Zdzisław Marian Adamczewski (ur. 29 listopada 1931 w Swędowie, zm. 15 sierpnia 2018 w Warszawie[1][2][3]) – polski geodeta, prof. zw. dr hab. Politechniki Warszawskiej o specjalności geodezja gospodarcza, geodezyjne urządzenia rolne, informatyka geodezyjna, geodynamika, modelowanie matematyczne oraz szacowanie nieruchomości[4]. Twórca polskiej szkoły nieliniowego rachunku wyrównawczego oraz badacz trzęsień ziemi i autor technologii numerycznej ustalania tzw. dni sejsmicznych[5][6].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Daniela i Rozalii[7]. Zdzisław Adamczewski był absolwentem Państwowego Liceum Mierniczego w Łodzi (dyplom technika geodety uzyskał w 1951 roku). Studiował w latach 1951–1956 na Wydziale Geodezyjnym Politechniki Warszawskiej. W 1956 roku uzyskał dyplom magistra inżyniera. Podczas studiów, 1 kwietnia 1954 roku został nauczycielem akademickim na Wydziale Geodezji i Kartografii PW[1][5]. Od roku 1957 był działaczem NOT[4]. W 1960 roku uzyskał uprawnienia zawodowe. Doktorat obronił w 1964, a habilitację w 1971 roku. W 1965 roku otrzymał stypendium rządu Królowej Juliany Holenderskiej na Uniwersytecie Technicznym w Delfcie, gdzie odbył półroczny staż naukowy[1][5][8]. W PW przeszedł kolejne stanowiska: od zastępcy asystenta do profesora nauk technicznych[1][5], które otrzymał w 1979 roku w zakresie nauk geograficznych[4]. W latach 1970–1973 był dziekanem wydziału Politechniki Warszawskiej, a w latach 1973–1980 prorektorem tejże uczelni[1][5][4]. W latach 1973–1974 był kierownikiem projektu i współautorem Systemu Informacji Przestrzennej „Teren” (podsystemu Państwowego Systemu Informatycznego), a w 1977 roku kierownikiem i współautorem projektu sieci geodezyjnej Afryki (przyjętego do realizacji przez ONZ i częściowo zrealizowanego przez Stany Zjednoczone, Francję, Wielką Brytanię i Polskę)[1][5].
Od 29 października 1980 do 31 grudnia 1987 roku był podsekretarzem stanu – prezesem Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii[5], jednocześnie od października 1980 do lipca 1983 podsekretarzem stanu w Ministerstwie Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. Wieloletni działacz Polskiej Zjednoczonej Partia Robotniczej, w latach 70. członek egzekutywy i sekretarz Komitetu Zakładowego PZPR na Politechnice Warszawskiej[7]. W latach 1974–1980 był wiceprzewodniczącym, a w latach 1980–1983 przewodniczącym Stowarzyszenia Geodetów Polskich[1][4]. Był członkiem honorowym Stowarzyszenia (od 2007)[1][5]. Od roku 2000 do 2006 był przewodniczącym Komitetu Naukowo-Technicznego ds. Doskonalenia Kadr Federacji NOT[8], a od 1991 roku redaktorem działowym Przeglądu Geodezyjnego[5]. W latach 2001–2003 był doradcą Głównego Geodety Kraju[8].
W 1990 roku sformułował, na podstawie studiów topografii powierzchni Ziemi oraz rozkładu w czasie kataklizmów sejsmicznych, prawo rotacji sejsmicznej (pozwalające dokonywać predykcji długoterminowej tych kataklizmów oraz w znacznym stopniu wyjaśniające zjawisko El Nino). Opracował technologię numeryczną ustalania tzw. dni sejsmicznych[1][5]. Był członkiem Komitetu Geodezji Polskiej Akademii Nauk[1][4], promotorem 13 doktorów[5], z czego 5 zostało profesorami[8]. Był emerytowanym profesorem Wydziału Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej[9] i profesorem Wyższej Szkoły Gospodarki Krajowej w Kutnie[8].
Pochowany został na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera K-1-19)[10].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Autor ponad 300 publikacji naukowych, naukowo-technicznych i popularyzatorskich z zakresu geodezji, obliczeń geodezyjnych, opracowania obserwacji, geofizyki, podstaw matematycznych wyceny nieruchomości, systemów informacji przestrzennej. Przewodniczył zespołom i był współautorem geodezyjnych standardów technicznych: K-1 i G-7 oraz wytycznych technicznych. Współautor projektów: Tymczasowej Instrukcji Szacowania Nieruchomości, Wytycznych Powszechnej Taksacji Nieruchomości oraz geodezyjnych instrukcji technicznych: O-1, G-3, G-4, G-5[8].
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- laureat konkursu „Polityki” na pamiętniki inżynierów (1962)
- Złoty Krzyż Zasługi[1][5]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[1][5]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2000)[1][5][11]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej[1][5]
- Złoty, srebrny i brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”[1][5]
- Nagroda Ministra Edukacji Narodowej za całokształt działalności naukowej i dydaktycznej[6]
- Złota Odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii”[1][5]
- Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnictwa”[1][5]
- Srebrna, złota i diamentowa Odznaka Honorowa SGP[1][5]
- Srebrna i złota Odznaka Honorową NOT[1][5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Geodeci i kartografowie Polscy. Słownik biograficzny, t. 1, Warszawa: Stowarzyszenie Geodetów Polskich, 2019, s. 67-68, ISBN 978-83-61576-36-5 .
- ↑ WK, Odszedł prof. Zdzisław Adamczewski [online], Stowarzyszenie Geodetów Polskich, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-16] [zarchiwizowane z adresu] .
- ↑ Odszedł prof. Zdzisław Adamczewski (1931-2018) [online], Geoforum, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-16] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-16] .
- ↑ a b c d e f Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle. orgmasz.pl. [dostęp 2011-11-06]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Członkowie honorowi Stowarzyszenia Geodetów Polskich. sgp.geodezja.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-07)].
- ↑ a b Rozmowa z profesorem Adamczewskim. [dostęp 2011-11-06]. (pol.).
- ↑ a b Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2024-09-15].
- ↑ a b c d e f Prof.zw. dr hab. inż. Zdzisław Adamczewski. [dostęp 2011-11-06]. (pol.).
- ↑ Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej. [dostęp 2011-11-06]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 21, poz. 436
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Prof. dr hab. inż. Zdzisław Marian Adamczewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-11-06] .
- Członkowie honorowi Stowarzyszenia Geodetów Polskich. sgp.geodezja.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-07)].