 Uredinia na liściu traw | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Uromyces dactylidis |
| Nazwa systematyczna | |
| Uromyces dactylidis G.H. Otth Mitt. naturf. Ges. Bern 469-496: 85 (1861) | |
Uromyces dactylidis G.H. Otth – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Pasożyt roślin z rodzaju jaskier, grzebienica (Cynosurus) i kupkówka[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Uromyces, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Morfologia i rozwój
[edytuj | edytuj kod]Rdza dwudomowa, tzn. że jej cykl życiowy odbywa się na dwóch żywicielach. Rdza pełnocyklowa, wytwarzająca wszystkie typowe dla rdzowców rodzaje owocników i zarodników. Spermogonia i ecja powstają na jaskrach (żywiciel ecjalny), uredinia i telia na niektórych gatunkach roślin z rodziny wiechlinowatych (żywiciele telialni)[2].
Ecidia powstają głównie na dolnej stronie liści. Żółtobrązowe uredinia mają długość 0,2–2 mm i powstają na górnej powierzchni liści. Brak parafiz. Lśniące telia o długości 0,2–1 mm i barwie od brązowoczarnej do czarnej powstają na dolnej powierzchni liści, pod naskórkiem. Zawierają liczne, brązowe i sklejone parafizy. Początkowo telia powstają od czasu do czasu w starszych skupiskach urediów, później powstają już tylko telia[4].
Hialinowe i brodawkowane ecjospory mają rozmiar 18–24 × 10–18 μm. Urediniospory są złotobrązowe, jajowate, mają drobne kolce i 7–9 por rostkowych, rozproszonych i wyraźnie widocznych, ponieważ są zamknięte pokrywkami. Zarodniki mierzą 25–30 × 20–24 μm. Teliospory są jednokomórkowe, mają kształt gruszki i gładką powierzchnię. Są wielkości 22–30 × 16–20 mikronów i często mają uderzająco długi trzonek.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Na półkuli północnej Uromyces dactylidis jest szeroko rozprzestrzeniony. Na półkuli południowej znane jest jego występowanie tylko na Nowej Zelandii[5].
Żywiciele ecjalni: różne gatunki jaskrów (Ranunculus): Ranunculus aconitifolius, Ranunculus acris, Ranunculus alpestris, Ranunculus amplexicaulis, Ranunculus auricomus, Ranunculus bulbosus & subsp. aleae, Ranunculus bullatus, Ranunculus carpaticus, Ranunculus cassubicus, Ranunculus flammula, Ranunculus glaber, Ranunculus glacialis, Ranunculus illyricus, Ranunculus lanuginosus, Ranunculus lingua, Ranunculus macrophyllus, Ranunculus montanus, Ranunculus paludosus, Ranunculus platanifolius, Ranunculus polyanthemos & subsp. nemorosus, Ranunculus psilostachys, Ranunculus pyrenaeus & subsp. angustifolius, Ranunculus repens, Ranunculus reptans, Ranunculus sardous, Ranunculus sceleratus[2].
Żywiciele telialni: niektóre gatunki traw: Cynosurus cristatus, Cynosurus echinatus, Cynosurus elegans, Dactylis glomerata & subps. hispanica + juncinella[2].
W Polsce notowany na Dactylis glomerata, D. polygama i Ranunculus lanuginosus[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2018-04-01]. (ang.).
- ↑ a b c d Plants parasites of Europe [online] [dostęp 2018-04-01] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2018-04-01] (ang.).
- ↑ Pflanzenkrankheite. ''Uromyces dactylidis'' G.H. Otth [online] [dostęp 2018-04-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-03] (ang.).
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-04-01].
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
