• 
  Park Pamięci Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu
• 
  Mieszkańcy Oświęcimia, 1939 rok
• 
  Galeria Pamięć w Muzeum Żydowskim w Oświęcimiu

Serdecznie zapraszamy do korzystania z haseł i multimediów dotyczących historii przedwojennego Oświęcimia, społeczności i kultury żydowskiej przed wojną, zbiorów Muzeum Żydowskiego Oshpitzin i działań współczesnych Oświęcimian na rzecz dobrej przyszłości.

Nasz zespół rozwija, tłumaczy i ilustruje hasła Wikipedii na te tematy. Wśród nowych haseł są wykopaliska archeologiczne na terenie Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu, biogramy dotąd szerzej nieznanych osób zasłużonych dla historii miasta (m.in. księdza Jana Skarbka, pisarza Henryka Schoenkera, malarki Tovy Berlinski), a także miejsca na mapie współczesnego Oświęcimia (na przykład, Park Pamięci Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu).

Projekt realizuje Centrum Żydowskie w Oświęcimiu oraz wolontariusze. Misją Centrum jest zachowanie pamięci o społeczności żydowskiej miasta Oświęcimia oraz edukacja o zagrożeniach płynących z antysemityzmu, rasizmu, innych uprzedzeń i nietolerancji. Centrum prowadzi Muzeum Żydowskie, opiekuje się jedyną zachowaną w mieście Synagogą oraz domem ostatniego żydowskiego mieszkańca Oświęcimia Szymona Klugera.

Elementem projektu jest wprowadzenie zainteresowanych do świadomego korzystania oraz współtworzenia Wikipedii – globalnej encyklopedii. Naszym celem jest uzupełnienie haseł na temat żydowskiej społeczności dawnego Oświęcimia, zabytków i dzieł sztuki zachowanych do dziś. Serdecznie zapraszamy wszystkich redaktorów Wikipedii, badaczy i inne zainteresowane osoby do współpracy!

Chcemy, aby zbiory Muzeum Żydowskiego były dostępne dla użytkowników Wikipedii z całego świata.

W pierwszej edycji projektu zespół uzupełnił Wikipedię o blisko 80 haseł i tłumaczeń. Pełną listę haseł już utworzonych (lub, w niektórych przypadkach, znacząco rozszerzonych) przez zespół, i dostępnych w Wikipedii, znajdziecie w specjalnie przygotowanej tabeli. Artykuły dotyczą czterech obszarów tematycznych:

• Zbiory Muzeum Żydowskiego i powiązane treści związane z historią, kulturą, architekturą,
• Społeczność Oświęcimia przed 1939 rokiem i powiązane hasła biograficzne,
• Miejsca na mapie współczesnego Oświęcimia związane z wielokulturową historią miasta,
• Skarby Wielkiej Synagogi oraz badania archeologiczne prowadzone w 2004 roku.

Utworzone i rozszerzone hasła:

Dążymy do tego, aby wiedza o kulturowej przeszłości Oświęcimia i regionu była łatwiej dostępna dla wszystkich. Rozwijając treści związane z historią Oświęcimia i przedwojennej społeczności jego mieszkańcow mamy nadzieję stworzyć miejsce w sieci, w którym wiedza o społeczności i kulturze Oszpicina będzie dalej badana i zbierana. Dla wszystkich zainteresowanych tą tematyką hasło Wikipedii to tylko punkt wyjścia do zdobywania dodatkowych informacji – dzięki linkom i przypisom bibliograficznym można przejść do dalszych treści. W pierwszej edycji projektu nasz zespół dodał do haseł ponad 250 przypisów.

Wikipedia, zawarte w niej hasła, a także sam wikiprojekt, są żywymi dokumentami, które z czasem będą dalej rozwijane, edytowane, wzbogacane o dokładniejsze treści lub dalsze multimedia. Dlatego zapraszamy wszystkich zainteresowanych do udziału.

