Polska Komisja Akredytacyjna

Państwo	Polska
Data utworzenia	1 stycznia 2002
Przewodniczący	Janusz Uriasz
Sekretarz	Jakub Brdulak
Adres
ul. Żurawia 32–34 00-515 Warszawa
Położenie na mapie Warszawy Polska Komisja Akredytacyjna
Położenie na mapie Polski Polska Komisja Akredytacyjna
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Polska Komisja Akredytacyjna
52°13′41,9″N 21°00′49,6″E/52,228306 21,013778
Strona internetowa

Polska Komisja Akredytacyjna (PKA), do 30 września 2011 Państwowa Komisja Akredytacyjna (PKA) – gremium eksperckie oceniające jakość kształcenia na polskich uczelniach, utworzone 1 stycznia 2002^[1].

Polska Komisja Akredytacyjna jest niezależnym gremium eksperckim działającym na rzecz doskonalenia jakości kształcenia we wszystkich uczelniach publicznych i niepublicznych działających w polskim systemie szkolnictwa wyższego. PKA dokonuje ocen programowych i instytucjonalnych oraz przedstawia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego wyniki tych ocen, opinie w sprawie utworzenia uczelni oraz przyznania uczelni lub jej podstawowej jednostce organizacyjnej uprawnienia do prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia, opinie w sprawie przywrócenia zawieszonego uprawnienia do prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia, a także opinie w sprawie utworzenia przez uczelnię zagraniczną uczelni lub filii w Polsce.

Ponadto PKA wydaje opinie o jakości kształcenia w jednostkach ubiegających się o uprawnienia do nadawania stopni naukowych i w zakresie sztuki, a także formułuje opinie na temat projektów aktów prawnych dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki.

Poddanie się ocenie Polskiej Komisji Akredytacyjnej jest obligatoryjne. Wyniki dokonanych ocen, a także raporty zespołów oceniających i uchwały Prezydium Polskiej Komisji Akredytacyjnej, publikowane są na jej stronie internetowej.

Do 30 września 2011 r. nosiła nazwę Państwowa Komisja Akredytacyjna. Kompetencje PKA zostały rozszerzone ustawą z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym oraz nowelizacją ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki z dnia 18 marca 2011 r.

W latach 2002–2014 Polska Komisja Akredytacyjna przyznała 5363 ocen (w tym 147 ocen wyróżniających, 4427 pozytywnych, 601 warunkowych i 188 negatywnych) oraz zaopiniowała 6196 wniosków (w tym 3174 pozytywnie)^[2][3].

Ocena programowa dokonywana jest na kierunkach, poziomach i profilach studiów wyższych. W jej trakcie weryfikuje się jakość prowadzonego kształcenia oraz stopień spełnienia wymagań określonych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i przepisach wykonawczych, a także kompleksowość, funkcjonowanie i skuteczność wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia i mechanizmy jego doskonalenia.

Ocena instytucjonalna obejmuje ocenę działalności podstawowych jednostek organizacyjnych uczelni oraz ocenę jakości kształcenia na studiach doktoranckich i podyplomowych (jeśli takie są prowadzone), w tym związek strategii rozwoju jednostki ze strategią rozwoju uczelni, funkcjonowanie wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia, współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym i stopień umiędzynarodowienia.

Szczegółowe kryteria dokonywania ocen określone zostały w Statucie Polskiej Komisji Akredytacyjnej dostępnym na jej stronie internetowej^[4].

W ocenie programowej i instytucjonalnej stosowana jest taka sama skala ocen obejmująca ocenę wyróżniającą, pozytywną, warunkową i negatywną. Ocena wyróżniająca przyznawana jest na 8 lat, a ocena pozytywna na 6 lat (kolejna ocena może być przeprowadzona wcześniej, jeśli zaistnieją odpowiednie ku temu przesłanki). Uchwała o przyznaniu oceny warunkowej wskazuje termin dokonania następnej oceny (najczęściej w kolejnym roku akademickim). Negatywna ocena programowa zobowiązuje ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego do wydania decyzji o cofnięciu lub zawieszeniu uprawnienia do kształcenia na danym kierunku studiów i poziomie kształcenia, natomiast negatywna ocena przyznana w wyniku procedury oceny instytucjonalnej skutkuje powrotem do ocen programowych.

W kadencji 2024-2027 w skład Polskiej Komisji Akredytacyjnej wchodzą następujące zespoły^[5]:

• Zespół nauk humanistycznych, nauk o rodzinie i nauk teologicznych
• Zespół nauk inżynieryjno-technicznych
• Zespół nauk rolniczych i weterynaryjnych
• Zespół nauk medycznych i nauk o zdrowiu
• Zespół nauk ścisłych i przyrodniczych
• I Zespół nauk społecznych
• II Zespół nauk społecznych
• Zespół sztuki
• Zespół do spraw kształcenia nauczycieli
• Zespół odwoławczy

Organami Komisji są przewodniczący, wiceprzewodniczący, sekretarz oraz prezydium, skład którego tworzą przewodniczący, przewodniczący zespołów, przewodniczący Parlamentu Studentów RP, sekretarz oraz przedstawiciel organizacji pracodawców.

• Andrzej Jamiołkowski (2002–2004)
• Zbigniew Marciniak (2005–2007)
• Marek Rocki (2008–2015)
• Krzysztof Diks (2016–2021)^[6][7]
• Stanisław Wrzosek (2021–2023)
• Tadeusz Stanisławski (2023-2024)
• Janusz Uriasz (od 2024)