Piotr Fergusson Tepper młodszy (ur. po 1713, zm. 26 kwietnia 1794) – warszawski bankier, kalwinista i wolnomularz^[1], agent i podskarbi zakonu maltańskiego^[2], członek Kompanii Manufaktur Uprzywilejowanej w 1769 roku^[3].

Najbogatszy bankier polski końca XVIII wieku. W 1791 jego majątek wynosił ok. 60–65 mln złotych polskich.

Był synem Wilhelma Fergussona i Katarzyny Konkordii Tepperowej.

Od 1768 prowadził interesy z przybranym ojcem Piotrem Tepperem, bratem jego matki Katarzyny. W 1776 roku wraz z Piotrem Tepperem starszym zostali wpisani do album civile miasta Starej Warszawy i przyjęli w ten sposób prawa miejskie^[4]. W 1790 odziedziczył po nim m.in. kilka posesji, bank, pałac w Warszawie przy ulicy Miodowej, kantor w Chersoniu. Posiadł też dobra ziemskie pod Warszawą: Falenty, Gołków, Raszyn, gdzie pozwalał osiedlać się wygnanym ze stolicy Żydom, Sękocin, a na Podolu klucz derażniański^[5]. W 1790 roku został nobilitowany wraz z innymi, najzamożniejszymi bankierami warszawskimi^[6].

Pertraktował i był pośrednikiem w zaciąganiu pożyczek przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1793 król był mu winien ok. 11,5 mln złp. Udzielał też pożyczek skarbowi Rzeczypospolitej i dworowi rosyjskiemu. W latach 1787–1793 pośredniczył w dostawach dla armii rosyjskiej. Od 1775 dzierżawił wraz z Piotrem Blankiem loterię krajową, wpłacając corocznie do skarbu 300 tys. złotych polskich. Tepper prowadził interesy szczególnie z bankierami amsterdamskimi, którzy lokowali swe kapitały w Polsce^[7].

W 1793 zbankrutował wraz z pięcioma innymi największymi bankierami. Przez wierzycieli oskarżany był o działanie celowe na szkodę polskiego życia gospodarczego. Jego budynki przy ulicy Miodowej („dom handlowy” i „dom bankowy”) zostały splądrowane 20 kwietnia 1794 roku przez podburzony tłum, a on sam zmarł sześć dni później wskutek obrażeń odniesionych podczas ataku, który przeprowadzono w jego mieszkaniu^[8].

Piotr Fergusson, jego żona, synowie i córki zostali pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie.

W 1762 zawarł związek małżeński z Marią Filipiną Valentin d’Hauterive (1739–1792), pochodzącą z rodziny hugenotów osiadłych w Gdańsku. Maria Filipina i Piotr doczekali się dziesięciorga dzieci, wśród których byli m.in.^[9]:

• Piotr Karol (1766–1817, zm. w Bavilliers, dep. Belfort, Francja), był bankierem, podobnie jak ojciec,
• Filip Bernard Kajetan (1767–1829), był oficerem wojsk rosyjskich,
• Ludwig Wilhelm (1768–1838, zm. w Paryżu), był kompozytorem,
• Henryka Katarzyna (1762–1834), wyszła za mąż za bankiera Wilhelma Arndta,
• Elżbieta Dorota (zm. 1850), wyszła za mąż za bankiera Karola Schultza (1753–1796).

• Barbara Grochulska, Wielcy bankierzy Warszawy, „Wiek Oświecenia”, T. 5, 1988, s. 69–90.
• Wiktor Kornatowski, Kryzys bankowy w Polsce 1793 roku: upadłość Teppera, Szulca, Kabryta, Prota Potockiego, Łyszkiewicza i Heyzlera, Warszawa 1937.
• Zofia Zielińska: Piotr Fergusson Tepper. W: Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945. T. II. Warszawa: 1981, s. 384.