121 Dywizja Piechoty

121. Infanterie-Division

Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	1 października 1940
Rozformowanie	9 maja 1945
Dowódcy
Pierwszy	gen. por. Kurt Jahn
Ostatni	gen. mjr Ottomar Hansen
Działania zbrojne
II wojna światowa agresja na ZSRR
Organizacja
Dyslokacja	koszary macierzyste: Altbunzlau, Schrottersburg (Wehrkreis X), Augustowa, Olsztyn (Wehrkreis I)[1]
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Formacja	Wehrmacht
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	OKH
Multimedia w Wikimedia Commons

121 Dywizja Piechoty (niem. 121. Infanterie-Division) – niemiecka dywizja z czasów II wojny światowej,

Sformowana na mocy rozkazu z 1 października 1940, w 5. fali mobilizacyjnej na poligonie pod Münster w X Okręgu Wojskowym. Dywizja weszła w skład Grupy Armii Północ i wraz z nią w 1941 wzięła udział w ataku na ZSRR. Walczyła m.in. o Mgę, Wołchow i pod Leningradem. W rejonie Dźwiny i Dźwińska atakowała 21 Korpus Pancerny Armii Czerwonej, zadając mu znaczne straty^[2]. W czasie kontrataku wykonanego w rejonie Dyneburga przez oddział Armii Czerwonej, został zabity dowódca dywizji gen. por. Otto Lancelle^[3].

W 1944 brała udział w walkach odwrotowych i utknęła zdziesiątkowana w kotle kurlandzkim, gdzie dotrwała do końca wojny^[4]. 12 maja 1945 żołnierze z 121 DP zaprzestali walki i znaleźli się wśród 135 000 żołnierzy niemieckich którzy oddali się do niewoli Armii Czerwonej. Ostatni dowódca 121 DP, gen. mjr Ottomar Hansen został zwolniony z niewoli radzieckiej w 1955^[4].

Struktura organizacyjna w październiku 1940:

• 405., 407. i 408. pułk piechoty, 121. pułk artylerii, 121. batalion pionierów, 121. oddział rozpoznawczy, 121. oddział przeciwpancerny, 121. oddział łączności, 121. polowy batalion zapasowy;

Struktura organizacyjna w październiku 1942:

• 405., 407. i 408. pułk grenadierów, 121. pułk artylerii, 121. batalion pionierów, 121. oddział szybki oddział, 121. oddział łączności, 121. polowy batalion zapasowy.

Dywizja dowodzili^[4]:

• gen. por. Kurt Jahn 5 X 1940 – 6 V 1941;
  
• gen. por. Otto Lancelle 6 V 1941 – 8 VII 1941 †;
• gen. por. Martin Wandel 8 VII 1941 – 11 XI 1942;
• gen. por. Hellmuth Prieß 11 XI 1942 – III 1944;
• gen. mjr Ernst Pauer von Arlau III 1944 – 1 VI 1944;
• gen. por. Rudolf Bamler 1 VI 1944 – 27 VI 1944, dostał się do niewoli;
• gen. por. Hellmuth Prieß 27 VI 1944 – 10 VII 1944;
• gen. por. Theodor Busse 10 VII 1944 – 1 VIII 1944;
• gen. por. Werner Ranck 1 VIII 1944 – 30 IV 1945;
• gen. mjr Ottomar Hansen 30 IV 1945 – 8 V 1945, dostał się do niewoli

• Carell Paul, Operacja "Barbarossa"; Warszawa 2000; ISBN 831109199-4.
• PaulP. Carell PaulP., Spalona ziemia. Odwrót Wehrmachtu na Wschodzie, KazimierzK. Szarski (tłum.), Warszawa: „Bellona”, 2003, ISBN 83-11-09475-6, OCLC 749204110 . Brak numerów stron w książce
• WernerW. Haupt WernerW., Kurlandia. Die vergessene Heeresgruppe 1944/45., Eggolsheim: Dörfler-Verl, [2007?], ISBN 978-3-89555-527-5, OCLC 220420282 . Brak numerów stron w książce
• Haupt Werner, Army Group North. The Wehrmacht in Russia 1941 - 1945; b.m.w i b.m.r.; ISBN 0-7643-0182-9.
• FranzF. Kurowski FranzF., Kurlandia 1945. Ostatni bastion Hitlera, AdamA. Maliszewski (tłum.), Warszawa: Bellona, 2008, ISBN 978-83-11-11278-0, OCLC 297753584 . Brak numerów stron w książce
• TadeuszT. Sawicki TadeuszT., Niemieckie wojska lądowe na froncie wschodnim czerwiec 1944-maj 1945 (struktura), Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1987, ISBN 83-01-06556-7, OCLC 834793737 . Brak numerów stron w książce
• Schramm Percy Ernst, Kriegstagebuch des Oberkommandos der Wehrmacht 8 vol.; Bonn 2003; ISBN 3-8289-0525-0.
• Dmitrij Leluszenko: Pancernym szlakiem. Wspomnienia dowódcy armii. Warszawa: 1983. ISBN 83-11-06958-1.
• Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.

• 121 Dywizja Piechoty w portalu www.lexikon-der-wehrmacht.de (niem.)