Publius Memmius Regulus (zm. 63 n.e.) – rzymski polityk i dowódca wojskowy z I w. n.e., consul suffectus w 31 n.e.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Publiusz Memmiusz Regulus[1] był konsulem uzupełniającym (consul suffectus) w 31 n.e. Brał wtedy czynny udział w pozbawieniu władzy Sejana. Na polecenie Kwintusa Sutoriusza Makrona prefekta wigilów (praefectus vigilum), którego cesarz Tyberiusz potajemnie wyznaczył na następcę Sejana na stanowisku prefekta gwardii pretoriańskiej, odczytał 18 października na posiedzeniu senatu jako jego przewodniczący list od Tyberiusza, który demaskował Sejana jako zdrajcę. Następnie wspólnie z dowódcą straży nocnej Publiuszem Grecyniuszem Lakonem oraz innymi urzędnikami aresztował Sejana[2][3].
Był namiestnikiem Mezji, Macedonii i Achai w latach 35-44 n.e.[4] Tak długi okres sprawowania urzędu może świadczyć o sprawnym wywiązywaniu się z obowiązków[5]. Otrzymał od Kaliguli polecenie rozebrania i przeniesienia posągu Zeusa z Olimpii[6][7][8][9] autorstwa Fidiasza. Został uhonorowany trzema inskrypcjami w Epidauros przez przedstawicieli rodziny Statilii: Tytusa Statiliusa Lamprisa i jego syna (IG IV² 1.665), którzy nadzorowali wzniesienie posągu Publiusza Memmiusza Regulusa[5][10]. Liczne inskrypcje honoryfikacyjne z dedykacjami z Epidauros, Koryntu i Olimpii świadczą o jego popularności wśród lokalnych społeczności Peloponezu[11]. Przyczynił się do nadania obywatelstwa szeregu przedstawicieli elit tego regionu, o czym świadczy liczne nomen Memmiuszy używane przez dostojników greckich[5][12][13]. Po 47 n.e., za czasów cesarza Klaudiusza, był prokonsulem Azji[1].
Memmiusz Regulus był członkiem kolegiów i stowarzyszeń kapłańskich: sodales Augustales (stowarzyszenie kapłanów ubóstwionego Augusta), septemviri epulonum i frates arvales[14].
Był mężem Lolli Pauliny, z którą musiał się rozwieść na rozkaz Kaliguli. Kaligula ożenił się z Lollią Pauliną ok. 38 n.e., ale szybko ją porzucił[15][16][17]. Prawdopodobnie był ojcem Gajusza Memmiusza Regulusa[18][19].
Memmiusz Regulus zmarł w 63 n.e.[20]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b PIR 1897 ↓, s. 364 (nr 342)
- ↑ Łuć 2010 ↓, s. 152.
- ↑ Kasjusz Dion ↓, Historia rzymska LVIII, 9-10.
- ↑ Pawlak 2011 ↓, s. 23 W 44 n.e. Achaja i Macedonia została przekazana senatowi (Swetoniusz, Żywoty cezarów, Boski Klaudiusz 25 (Swetoniusz 1987 ↓, s. 222); Kasjusz Dion ↓, Historia rzymska LX, 24).
- ↑ a b c Pawlak 2011 ↓, s. 46.
- ↑ Józef Flawiusz ↓, Dawne dzieje Izraela XIX, 1.
- ↑ Swetoniusz, Żywoty Cezarów, Gajusz Kaligula 22 (Swetoniusz 1987 ↓, s. 183).
- ↑ Swetoniusz, Żywoty Cezarów, Gajusz Kaligula 57 (Swetoniusz 1987 ↓, s. 201).
- ↑ Pawlak 2011 ↓, s. 45.
- ↑ Pawlak 2011 ↓, s. 279.
- ↑ IG IV² 1. 665, 667, 668, 669.
- ↑ Pawlak 2011 ↓, s. 188.
- ↑ Pawlak 2011 ↓, s. 206.
- ↑ Chow 1992 ↓, s. 54–55.
- ↑ Swetoniusz, Żywoty Cezarów, Gajusz Kaligula 25 (Swetoniusz 1987 ↓, s. 186). Swetoniusz błędnie nazywa go Gajuszem.
- ↑ Tacyt ↓, Roczniki XII, 23.
- ↑ Krawczuk 1986 ↓, s. 48–49.
- ↑ PIR 1897 ↓, s. 364 (nr 341)
- ↑ Pawlak 2011 ↓, s. 61.
- ↑ Tacyt ↓, Roczniki XIV 47.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Źródła
- Józef Flawiusz: Dawne dzieje Izraela. Tłumaczenie Zygmunt Kubiak, Jan Radożycki. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2001. ISBN 83-88794-46-9.
- Kasjusz Dion: Historia rzymska.
- Swetoniusz: Żywoty Cezarów. Przekład i wstęp Janina Niemirska-Pliszczyńska, przedmowa Józef Wolski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987. ISBN 83-04-01648-6.
- Tacyt: Dzieła. Tłumaczenie Seweryn Hammer. Warszawa: Czytelnik, 2004. ISBN 83-07-02993-7.
- Opracowania
- John K. Chow: Patronage and Power: A Study of Social Networks in Corinth. Sheffield: JSOT Press, 1992. ISBN 978-1-85075-370-4. (ang.).
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Warszawa: Iskry, 1986. ISBN 83-207-0994-6.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzowych Rzymu. Warszawa: Iskry, 2006. ISBN 83-244-0021-4.
- Ireneusz Adam Łuć: Excubiae principis. Geneza i zadania żołnierzy kohort pretoriańskich w starożytnym Rzymie. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010. ISBN 978-83-7177-628-1.
- Marcin Pawlak: Rzymski Peloponez: greckie elity polityczne wobec cesarstwa. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2011. ISBN 978-83-62261-30-7.
- Prosopographia Imperii Romani. Pod redakcją Hermanna Dessaua. T. II. Berlin: Georg Reimer, 1897. (łac.). Tekst na stronie archive.org. [dostęp 2014-02-05].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Inscriptiones Graecae (IG) na stronie The Packard Humanities Institute. [dostęp 2014-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-10)]. (ang.).
