Na prawo od Kopy nad Krzyżnem w centralnej części zdjęcia kolejno Ptak, Wyżnia Przełączka pod Ptakiem, Mała Buczynowa Turnia | |
Państwo | |
---|---|
Wysokość |
ok. 2125 m n.p.m. |
Pasmo | |
Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Karpat | |
Położenie na mapie Tatr | |
49°13′40,4″N 20°02′41,9″E/49,227889 20,044972 |
Wyżnia Przełączka pod Ptakiem (niem. Kleine Buchentalscharte, Westliche Vogelscharte, słow. Malá bučinová štrbina, węg. Nyugati-Madár-csorba[1]) – położona na wysokości ok. 2125 m przełęcz w długiej wschodniej grani Świnicy w polskich Tatrach Wysokich, w grupie Buczynowych Turni, pomiędzy Małą Buczynową Turnią a Ptakiem[2].
Przełączka przez długi czas nie miała nazwy ani wśród miejscowych pasterzy, ani pierwszych turystów. W przewodniku W.H. Paryskiego pojawiła się pod nazwą Mała Buczynowa Przełączka i od tej polskiej nazwy pochodzą nazwy przełączki w języku słowackim, węgierskim i niemieckim[3][4]. Władysław Cywiński w 18. tomie swojego szczegółowego przewodnika Tatry zwrócił uwagę na jej błędność. Nieprawidłowe jest zarówno podwójne zdrobnienie, jak i wiązanie tego obiektu z Dolinką Buczynową – przełączka nie znajduje się nad nią, lecz bezpośrednio nad Doliną Roztoki. Cywiński wprowadził więc nazwę Wyżnia Przełączka pod Ptakiem, wybraną spośród czterech propozycji po konsultacjach z ekspertami[2].
W południowym kierunku opada z niej płytka i trawiasta depresja do jednej z odnóg Żlebu pod Krzyżnem, na północ, do Pańszczycy schodzi z niej stromy żleb przecięty trzema progami. Przełęcz jest łatwiej dostępna od strony Doliny Roztoki albo z grani. Dla turystów jest niedostępna (szlak Orlej Perci prowadzi zboczem, ok. 30 m poniżej przełęczy[2]).
Pierwsze odnotowane wejścia:
- latem – Roman Kordys, 5 lipca 1908 r.[2],
- żlebem latem – Kazimierz Piotrowski, Mieczysław Świerz, 14 lipca 1920 r.,
- żlebem zimą – Jerzy Mitkiewicz, Stanisław Szpil, 22 kwietnia 1946 r.[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2019-01-04].
- ↑ a b c d Władysław Cywiński, Granaty, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2013, ISBN 978-83-7104-046-7 .
- ↑ a b Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Granacka Przełęcz – Wołoszyn, t. 3, Warszawa: Sklep Podróżnika, 1992 .
- ↑ Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1 .