Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…dlaczego woda laurowiśniowa (na zdjęciu) ma zapach gorzkich migdałów?

…który kot zamieszkuje skaliste rejony Andów?

…jakie były okoliczności śmierci Benigno Aquino Sr.?

…kto miał rzekomo powiedzieć głodującym: „jeśli są głodni, niech jedzą trawę”?

…skąd pochodziła pierwsza kobieta w rządzie państwa w Afryce Zachodniej i Afryce Subsaharyjskiej?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • mistrzostwa świata w piłce siatkowej kobiet • US Open 2025

Giorgio Armani

• Ponad 1400 osób zginęło, a ponad 3000 zostało rannych wskutek trzęsienia ziemi w Kunarze na wschodzie Afganistanu (31 sierpnia)
• Paetongtarn Shinawatra została usunięta przez Trybunał Konstytucyjny z urzędu premiera Tajlandii (29 sierpnia)
• Na podstawie zdjęć z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba dokonano odkrycia S/2025 U 1, nowego księżyca Urana o średnicy od 8 do 10 km (19 sierpnia)

Zmarli: Giorgio Armani (na zdjęciu) • Andrij Parubij • Park Sung-soo • Rainer Weiss • Reza Suchtesaraji • Emam Ali Habibi • Stanisław Sojka • Józef Kowalczyk • Marcel Łoziński • Paolo Angioni • Niilo Halonen

Rocznice

6 września: imieniny obchodzą m.in.: Bogdana, Eugeniusz i Ewa
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Jane Addams

litografia: Zjednoczenie Bułgarii

• 1345 – w Pyzdrach zawarto rozejm kończący działania zbrojne w trakcie wojny polsko-czeskiej: Polska sprzymierzona z księstwem świdnickim oraz Czechy pozostały przy dotychczasowych zdobyczach
• 1860 – urodziła się amerykańska socjolog i dziennikarka Jane Addams (na fotografii), działaczka na rzecz praw kobiet, Murzynów i emigrantów w Stanach Zjednoczonych, pacyfistka, założycielka Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności, laureatka Pokojowej Nagrody Nobla
• 1880 – zmarł niemiecki architekt Edwin Oppler, przedstawiciel historyzmu, tworzył głównie w stylu neogotyckim oraz neoromańskim
• 1885 – wojska Księstwa Bułgarii zajęły Rumelię Wschodnią; nastąpiło zjednoczenie dwóch krajów bułgarskich (ilustracja: alegoryczny obraz Księstwa Bułgarii /w środku/ połączonego z Rumelią Wschodnią /po prawej/)
• 1925 – urodził się włoski pisarz i reżyser teatralny Andrea Camilleri, autor cyklu poczytnych powieści kryminalnych z komisarzem Montalbano
• 1955 – w Stambule wybuchły dwudniowe zamieszki skierowane przeciw mniejszości greckiej, w których zginęło kilkanaście osób
• 2000 – zmarł najwybitniejszy polski wioślarz okresu międzywojennego Roger Verey, siedmiokrotny medalista mistrzostw Europy, wielokrotny mistrz Polski, brązowy medalista olimpijski
  
  5 września • Kalendarium dzień po dniu • 7 września

Artykuł na medal

Luke Cage – amerykański dramatyczny serial superbohaterski z lat 2016–2018 na podstawie komiksów o postaci o tym samym imieniu wydawnictwa Marvel Comics. Twórcą i showrunnerem serialu był Cheo Hodari Coker. Luke Cage został wyprodukowany przez ABC Studios oraz Marvel Television oraz jest częścią franczyzy Filmowego Uniwersum Marvela. Tytułową rolę zagrał Mike Colter, a obok niego w głównych rolach wystąpili: Mahershala Ali, Simone Missick oraz Rosario Dawson. Główny bohater, Luke Cage, w trakcie nieudanego eksperymentu zyskał nadzwyczajną siłę i niezniszczalną skórę. Stał się zbiegiem, który w pierwszym sezonie próbuje odbudować swoje życie w Harlemie, jednak musi się zmierzyć ze swoją przeszłością i stanąć do walki o swoje miasto. Pierwszy sezon Luke Cage, zamówiony w listopadzie 2013 roku, zadebiutował 30 września 2016 roku w serwisie Netflix. Serial spotkał się z pozytywną reakcją krytyków, a ponadto został nagrodzony w 2017 roku Saturnem za najlepszy serial w nowych mediach i otrzymał nagrodę Emmy. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Gotska Sandön – wyspa na Morzu Bałtyckim w prowincji Gotland, w Szwecji. Wyspa jest bardzo odizolowana, położona 38 km na północ od wyspy Fårö, kolejnej wyspy na północ od Gotlandii. Stanowi wynurzoną część długiego grzbietu łączącego ją z Gotlandią, utworzonego przez moreny pochodzące z ostatniego zlodowacenia. Na wybrzeżu Gotska Sandön dominują plaże oraz wydmy, podczas gdy w głębi lądu rozciąga się rozległy las sosnowy usiany kilkoma wydmami, tworzącymi nieliczne wzniesienia wyspy, z najwyższym osiągającym wysokość 42 m n.p.m. Stosunkowo suchy klimat i piaszczysta gleba przyczyniają się do rozwoju charakterystycznej, dość ubogiej gatunkowo flory, z wyjątkiem nielicznych, wilgotnych zagłębień, oraz niezbyt zróżnicowanej fauny, z wyjątkiem wielu rzadkich owadów, ptaków morskich oraz fokowatych na wybrzeżu. Czytaj więcej…