ADM-Aeolus
| |
| Organizacja | |
|---|---|
| Zaangażowani | |
| Model satelity |
pochodna Mars Express[1] |
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Perygeum |
320 km[2] |
| Apogeum |
320 km[2] |
| Nachylenie |
97°[2] |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
22 sierpnia 2018 21:20 UTC |
| Wymiary | |
| Wymiary |
4,6 m × 1,9 m × 2 m |
| Masa całkowita |
1366 kg[2] |
| Masa ładunku użytecznego |
450 kg[2] |
ADM-Aeolus (pełna nazwa: Atmospheric Dynamics Mission Aeolus, dosł. „Misja Dynamiki Atmosfery Eol”) – satelita obserwacji Ziemi zbudowany przez Airbus Defence and Space (część Grupy Airbus) dla Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Jest pierwszym w historii satelitą przeznaczonym do obserwacji profilów wiatru[2]. Zadaniem satelity jest nakreślenie w czasie rzeczywistym pola ziemskiego wiatru przy pomocy nowatorskiej techniki laserowej[3][4]. Został wystrzelony na niską heliosynchroniczną orbitę okołoziemską przy użyciu rakiety nośnej Vega 22 sierpnia 2018 roku o 21:20 UTC[5][6].
Nazwa satelity pochodzi z mitologii greckiej od Eola (inaczej Ajolos; gr. Αἴολος Aíolos, łac. Aeolus), władcy wichrów.
Misja jest częścią programu Europejskiej Agencji Kosmicznej „Żyjąca planeta”[2][7].
Przygotowania do startu
[edytuj | edytuj kod]W 2018 roku satelita przechodził serię testów[8].
Satelita został przetransportowany na stanowisko startowe w lipcu 2018 roku. 17 sierpnia został zamontowany na rakiecie Vega[9], a jego start zaplanowano na 21 sierpnia[4][10]. W rzeczywistości start nastąpił 24 h później.
Główny instrument
[edytuj | edytuj kod]Podstawą misji jest jej jedyny, ale wysublimowany i nowatorski instrument o nazwie Aladin (Atmospheric Laser Doppler Instrument; por. Aladyn), badający atmosferę na bazie lasera i efektu Dopplera. Połączenie dwóch laserów (lidarów) dużej mocy, wielkiego teleskopu i skrajnie czułych odbiorników ma według Europejskiej Agencji Kosmicznej czynić go jednym z najbardziej zaawansowanych przyrządów badawczych umieszczonych na orbicie[4]. Lidar ma operować w bliskim ultrafiolecie, posługując się falą o długości 355 nm. Transmiterem jest laser neodymowy Nd:YAG pompowany laserem półprzewodnikowym, wraz z układem generacji trzeciej harmonicznej[2].
Satelita ma próbkować najniższe 30 km atmosfery Ziemi celem przekazania informacji o wertykalnych profilach wiatru, a także na temat aerozoli i chmur. Ma to nie tylko umożliwić lepsze zrozumienie funkcjonowania atmosfery i wspomóc badania nad klimatem, ale też pomóc w przewidywaniu zjawisk ekstremalnych takich jak huragany i El Niño[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Arianespace chosen by ESA to launch ADM-Aeolus (Atmospheric Dynamics Mission) satellite with Vega in 2017. Arianespace, 2016-09-07. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Aeolus operations, „European Space Agency”, 7 czerwca 2018 [dostęp 2018-08-28] (ang.).
- ↑ Martin Endemann, The ADM-Aeolus mission, „Proceedings Volume 10567, International Conference on Space Optics – ICSO 2006”, 10567, 2006, DOI: 10.1117/12.2308145 (ang.).
- ↑ a b c Aeolus — preparing to fly the wind mission, „European Space Agency”, 24 lipca 2018 [dostęp 2018-08-28] (ang.).
- ↑ Michał Moroz, Udany start ADM-Aeolus [online], Kosmonauta.net, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-28].
- ↑ ESA’s Aeolus wind satellite launched, „European Space Agency”, 23 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-28] (ang.).
- ↑ ESA's Living Planet Programme, „European Space Agency” [dostęp 2018-08-28] (ang.).
- ↑ Maciej Mickiewicz, Sonda Aeolus na finiszu przygotowań przedstartowych, „Kosmonauta.net”, 15 lutego 2017 [dostęp 2018-08-28].
- ↑ Aelous zainstalowany na rakiecie nośnej, „Kosmonauta.net”, 17 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-28].
- ↑ Aeolus in launch tower, „European Space Agency”, 14 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-28] (ang.).
- ↑ Wind satellite shows off, „European Space Agency”, 5 czerwca 2018 [dostęp 2018-08-28] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Aeolus [online], European Space Agency [dostęp 2018-08-28] (ang.).
- Aeolus. ESA's wind mission (broszura) [online], European Space Agency [dostęp 2018-08-28] (ang.).
