| |
 rotmistrz
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 stycznia 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca szwadronu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
   
| |
Stanisław Kazimierz Krahelski (ur. 11 stycznia 1899 w majątku Ułasowszczyzna, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – rotmistrz Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 11 stycznia 1899 w majątku Ułasowszczyzna, w gminie Międzyrzecz (powiat wołkowyski), w rodzinie Mieczysława i Antoniny z Korczyców[1]. Był młodszym bratem Piotra (1894–1940), podporucznika rezerwy, zamordowanego w Katyniu.
Od 1917 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej[1]. W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego i został przydzielony do 1 pułku ułanów krechowieckich. Ukończył Szkołę Podchorążych w Warszawie[1].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 sierpnia 1922 w korpusie oficerów jazdy. W 1923 służył w 1 pułku ułanów w Augustowie[2][3][4]. W pułku pełnił obowiązki dowódcy plutonu, później dowódcy szwadronu. W marcu 1930 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, do Brygady KOP „Wołyń”[5][6][7][1]. 27 czerwca 1935 awansował na rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 10. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[8]. Od 1937 był instruktorem w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy[1]. 2 lipca 1938 został przeniesiony do dywizjonu rozpoznawczego 10 Brygady Kawalerii w Rzeszowie na stanowisko adiutanta. W grudniu tego roku został przesunięty na stanowisko dowódcy szwadronu strzeleckiego[9]. Na czele tego pododdziału walczył w kampanii wrześniowej 1939. Po agresji ZSRR na Polskę w czasie walk dostał się do niewoli sowieckiej i przewieziono go do obozu w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1][10], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[11]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 1712[1].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień majora[12][13][14]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[15][16][17].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 12180[10] „za udział w kampanii wrześniowej"
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[8]
- Srebrny Krzyż Zasługi (14 października 1934)[18][8]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 258.
- ↑ Rocznik oficerski 1923, s. 601. 690.
- ↑ Rocznik oficerski, s. 543, 612.
- ↑ Rocznik oficerski 1928, s. 290, 361.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 8 z 31 marca 1930 r., s. 118.
- ↑ Rocznik oficerski 1932, s. 160, 911.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930, s. 96.
- ↑ a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 136.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 718.
- ↑ a b Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 153.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 68 [dostęp 2024-10-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 238, poz. 297 „za zasługi w służbie ochrony pogranicza”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
