Upanajana – ceremonia hinduistyczna, jedna z najważniejszych w życiu hindusa, podczas której chłopcu z warny braminów (dawniej też kszatrijów i wajśjów) po raz pierwszy zakłada się świętą nić bramińską upawita. Tradycyjnie daje ona prawa do uczestniczenia w obrzędach hinduistycznych, przysłuchiwania się recytacjom świętych pism hinduizmu (szczególnie Wed) i rozpoczęcia nauki w gurukuli [1]. Chłopiec nie posiadający upawity, tradycyjnie jest uważany za śudrę i może spotkać się z odmową przyjęcia przez guru do gurukuli. Ceremonia ma miejsce w wieku 7-10 lat i przysługuje jedynie męskim potomkom z warny bramińskiej. Ceremonia upanajana kończy okres, gdy młodzieniec spożywał posiłki wraz z matką i odtąd powinien jeść wyłącznie w towarzystwie mężczyzn[2].
Upanajana kobiet
[edytuj | edytuj kod]Atharwaweda zaświadcza o upanajanie odnoszącej się do kobiet[3]. Możliwe też, że przed 500 rokiem p.n.e., większość kobiet przechodziła jakąś formę uproszczonej upanajany krótko przed ceremonią ślubną[4].
Nazewnictwo indyjskie
[edytuj | edytuj kod]| # | Język | Nazwa ceremonii | Nazwa świętej nici |
|---|---|---|---|
| 1 | sanskryt | Upanajanam | Yajñopavītam |
| 2 | malajalam | Upanayanam | IAST: Pūnūl |
| 3 | tamilski | Poonal | IAST: Pūnūl |
| 4 | telugu | Odugu | Jandhyamu |
| 5 | kannada | Munji | Janivaara |
| 6 | hindi | Janeu | Janeu |
| 7 | marathi | Munja | Jaanva |
| 8 | konkani | Munji | Jannuvey |
| 9 | bengali | Poita | Poita |
| 10 | orija | Brata Ghara | Poita |
| 11 | nepali | Bratabandha | Janai |
| 12 | kaszmiri | Mekhal | Yonya |
| 13 | asamski | Lagundeoni | Lagun |
| 14 | tulu | Upanayana | Janivaara |
| 15 | gudżarati | Yagnopavit | Janoi |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Okres wedyjski:kosmogonie. W: Piotr Balcerowicz: Historia klasycznej filozofii indyjskiej. Część pierwsza: początki, nurty analityczne i filozofia przyrody. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2003, s. 42, seria: Świat Orientu. ISBN 83-88938-55-X.
- ↑ Upanajana – rytuał inicjacji. W: Monika Tworuschka, Udo Tworuschka: Religie świata. Michał Dobrzański (tł.), Grzegorz Polak (uzup.). Wyd. 1. T. V: Hinduizm. Warszawa: Agora SA, 2009, s. 45, seria: Biblioteka Gazety Wyborczej. ISBN 978-83-7552-558-8.
- ↑ AV 2.5.18
- ↑ Kobiece role religijne i kobiece strategie rytualizacyjne. W: Małgorzata Sacha: Ginefobia: lęk przed kobietą w dyskursie antropologicznym i psychoanalitycznym. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011, s. 145. ISBN 978-83-233-3226-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 329. ISBN 83-7132-370-0.