Kolekcja fotografii, dokumentów i zdjęć eksponatów z kolekcji Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu została udostępniona w bibliotece multimediów Wikimedia Commons. Zachowane fotografie portretowe i zdjęcia grupowe posłużyły do zilustrowania szeregu haseł biograficznych. Z kolei fotografie obiektów z kolekcji muzeum są wykorzystywane w różnorodnych hasłach o tematyce historycznej, a także wielu istniejących już artykułach Wikipedii o kulturze i historii.

Wszystkie udostępnione multimedia – fotografie, dokumenty, audiodeskrypcje – są dostępne do ponownego wykorzystania, nie tylko w hasłach Wikipedii, ale również do pobrania i dalszego wykorzystania przez wszystkich użytkowników Internetu. Większość udostępnionych multimediów należy do domeny publicznej, a wybrane zdjęcia wykonane współcześnie zostały udostępnione na wolnej licencji CC BY-SA.

Multimedia oznaczone jako domena publiczna i te na wolnej licencji mogą być wykorzystywane przez wszystkich zainteresowanych – naukowców i badaczy, dziennikarzy, nauczycieli, blogerów, twórców aplikacji czy artystów. Ilustracje udostepnione w Commons wolno zgodnie z prawem wykorzystywać w publikacjach internetowych, w książkach i pracach naukowych, do tworzenia scenariuszy lekcji, kolaży, projektów koszulek czy gadżetów z graficznymi nadrukami i w innych twórczych celach.

Wszystkie ilustracje można znaleźć w kategorii plików z Muzeum Żydowskiego w Wikimedia Commons.

W listopadzie 2021 roku Centrum rozpoczęło udostępnianie w Wikimedia Commons fotografii i zdigitalizowanych zbiorów. Do lutego 2022 roku zilustrowano nimi ponad 70 haseł w 7 wersjach językowych encyklopedii. Ilustrują one nie tylko hasła bezpośrednio związane z projektem, ale także liczne artykuły związane z kulturą i obyczajowością żydowską oraz historią Żydów w Polsce, na przykład: Koszerność, Pesach, Gabaj, Oświęcim, Krzyż Oświęcimski (pl); Tallit, Kippah, Passover, Siddur, History of the Jews in Poland (en) i wiele innych. Hasła zawierające ilustracje z kolekcji Muzeum Żydowskiego są wyświetlane ponad 250 000 razy w miesiącu przez czytelników Wikipedii.

• 
  Część zebranych eksponatów
• 
  Skarb oświęcimski - odkrycie skarbu
• 
  Rekonstrukcja tablicy Sziwiti

Współpracujemy z badaczami zajmujacymi się żydowską historią i kulturą. Oprócz cyfrowych zbiorów Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu, do powszechnego wykorzystania udostepniliśmy fotografie wykonane podczas wykopalisk archeologicznych z 2004 roku, podczas których odkryto skarb oświęcimski – zachowane zabytki ze zniszczonej Wielkiej Synagogi w Oświęcimiu. Unikalne zdjęcia dokumentujące badania archeologiczne udostępnił dr Jacek Proszyk, historyk zajmujący się historią i kulturą polskich Żydów.

Zobacz zdjęcia z wykopalisk →

W projekcie brali udział studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Łódzkiego i Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, a także stażyści i pracownicy Oshpitzin – Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu. Opiekę merytoryczną nad projektem objął dr Artur Szyndler, kustosz Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu, a koordynatorką projektu w Wikipedii jest Marta Malina Moraczewska.

Projekt zrealizowali wikipedyści: Eduardschnack, Joystick, Kam691 (Kamil Gut), Lithemno (Lilia Vostrikova, Theresa Hodomszky, Emma Wurffel, Noah Schleinzer), Marta Malina Moraczewska, Michalina Poręba, Patrycja Jabłońska, Stanisław Rogulski.

Koordynacja działań: Marta Malina Moraczewska

Opiekun merytoryczny: dr Artur Szyndler

Email: cyfrowedziedzictwo@gmail.com