Stożek Morse’a

Ten artykuł od 2013-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wiertła kręte różnych wielkości: przykład zastosowania stożka Morse’a o rozmiarach 1, 2, 3 i 4 (MT1, MT2, MT3, MT4)

Stożek Morse’a – stożek służący do osadzania narzędzi (wiertła, rozwiertaki itp.) we wrzecionach obrabiarek. Stożek Morse’a ma właściwości samohamowne. Płetwa służy do wybijania narzędzia z wrzeciona. Moment przenoszony jest dzięki sile tarcia powstającej na styku powierzchni stożkowej narzędzia i tulei wrzeciona.

Historia

Stożek Morse’a został wymyślony przez Stephena A. Morse’a w połowie lat 60. XIX w. Przyjęty jako standard przez liczne organizacje, w tym z Międzynarodową Organizacją Normalizacyjną (ISO) ISO 296 i Niemiecki Instytut Normalizacyjny (DIN) jak DIN 228-1.

Rozmiary i oznaczenia

Stożek Morse’a występuje w ośmiu rozmiarach oznaczanych cyframi od 0 do 7. Poszczególne stożki oznacza się jako: MTX (z ang: Morse Taper) lub MKX (z niem: Morsekegel) gdzie X oznacza rozmiar stożka (np. Stożek Morse’a o rozmiarze 5 oznaczymy jako MT5).

Wymiary stożka Morse’a (mm)
Rozmiar	Zbieżność	A	B (max)	C (max)	D (max)	E (max)	F	G	H	J	K
0	19.212:1	9.045	56.5	59.5	10.5	6	4	1	3	3.9	1° 29' 27"
1	20.047:1	12.065	62	65.5	13.5	8.7	5	1.2	3.5	5.2	1° 25' 43"
2	20.020:1	17.780	75	80	16	13.5	6	1.6	5	6.3	1° 25' 50"
3	19.922:1	23.825	94	99	20	18.5	7	2	5	7.9	1° 26' 16"
4	19.254:1	31.267	117.5	124	24	24.5	8	2.5	6.5	11.9	1° 29' 15"
5	19.002:1	44.399	149.5	156	29	35.7	10	3	6.5	15.9	1° 30' 26"
6	19.180:1	63.348	210	218	40	51	13	4	8	19	1° 29' 36"
7	19.231:1	83.058	285.75	294.1	34.9	–	–	19.05	–	19	1° 29' 22"