Problem roku 2000
Problem roku 2000 (ang. Year 2 Kilo, Y2K, millenium bug), w Polsce termin tłumaczony również jako: pluskwa milenijna, problem milenijny, ryzyko milenijne[1][2][3] – potencjalnie katastroficzne skutki, jakie miał z nastaniem roku 2000 wywołać przyjęty kilkadziesiąt lat wcześniej sposób zapisu daty w programach komputerowych[3].
Do lat 90. XX wieku dla zaoszczędzenia pamięci rok był zapisywany tylko dwiema ostatnimi cyframi, co nie pozwalało przechować informacji o stuleciu, np. rok 1901 był kodowany tak samo jak rok 2001[3][4]. Problem roku 2000 obejmował również programy nieuwzględniające, że rok 2000 jest rokiem przestępnym oraz programy, których mogły ulec awarii 9 września 1999 roku (9/9/99), ponieważ pierwsi programiści często używali serii dziewiątek do zaznaczenia końca programu[4].
W latach 90. XX wieku na całym świecie przeprowadzono analizy ryzyka, wymianę sprzętu i oprogramowania komputerowego oraz wdrożono plany naprawcze i awaryjne[1]. W grudniu 1998 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych zorganizowała międzynarodową konferencję dotyczącą problemu roku 2000. Zaległości w wdrażaniu zabezpieczeń minimalizujących potencjalne szkody wywołane pluskwą milenijną, odnotowywano m.in. w Stanach Zjednoczonych, krajach Unii Europejskiej oraz w krajach azjatyckich. Obawiano się, że problem będzie zauważalny w 1999 roku, podczas opracowywania prognoz na rok 2000[4]. Obawy wzbudzały ewentualne problemy w komputerach zamontowanych w samolotach, które mogłyby doprowadzić do wypadków lotniczych. Firmy komputerowe sprzedawały sprzęt i oprogramowanie, które miało być rzekomo odporne na problem roku 2000[3]. W Polsce tego typu działania w administracji publicznej przeprowadzono po opublikowaniu raportu Najwyższej Izby Kontroli z 1999 roku[3][5]. Według szacunków modernizacja sprzętu i oprogramowania na całym świecie kosztowała 300 miliardów dolarów amerykańskich[4].
Pluskwa milenijna doprowadziła do awarii systemów informacyjnych w niewielkiej skali. Awarie systemów i urządzeń odnotowywano w różnych miejscach na całym świecie. Problem odnotowano m.in. na stronie internetowej Obserwatorium Astronomicznego Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, gdzie po północy wyświetlono datę 1 stycznia 19100 roku. System rejestrujący dzieci urodzone w Danii zarejestrowało pierwsze dziecko urodzone w 2000 roku jako stulatka, zaś w Sheffield w Wielkiej Brytanii na skutek awarii oprogramowania ponad sto ciężarnych kobiet odebrało błędną informację, że ich ciąża rozwija się nieprawidłowo. Pluskwa doprowadziła również do czasowego zamknięcia giełdy w Pakistanie. W Starostwie Powiatowym w Żywcu odnotowano błąd w archiwizacji danych, wywołany pluskwą milenijną[6].
Od 1971 roku o ewentualnych skutkach pluskwy milenijnej ostrzegał publicznie amerykański informatyk Bob Bemer[7].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Janusz Zawiła-Niedźwiecki, Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w zapewnianiu ciągłości działania organizacji, Kraków–Warszawa: edu-Libri, 2013, s. 15, ISBN 978-83-63804-13-8.
- ↑ Tomasz Idziaszek, Bestiariusz informatyczny (4) [online], deltami.edu.pl, 2018 [dostęp 2025-10-18].
- ↑ a b c d e Marek Hołyński, Polska informatyka: zarys historii, Warszawa: Polskie Towarzystwo Informatyczne, 2019, s. 179–180, ISBN 978-83-95235-74-0 [dostęp 2024-07-07].
- ↑ a b c d Y2K bug [online], britannica.com [dostęp 2025-10-18] (ang.).
- ↑ Najwyższa Izba Kontroli Departament Administracji i Integracji Europejskiej, INFORMACJA o wynikach kontroli działań administracji publicznej w celu minimalizacji skutków tzw. „Problemu Roku 2000” dla funkcjonowania sfery publicznej w Polsce [online], 1999 [dostęp 2025-10-18].
- ↑ Olga Drenda, Apokalipsa, której nie było. Czego baliśmy się w sylwestra 1999? [online], drenda.gadzetomania.pl [dostęp 2025-10-18] [zarchiwizowane z adresu 2015-07-20].
- ↑ Computer pioneer Bob Bemer dies [online], nbcnews.com, 24 czerwca 2004 [dostęp 2025-10-18] (ang.).
