szeregach którego walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w 5 pułku artylerii polowej, awansując w 1924 roku na stopień kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku. 20 maja 1924 roku został przydzielony do PKU Gródek Jagielloński na przeciąg sześciu miesięcy, w celu odbycia praktyki poborowej[3]. W maju 1925 został przydzielony do PKU Nisko na stanowisko II referenta[4], a w lipcu tego roku wrócił do macierzystego pułku[5].
W latach 1928–1930 pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[6]. 1 kwietnia 1930 roku został przydzielony na pięciomiesięczny kurs dowódców dywizjonów w CWArt[7]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 18. lokatą w korpusie oficerów artylerii[8]. W styczniu 1931 roku został przeniesiony do 16 pułku artylerii polowej (31 grudnia tego roku przemianowanego na 16 pułk artylerii lekkiej) w Grudziądzu na stanowisko dowódcy dywizjonu[9][10]. W czerwcu 1933 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza pułku[11], a w kwietniu 1935 roku ponownie przesunięty na stanowisko dowódcy dywizjonu[12]. W 1936 roku został przeniesiony do 29 pułku artylerii lekkiej na stanowisko dowódcy dyonu. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku i 9. lokatą w korpusie oficerów artylerii[1][13][14]. W tym czasie dowodził I dywizjonem 29 pal[15].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[16]. Wiosną 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[16], gdzie od 17 czerwca 2000 roku mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[17]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 3485[16].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[18][19][20]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[21][22][23].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości (2 sierpnia 1931)[24][14]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[25][14]
- Złoty Krzyż Zasługi – 1938[26][14]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 75.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 48 z 15 maja 1924 roku, s. 284.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 54 z 17 maja 1925 roku, s. 262.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 76 z 22 lipca 1925 roku, s. 409.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 434.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 228.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 330.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 16.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 184, 684.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 128.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 kwietnia 1935 roku, s. 40.
- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 472.
- ↑ a b c d Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 160.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 745.
- ↑ a b c Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 114.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 5 [dostęp 2024-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 434, 461.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 14.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 723, 821;
- Rocznik Oficerski 1924 - Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1924, s. 646, 744;
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Paweł Piotr Filipowicz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-03-08].
