Świątynia Egipska w Warszawie
 nr rej. 13/4 z 1.07.1965
| |
 Świątynia Egipska | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt |
Jakub Kubicki (?) |
| Rozpoczęcie budowy |
1819 |
| Ukończenie budowy |
1822 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°12′54,758″N 21°01′53,423″E/52,215211 21,031506
| |
Świątynia Egipska – klasycystyczna budowla znajdująca się w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Jest przykładem egiptyzacji projektów architektonicznych w pierwszej połowie XIX stulecia.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Po roku 1819 rozpoczęto prace nad urządzaniem nowego ogrodu na tyłach pałacu Belwederskiego. Był on zakomponowany w stylu romantycznym. W południowej części tego ogrodu, na wale będącym pozostałością dawnych okopów Lubomirskiego usytuowano pawilon zwany Świątynią Egipską. Górą, czyli dachem budowli, biegł most na drodze pomiędzy rogatką Belwederską a Drogą Chińską.
Budowla powstała prawdopodobnie około 1822 roku, a za jej autora uważa się Jakuba Kubickiego. W latach dwudziestych XIX wieku pełnił on funkcję Intendenta Generalnego Budynków Królewskich i w tym czasie projektował i odnawiał wiele budynków, dlatego też jemu przede wszystkim przypisuje się autorstwo Świątyni. Nie wyklucza się jednak, że zaprojektować ją mógł jeden z trzech wymienionych architektów: Hilary Szpilowski, Aleksander d`Alfonce lub Piotr Aigner[1].
Elewacja północna ma kształt świątyni egipskiej. Jej część środkowa wysunięta do przodu o ukośnie pochylonych ścianach, zawiera pomieszczenie otwarte na zewnątrz czterema kolumnami lotosowymi. Początkowo kolumny te były drewniane, podczas remontu w roku 1936 zastąpiono je betonowymi. Niżej ustawione są popiersia lwów wyrzucających wodę z pysków. W cofniętych bocznych partiach znajdują się drzwi prowadzące do wnętrza. Na architekturze Egiptu wyraźnie wzorowane są stelokształtne nisze i gzyms w kształcie wiązki trzcin. Zestaw dopełnia prostopadłościenny sarkofag wykonany z kamienia. Na szczycie budynku ustawiony był wysoki obelisk pokryty hieroglifami. Był on bardzo dobrze widoczny z okien pałacu. Obecnie nad świątynią góruje jego rekonstrukcja. Główny element budynku stanowiła figarnia – cieplarnia z drzewkami figowymi. Była ona położona w części południowej, która nie przetrwała do naszych czasów. Zachował się jedynie, ulokowany nad stawem, północny fragment większej całości.
W pobliżu budynku znajduje się popiersie Aleksandra Kamińskiego. Upamiętnienie powstało w czasie, kiedy obiekt był wykorzystywany przez Muzeum Harcerstwa (2005–2010)[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Marek Kwiatkowski: Wielka księga Łazienek. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000, s. 153. ISBN 83-7255-684-9.
- ↑ Katarzyna Dzierzbicka. Świątynia Egipska w Łazienkach Królewskich. „Skarpa Warszawska”, s. 70, styczeń 2021.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Dylewski: Warszawa Przewodnik Ilustrowany. ISBN 83-7304-623-2, str. 121. Pascal, 2006.
- Marek Kwiatkowski: Łazienki. str. 9. PWN, 1972.
- Marek Kwiatkowski: Łazienki i Belweder. ISBN 83-213-3064-9. Arkady, 1986.
- Marek Kwiatkowski: Wielka Księga Łazienek. ISBN 83-7255-684-9. Prószyński i S-ka, 2000.
- Władysław Tatarkiewicz: Łazienki Warszawskie. Arkady, 1957.
