Walenty Wójcik (ur. 9 września 1914 w Byszówce, zm. 22 listopada 1990 w Sandomierzu) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk prawnych, biskup pomocniczy sandomierski w latach 1961–1990 (od 1981 biskup pomocniczy sandomiersko-radomski^[1]).

Urodził się 9 września 1914 w Byszówce^[2] w rodzinie Waleriana i Franciszki z Osuchów^[3]. W latach 1926–1931 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Męskiego w Sandomierzu, w 1931 przeniósł się do Gimnazjum Biskupiego w Sandomierzu, gdzie w 1934 złożył egzamin dojrzałości^[2],. Następnie w latach 1934–1939 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu^[2], w ich trakcie pełnił funkcję dziekana alumnatu^[3]. 11 czerwca 1939 został wyświęcony na prezbitera^[2] w Sandomierzu^[4] przez biskupa Jana Kantego Lorka^[2], administratora apostolskiego diecezji sandomierskiej^[5]. Inkardynowany został do diecezji sandomierskiej^[6]. Studia w zakresie historii Kościoła na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego^[2] uniemożliwił wybuch wojny^[7]. Od 1946^[7] studiował na Wydziale Prawa Kanoniczego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w tym samym roku uzyskał magisterium^[2], a w 1948 doktorat z nauk prawnych na podstawie dysertacji Prawo celibatu w Polsce średniowiecznej. Wprowadzenie i rozwój historyczny^[8]. Tamże w 1961 habilitował się^[2] po przedłożeniu rozprawy Rozwój pomocy świeckiej dla Kościoła w Polsce do roku 1565 (stopień zatwierdzony przez władze państwowe w 1970)^[8]. W 1972 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1979 profesorem zwyczajnym^[2] nauk prawnych^[9].

Pracował jako wikariusz w parafiach: Świętych Piotra i Pawła w Bidzinach w latach 1939–1940 (pełnił posługę duszpasterską w wakującej sąsiedniej parafii Przemienia Pańskiego w Przybysławicach)^[2], św. Józefa w Skarżysku-Kamiennej w 1940^[3], św. Ludwika w Bliżynie w latach 1940–1944 (był administratorem parafii i prefektem w szkołach powszechnej i zawodowej)^[2] oraz Najświętszego Serca Jezusowego w Skarżysku-Kamiennej^[3] w latach 1944–1945^[2]. W sandomierskim sądzie biskupim był zatrudniony początkowo na stanowisku notariusza, a następnie również sędziego prosynodalnego^[2].

Od 1948 był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu, gdzie prowadził zajęcia z prawa kanonicznego, prawa wyznaniowego, patrologii, metodyki pracy naukowej, wstępu do nauk prawnych i publicznego prawa kościelnego, a także zajmował stanowiska prefekta i kierownika biblioteki^[2]. W latach 1959–1984 był pracownikiem naukowym Wydziału Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, od 1970 pełnił funkcję kierownika Katedry Historii Źródeł Kościelnego Prawa Polskiego^[8]. Należał do Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego^[2]. Zajmował się historią ustawodawstwa kościelnego i instytucji kościelnych w Polsce i w Kościele powszechnym oraz współczesną posoborową reformą prawa kanonicznego. Ceniony za badania w zakresie ustawodawstwa synodalnego w Polsce. W jego dorobku znajduje się ponad 300 publikacji^[8]. W latach 1956–1961 wchodził w skład komitetu redakcyjnego „Roczników Teologiczno-Kanonicznych”, a w latach 1980–1989 „Studiów Sandomierskich”^[10].

26 października 1960 papież Jan XXIII^[11] mianował go biskupem pomocniczym diecezji sandomierskiej ze stolicą tytularną Baris in Hellesponto^[2]. Święcenia biskupie otrzymał 2 lutego 1961 w bazylice katedralnej Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu. Konsekrował go biskup diecezjalny sandomierski Jan Kanty Lorek, w asyście biskupa diecezjalnego lubelskiego Piotra Kałwy i biskupa Franciszka Jopa, delegata prymasa Polski z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego w Opolu^[2]. Na swoją dewizę biskupią wybrał słowa „Fides inflammata caritate” (Wiara rozpłomieniona miłością)^[12]. W latach 1961–1990 piastował urząd wikariusza generalnego diecezji. Był przewodniczącym diecezjalnej komisji ds. śpiewu i muzyki kościelnej, pełnił funkcję egzaminatora prosynodalnego, należał do kolegium konsultorów, rady kapłańskiej i rady duszpasterskiej. W 1966 został ustanowiony kanonikiem gremialnym sandomierskiej kapituły katedralnej (w 1970 został jej scholastykiem, w 1973 archidiakonem, a w 1977 dziekanem). Po śmierci biskupa Piotra Gołębiowskiego, od 3 listopada 1980 do 1 kwietnia 1981, zarządzał diecezją jako wikariusz kapitulny^[2].

W Konferencji Episkopatu Polski uczestniczył w pracach Komisji Prawnej, Rady Naukowej i Komisji ds. Rewizji Kodeksu Prawa Kanonicznego. W 1967 został konsultorem Papieskiej Komisji ds. Rewizji Kodeksu Prawa Kanonicznego. W 1962 i 1963 brał udział w I i II sesji soboru watykańskiego II^[2].

Był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego sandomierskiego Stanisława Sygneta (1976)^[6].

Zmarł 22 listopada 1990 w Sandomierzu. 24 listopada 1990 został pochowany w podziemiach katedry sandomierskiej^[2].

• Nota biograficzna Walentego Wójcika na stronie diecezji sandomierskiej. [dostęp 2019-02-02].
• Walenty Wójcik [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-12-26]  (ang.).